ထိုင္းနိုင္ငံ ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပတဲ့ ကမၻာ႔ စီးပြားေရး ဖိုရမ္
ေနာက္ဆုံးေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ တေယာက္ခ်င္း ေမးျမန္းခ်က္ကို
ေျဖၾကားတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ အာရွ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အနာဂတ္ ေဆြးေႏြး၀ိုင္း
အစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္ခဲ့ျပီး ျမန္မာ့အေရး ကမၻာ႔အေရး ဆိုင္ရာ သတင္းစာ
ရွင္းလင္းပြဲ ေတြကို က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီ့ ဖိုရမ္မွာ သတင္းရယူေနတဲ့ ဒီဗြီဘီ သတင္းေထာက္ ကိုပီတာေအာင္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
“ဒီေန႔ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ ရွန္ဂရီလာဟုိတယ္ ေက်ာက္ဖယားျမစ္ကမ္းမွာ ရွိတဲ့ ဟုိတယ္မွာ ၃ ရက္ၾကာ အစည္းအေ၀းပြဲ ေနာက္ဆံုး ေဆြးေနြးပဲြေတြကို မနက္အေစာၾကီး ကတည္းက ျမန္မာ့ ဒီမိုေကရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ စတင္ ဖြင့္လွစ္တာကို ေတြ႔ရတယ္။
one on one အစီအစဥ္ေပါ့။
ကမၻာစီးပြားေရးဖိုရမ္ကုိ စတင္ တည္ေထာင္တဲ့သူေတြထဲမွာ ပါတဲ့သူလည္းျဖစ္တဲ့ အမႈေဆာင္ ဥကၠဌလည္း ျဖစ္တဲ့ Klaus Schwab နဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေနြးပဲြေတြ ျပဳလုပ္တာပါ။”
“အဓိကအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားတဲ့ေနရာမွာေတာ့ နုိင္ငံတနုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ေနရာမွာ တမ်ိဳးသားလံုး အမ်ိဳးသားေရး သံႏ႖ိဌာန္စိတ္ဓာတ္ရွိဖို႔ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္း အဓိက ေျပာသြားပါတယ္။
အဲ့မွာ သူေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က မလြတ္ခင္ကာလတုန္းကဆိုရင္ ျမန္မာနုိင္ငံအတြက္ နုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိပဲ လူေတြက ဦးစားေပး ေျပာဆိုေဆြးေႏြးၾကတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့။
ေနာက္ သူ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္ေျမာက္ျပီးေနာက္မွာေတာ့ စီးပြားေရးဘက္ကုိ ပိုျပီးေဇာင္းေပးျပီး ေျပာလာၾကတာ ကို ေတြ႔မိတယ္ေပါ့။ ေနာက္ နုိင္ငံတနုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးအရ က်ဆံုးရတာဟာ ပညာတတ္ေတြ မရွိလုိ႔ေပါ့။ အသားေပးေျပာတာေကတာ့ အလယ္တန္းအဆင့္ ပညာတတ္ေတြ မရွိလုိ႔ေပါ့။
အထူးသျဖင့္ လူငယ္လူရြယ္ေတြမွာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းျပဳနုိင္တဲ့ ပညာရပ္ေတြ မရွိလို႔ နုိင္ငံတနုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးအရ က်ဆံုးရတာလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒီဟာေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ဖုိ႔ဆိုရင္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အား အဓိက လုိအပ္တယ္။
ေနာက္ လူငယ္ေတြ လုပ္ကုိင္နုိင္ဖို႔အတြက္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ပညာရပ္ေတြ လုိတယ္။ အလုပ္အကုိင္ေတြလည္း လုိအပ္တယ္ေပါ့၊
အဓိကအခ်က္ေတြကုိ ေဇာင္းေပးျပီးေတာ့ ေျပာသြားတယ္။ ေနာက္ ရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမႈေတြ နုိင္ငံတကာက လာတဲ့အခါမွာလည္း အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔၊ ရင္းနွီးျမွုဳပ္နွံမႈျပီးတဲ့အခါမွာ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးဖုိ႔၊ သင္တန္းေတြ၊ အလုပ္သမားေတြအတြက္ စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေရး သင္တန္းေတြေပးဖုိ႔လည္း ေဇာင္းေပးျပီး ေျပာသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
“ပထမ မနက္ပုိင္း အစီအစဥ္ေတြအျပီးမွာပဲ မနက္ ၁၁ နာရီမွာ အမ်ိဳးသမီးက႑နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။
ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ အာရွအမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ေရွ႕ခရီးလို႔ အဓိပၸါယ္ရမယ္ထင္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ နုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး စြမ္းေဆာင္မႈ ျမွင့္တင္တဲ့ေနရာမွာ အေရွ႕အာရွ စီးပြားေရး ဖြ႔ံျဖိဳးတုိးတက္မႈေတြမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳး ပါ၀င္နုိင္မလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ေဆြးေႏြးၾကတာပါ။ အဓိက ေဆြးေႏြးတဲ့ သူေတြေကတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမုိေကရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္၊ ေနာက္တေယာက္ေကတာ့ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံ ဖုန္းကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ Telenor Group က Jon Fredrik ဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပါတယ္။ ေနာက္ ဆင္းရဲမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမွု အကူအညီေတြေပးေနတဲ့ Care USA ကုမၸဏီက Helene D. Gayle ပါတယ္။ ေနာက္ ဘဂင္္လားေဒ့ရွ္ အမ်ိဳးသမီးစြမ္းေဆာင္ရွင္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က Rokia Afzal Rahman တုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။”
“အဓိက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ နုိင္ငံေရးမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြပါ၀င္မႈ အားနည္းတယ္ ဆိုတာ ပထမအခ်က္အေနနဲ့ ေျပာသြားပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ က်ားမခြဲျခား ဆက္ဆံခံရမႈေတြ၊ အားနည္းမႈေတြ ရွိေနတုန္းပဲ။
နုိင္ငံေရးမွာ ၾကည္႔မယ္ဆိုရင္လည္း အမ်ိဳးသမီး ၀န္ၾကီးအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္မရွိဘူးေပါ့။ လက္ရွိ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ ဒု ၀န္ၾကီးေတာင္ ၂ ေယာက္ေလာက္ပဲ ပါတယ္။ ေနာက္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကလည္း ၁၅ ေယာက္ေလာက္ပဲ ပါတယ္ေပါ့။
ဧျပီ ၂၀၁၂ ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီးမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ ၂ ေဆလာက္ ထပ္တိုးလာတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ လံုေလာက္မႈ မရွိေသးဘူး ဆိုတာ သူေထာက္ျပထားတယ္။”
“အခုေမးခြန္းကို ေအာက္မွာ လာေရာက္နားေထာင္သူေတြကလည္း ေမးၾကတာရွိပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ့အေနနဲ႔ လုပ္နုိင္တဲ့ အတုိ္င္းအတာအရဆိုရင္ေတာ့ သူ့ပါတီအတြင္းမွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို စြမ္းေဆာင္ရည္ျမွင့္တင္ေရး လုပ္ေပးတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ နုိင္ငံေရးမွာ ပိုပါ၀င္လာေအာင္ အားေပးတယ္။ မူ၀ါဒေတြလည္း ရွိတယ္တဲ့။
ဥပမာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီး အမတ္ေတြ ပါနုိင္သေလာက္ပါလာေအာင္ ၾကိဳးစားခဲ့တယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာနုိင္ငံမွာက ယဥ္ေက်းမႈအရေရာ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ျဖစ္ေနတာက အမ်ိဳးသမီးေတြက သူတို႔ကုိယ္တိုင္ကိုက မပါ၀င္ခ်င္တာေတြ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔ ပါ၀င္ခ်င္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္မႈေတြ လုပ္ရတာလည္း ရွိပါတယ္လို႔ ေျဖၾကားသြားပါတယ္။”
“အဓိကေကတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက နုိင္ငံေရးမွာလည္း ခြဲျခားဆက္ဆံ နွိမ္ခ်ခံရတာရွိတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ပညာေရးမွာဆိုရင္လည္း သူ ဥပမာ ေပးတာက ေဆးတကၠသိုလ္၀င္ခြင့္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက အမ်ိဳးသားေတြထက္ အမွတ္မ်ားမွ ၀င္လို႔ ရတာကလည္း ဒါ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ခံေနရတာ ဆိုျပီး ေထာက္ျပ ထားတယ္။
စီးပြားေရးမွာဆုိရင္လည္း အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးအတြက္ အိမ္ေဖာ္အလုပ္လုပ္ျပီး ကုိယ့္ရဲ႕ေမာင္ေတြ၊ အစ္ကိုေတြကို အေထာက္အပံ့ေပးေနရတယ္။ သူ အိပ္ခ်္အုိ္င္ဗီြေဂဟာမွာ သြားေလ့လာတုန္းကဆုိရင္လည္း လိင္အလုပ္သမေတြဟာ ဒီအလုပ္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အစ္ကုိေတြ ေမာင္ေတြကုိ ေထာက္ပံ့ေပးေနရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။
ဒီအလုပ္ေတြကုိ အမ်ိဳးသမီးေတြပဲ လုပ္ရမွာလားေပါ့။ အမ်ိဳးသားေတြေရာ မလုပ္သင့္ဘူးလား ဆုိျပီး သူက ျပန္ျပီးေမးခြန္းထုတ္သြားတယ္။”
“အဓိက သူစဥ္းစားခ်က္ကေတာ့ ဒါဟာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့နဲ႔လည္း သြားျပီး သက္ဆုိင္ေနတယ္ေပါ့။ အေျခခံက်က် ေျပာင္းလဲရမယ္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံျပီးေတာ့၊ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ ေယာက်္ားကုိ အနစ္နာခံျပီးေတာ့ လုပ္ေပးရတယ္ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္သင့္ျပီ ဆိုတာေတြကုိ သူက ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေဆြးေႏြးပြဲအျပီးမွာ နုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ သီးသန္႔ အခန္းတခန္းမွာ ေတြ႔ဆံုျပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္သြားပါတယ္။”
“ေမးခြန္းေတြက ကမၻာ႔အေရးေရာ၊ ျမန္မာ့အေရးေရာ ပါတဲ့ထဲမွာ ထုိင္းနုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာ အလုပ္သမားေတြ အိမ္ျပန္နုိင္ဖုိ႔ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး လံုျခံဳမႈရွိမွ အိမ္ျပန္နုိင္မယ့္ အေၾကာင္း၊ ေနာက္ ျမန္မာနုိင္ငံက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥေပဒ ျပင္ဆင္ဖို႔ အခ်ိန္ယူရဦးမယ့္အေၾကာင္း၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ၇၅ ရာခုိင္နွုန္းေက်ာ္မွ ျပင္လို႔ရမယ္။ ၂၅ ရာခုိင္နွုန္း စစ္သားထဲကမွ အနည္းဆံုး ၁ ေယာက္ေလာက္ပါမွ ျပင္လို႔ရမယ့္ အေၾကာင္း၊ ရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမႈေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ ရွိဖို႔။ ေနာက္ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြ အတြက္ ျပန္လည္ စဥ္းစားဖို႔ေပါ့။
ေနာက္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးလည္း သတိနဲ႔ အေကာင္းျမင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ ေနာက္ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြလည္း ထည့္ေျပာသြားပါတယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ခဏ ဆိုင္းငံ့လုိက္တာ သူေထာက္ခံတဲ့အေၾကာင္းလည္း ေျပာပါ တယ္။
ေနာက္ဆံုးေျပာသြားတာက ထုိင္းနဲ႔ ျမန္မာၾကားမွာ စီးပြားေရးကြာဟမႈက ၾကီးၾကီးမားမား ရွိေနလို႔တဲ့။ ဒီလုိမ်ိဳး ၾကီးၾကီးမားမား မရွိဘူးဆိုရင္ ျမန္မာနိုင္ငံက အလုပ္သမားေတြ ဒီေလာက္ထိ လာၾကမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာေတြ ေျပာသြားပါတယ္။”
“ဆီးရီးယားမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဘယ္လိုသေဘာရလဲလုိ႔ ေမးတဲ့အခါမွာ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြနဲ႔ အစုိးရနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သူ့ရဲ႕ သေဘာထားကုိ ေျပာတဲ့အခါမွာ ဘယ္ေနရာ ဘယ္အရပ္မွာပဲရွိရွိ၊ လူသားေတြရဲ႕ တန္ဖိုးဟာ အတူတူပဲျဖစ္တယ္။ လူ့ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္နုိင္ဖို႔အတြက္ အေရးၾကီးတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။
ေနာက္ တရုတ္နဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာရဲ႕ ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္း ေမးေတာ့လည္း တရုတ္နဲ႔က နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔ လုိသလုိမ်ိဳး တဖက္မွာလည္း ျမန္မာ့အေရးကို စိတ္၀င္စားတဲ့ ကူညီေထာက္ပ့ံခ်င္တဲ့ နုိင္ငံေတြနဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔ အဲ့လိုမ်ိဳး နွစ္ခုကုိ ထိန္းညိွျပီး လုပ္သြားသင့္တယ္လို႔ ေျပာသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
“ညေန ဖိုရမ္မွာ ေမးမလားေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံက စြမ္းအင္၀န္ၾကီး ဦးသန္းေဌးကလည္း တက္ေရာက္ျပီးေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျပာင္းအလဲေတြ က ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာကို ဘယ္လုိအဓိပၸါယ္ေဆာင္၊ သက္ေရာက္မႈေတြရွိသလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္က်ရင္ စြမ္းအင္နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ကိစၥေတြ ေမးျမန္းမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။”
“ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ ျမန္မာဆိုရင္ မ်က္နွာပြင့္တဲ့ ကာလလုိ့ေတာင္ ေျပာရမလားမသိဘူး။ အားလံုးက ထုိင္းေတြေရာ နုိင္ငံျခားသားေတြျကားမွာေရာ ေတလးတစားနဲ႔ စိတ္၀င္တစား နဲ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္းျပဳျပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္ တေလးတစားျမင္ေတြ႔ရပါတယ္။
အားလံုးကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြအေပၚမွာ တကယ့္ကို တေလးတစားနဲ႔ တံု႕ျပန္ၾကတာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။”
source by : http://burmese.dvb.no
အဲဒီ့ ဖိုရမ္မွာ သတင္းရယူေနတဲ့ ဒီဗြီဘီ သတင္းေထာက္ ကိုပီတာေအာင္ကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဒီေန႔ ကမၻာ႔ စီးပြားေရး ဖိုရမ္မွာ သတင္းတက္ေရာက္ ရယူေနတယ္ဆုိေတာ့ ကနဦး အစျမင္ကြင္း ကို ေျပာျပပါလား။
“ဒီေန႔ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕ ရွန္ဂရီလာဟုိတယ္ ေက်ာက္ဖယားျမစ္ကမ္းမွာ ရွိတဲ့ ဟုိတယ္မွာ ၃ ရက္ၾကာ အစည္းအေ၀းပြဲ ေနာက္ဆံုး ေဆြးေနြးပဲြေတြကို မနက္အေစာၾကီး ကတည္းက ျမန္မာ့ ဒီမိုေကရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ စတင္ ဖြင့္လွစ္တာကို ေတြ႔ရတယ္။
one on one အစီအစဥ္ေပါ့။
ကမၻာစီးပြားေရးဖိုရမ္ကုိ စတင္ တည္ေထာင္တဲ့သူေတြထဲမွာ ပါတဲ့သူလည္းျဖစ္တဲ့ အမႈေဆာင္ ဥကၠဌလည္း ျဖစ္တဲ့ Klaus Schwab နဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေနြးပဲြေတြ ျပဳလုပ္တာပါ။”
အဲ့ဒီမွာ အဓိကအားျဖင့္ အမွတ္အသားျပဳေလာက္စရာ ဘာေဆြးေႏြး ေမးျမန္းမွႈေတြ ေတြ႔ခဲ့ရလဲ။
“အဓိကအားျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားတဲ့ေနရာမွာေတာ့ နုိင္ငံတနုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတဲ့ေနရာမွာ တမ်ိဳးသားလံုး အမ်ိဳးသားေရး သံႏ႖ိဌာန္စိတ္ဓာတ္ရွိဖို႔ လုိအပ္တဲ့အေၾကာင္း အဓိက ေျပာသြားပါတယ္။
အဲ့မွာ သူေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က မလြတ္ခင္ကာလတုန္းကဆိုရင္ ျမန္မာနုိင္ငံအတြက္ နုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိပဲ လူေတြက ဦးစားေပး ေျပာဆိုေဆြးေႏြးၾကတာေတြ ရွိတယ္ေပါ့။
ေနာက္ သူ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္ေျမာက္ျပီးေနာက္မွာေတာ့ စီးပြားေရးဘက္ကုိ ပိုျပီးေဇာင္းေပးျပီး ေျပာလာၾကတာ ကို ေတြ႔မိတယ္ေပါ့။ ေနာက္ နုိင္ငံတနုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးအရ က်ဆံုးရတာဟာ ပညာတတ္ေတြ မရွိလုိ႔ေပါ့။ အသားေပးေျပာတာေကတာ့ အလယ္တန္းအဆင့္ ပညာတတ္ေတြ မရွိလုိ႔ေပါ့။
အထူးသျဖင့္ လူငယ္လူရြယ္ေတြမွာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းျပဳနုိင္တဲ့ ပညာရပ္ေတြ မရွိလို႔ နုိင္ငံတနုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးအရ က်ဆံုးရတာလုိ႔ ေျပာတယ္။ ဒီဟာေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ဖုိ႔ဆိုရင္ လူငယ္ေတြရဲ႕ အား အဓိက လုိအပ္တယ္။
ေနာက္ လူငယ္ေတြ လုပ္ကုိင္နုိင္ဖို႔အတြက္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ပညာရပ္ေတြ လုိတယ္။ အလုပ္အကုိင္ေတြလည္း လုိအပ္တယ္ေပါ့၊
အဓိကအခ်က္ေတြကုိ ေဇာင္းေပးျပီးေတာ့ ေျပာသြားတယ္။ ေနာက္ ရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမႈေတြ နုိင္ငံတကာက လာတဲ့အခါမွာလည္း အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔၊ ရင္းနွီးျမွုဳပ္နွံမႈျပီးတဲ့အခါမွာ အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေပးဖုိ႔၊ သင္တန္းေတြ၊ အလုပ္သမားေတြအတြက္ စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေရး သင္တန္းေတြေပးဖုိ႔လည္း ေဇာင္းေပးျပီး ေျပာသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
ေနာက္ အစီအစဥ္တခုမွာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အမ်ိဳးသမီး ၄ ဦး ေဆြးေႏြးကတယ္လို႔ ၾကားသိရတယ္။ အဲဒီအေျခအေနေရာ သတင္းရယူခဲ့ေသးလား။
“ပထမ မနက္ပုိင္း အစီအစဥ္ေတြအျပီးမွာပဲ မနက္ ၁၁ နာရီမွာ အမ်ိဳးသမီးက႑နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။
ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ အာရွအမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ေရွ႕ခရီးလို႔ အဓိပၸါယ္ရမယ္ထင္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ နုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး စြမ္းေဆာင္မႈ ျမွင့္တင္တဲ့ေနရာမွာ အေရွ႕အာရွ စီးပြားေရး ဖြ႔ံျဖိဳးတုိးတက္မႈေတြမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳး ပါ၀င္နုိင္မလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြ ေဆြးေႏြးၾကတာပါ။ အဓိက ေဆြးေႏြးတဲ့ သူေတြေကတာ့ ျမန္မာ့ ဒီမုိေကရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္၊ ေနာက္တေယာက္ေကတာ့ ေနာ္ေ၀းနုိင္ငံ ဖုန္းကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ Telenor Group က Jon Fredrik ဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပါတယ္။ ေနာက္ ဆင္းရဲမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမွု အကူအညီေတြေပးေနတဲ့ Care USA ကုမၸဏီက Helene D. Gayle ပါတယ္။ ေနာက္ ဘဂင္္လားေဒ့ရွ္ အမ်ိဳးသမီးစြမ္းေဆာင္ရွင္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က Rokia Afzal Rahman တုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။”
အဲ့ဒီမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘာအေၾကာင္းအရာေတြ ေျပာသြားေသးလဲ။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ နုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈေတြေရာ ေမးခြန္းထုတ္ မခံရဘူးလား။
ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ နုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈေတြေရာ ေမးခြန္းထုတ္ မခံရဘူးလား။
“အဓိက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ နုိင္ငံေရးမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြပါ၀င္မႈ အားနည္းတယ္ ဆိုတာ ပထမအခ်က္အေနနဲ့ ေျပာသြားပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ က်ားမခြဲျခား ဆက္ဆံခံရမႈေတြ၊ အားနည္းမႈေတြ ရွိေနတုန္းပဲ။
နုိင္ငံေရးမွာ ၾကည္႔မယ္ဆိုရင္လည္း အမ်ိဳးသမီး ၀န္ၾကီးအဆင့္ ပုဂၢိဳလ္မရွိဘူးေပါ့။ လက္ရွိ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ ဒု ၀န္ၾကီးေတာင္ ၂ ေယာက္ေလာက္ပဲ ပါတယ္။ ေနာက္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးလႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကလည္း ၁၅ ေယာက္ေလာက္ပဲ ပါတယ္ေပါ့။
ဧျပီ ၂၀၁၂ ေရြးေကာက္ပြဲ အျပီးမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ အမ်ိဳးသမီးအမတ္ ၂ ေဆလာက္ ထပ္တိုးလာတယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ လံုေလာက္မႈ မရွိေသးဘူး ဆိုတာ သူေထာက္ျပထားတယ္။”
အဲ့ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ျမန္မာ့နုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္လာေအာင္
ပိုမိုျပီးေတာ့ ဦးေရ အေရအတြက္၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်နုိင္တဲ့ ေနရာေတြမွာ
ပါလာေအာင္ ဘယ္ဟာေတြ ျပင္ဖို႔လုိတယ္ ဆိုတာေတြေရာ ထည့္ေျပာတာရွိလား။
“အခုေမးခြန္းကို ေအာက္မွာ လာေရာက္နားေထာင္သူေတြကလည္း ေမးၾကတာရွိပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ့အေနနဲ႔ လုပ္နုိင္တဲ့ အတုိ္င္းအတာအရဆိုရင္ေတာ့ သူ့ပါတီအတြင္းမွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို စြမ္းေဆာင္ရည္ျမွင့္တင္ေရး လုပ္ေပးတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ နုိင္ငံေရးမွာ ပိုပါ၀င္လာေအာင္ အားေပးတယ္။ မူ၀ါဒေတြလည္း ရွိတယ္တဲ့။
ဥပမာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီး အမတ္ေတြ ပါနုိင္သေလာက္ပါလာေအာင္ ၾကိဳးစားခဲ့တယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာနုိင္ငံမွာက ယဥ္ေက်းမႈအရေရာ၊ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ျဖစ္ေနတာက အမ်ိဳးသမီးေတြက သူတို႔ကုိယ္တိုင္ကိုက မပါ၀င္ခ်င္တာေတြ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔ ပါ၀င္ခ်င္လာေအာင္ ဆြဲေဆာင္မႈေတြ လုပ္ရတာလည္း ရွိပါတယ္လို႔ ေျဖၾကားသြားပါတယ္။”
အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်န္တဲ့က႑ေတြမွာလည္း ဘာေတြေျပာၾကေသးလဲ။
“အဓိကေကတာ့ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြက နုိင္ငံေရးမွာလည္း ခြဲျခားဆက္ဆံ နွိမ္ခ်ခံရတာရွိတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ပညာေရးမွာဆိုရင္လည္း သူ ဥပမာ ေပးတာက ေဆးတကၠသိုလ္၀င္ခြင့္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက အမ်ိဳးသားေတြထက္ အမွတ္မ်ားမွ ၀င္လို႔ ရတာကလည္း ဒါ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ခံေနရတာ ဆိုျပီး ေထာက္ျပ ထားတယ္။
စီးပြားေရးမွာဆုိရင္လည္း အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးအတြက္ အိမ္ေဖာ္အလုပ္လုပ္ျပီး ကုိယ့္ရဲ႕ေမာင္ေတြ၊ အစ္ကိုေတြကို အေထာက္အပံ့ေပးေနရတယ္။ သူ အိပ္ခ်္အုိ္င္ဗီြေဂဟာမွာ သြားေလ့လာတုန္းကဆုိရင္လည္း လိင္အလုပ္သမေတြဟာ ဒီအလုပ္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အစ္ကုိေတြ ေမာင္ေတြကုိ ေထာက္ပံ့ေပးေနရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။
ဒီအလုပ္ေတြကုိ အမ်ိဳးသမီးေတြပဲ လုပ္ရမွာလားေပါ့။ အမ်ိဳးသားေတြေရာ မလုပ္သင့္ဘူးလား ဆုိျပီး သူက ျပန္ျပီးေမးခြန္းထုတ္သြားတယ္။”
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အက်ိဳးအျပစ္ေတြကုိ ေတြ႔ၾကံဳခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး
ေဒၚစုက ေျပာခဲ့ျပီ။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘယ္လိုမ်ိဳး ေျဖရွင္းဖုိ႔
ပါတီကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သူ ကိုယ္တုိင္ကပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တင္ျပသြားတာ မ်ိဳးေတြ ရွိလား။
“အဓိက သူစဥ္းစားခ်က္ကေတာ့ ဒါဟာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့နဲ႔လည္း သြားျပီး သက္ဆုိင္ေနတယ္ေပါ့။ အေျခခံက်က် ေျပာင္းလဲရမယ္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြက စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံျပီးေတာ့၊ အမ်ိဳးသမီးဆိုရင္ ေယာက်္ားကုိ အနစ္နာခံျပီးေတာ့ လုပ္ေပးရတယ္ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္သင့္ျပီ ဆိုတာေတြကုိ သူက ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲေတြ အျပီးမွာ လုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလား။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေဆြးေႏြးပြဲအျပီးမွာ နုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ သီးသန္႔ အခန္းတခန္းမွာ ေတြ႔ဆံုျပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္သြားပါတယ္။”
အဲ့ဒီမွာ အဓိကအားျဖင့္ အေရးၾကီးတယ္လို႔ ထင္တဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္ေလာက္ ေျပာျပပါလား။ ဘာေတြကုိ ေျပာသြားလဲ။
“ေမးခြန္းေတြက ကမၻာ႔အေရးေရာ၊ ျမန္မာ့အေရးေရာ ပါတဲ့ထဲမွာ ထုိင္းနုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာ အလုပ္သမားေတြ အိမ္ျပန္နုိင္ဖုိ႔ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရး လံုျခံဳမႈရွိမွ အိမ္ျပန္နုိင္မယ့္ အေၾကာင္း၊ ေနာက္ ျမန္မာနုိင္ငံက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥေပဒ ျပင္ဆင္ဖို႔ အခ်ိန္ယူရဦးမယ့္အေၾကာင္း၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ၇၅ ရာခုိင္နွုန္းေက်ာ္မွ ျပင္လို႔ရမယ္။ ၂၅ ရာခုိင္နွုန္း စစ္သားထဲကမွ အနည္းဆံုး ၁ ေယာက္ေလာက္ပါမွ ျပင္လို႔ရမယ့္ အေၾကာင္း၊ ရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမႈေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ ရွိဖို႔။ ေနာက္ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြ အတြက္ ျပန္လည္ စဥ္းစားဖို႔ေပါ့။
ေနာက္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးလည္း သတိနဲ႔ အေကာင္းျမင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ ေနာက္ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြလည္း ထည့္ေျပာသြားပါတယ္။ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ခဏ ဆိုင္းငံ့လုိက္တာ သူေထာက္ခံတဲ့အေၾကာင္းလည္း ေျပာပါ တယ္။
ေနာက္ဆံုးေျပာသြားတာက ထုိင္းနဲ႔ ျမန္မာၾကားမွာ စီးပြားေရးကြာဟမႈက ၾကီးၾကီးမားမား ရွိေနလို႔တဲ့။ ဒီလုိမ်ိဳး ၾကီးၾကီးမားမား မရွိဘူးဆိုရင္ ျမန္မာနိုင္ငံက အလုပ္သမားေတြ ဒီေလာက္ထိ လာၾကမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာေတြ ေျပာသြားပါတယ္။”
နုိင္ငံတကာ အေရးေရာ ေဒၚစုကို ဘာေတြေမးသြားပါလဲ။
“ဆီးရီးယားမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဘယ္လိုသေဘာရလဲလုိ႔ ေမးတဲ့အခါမွာ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြနဲ႔ အစုိးရနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး သူ့ရဲ႕ သေဘာထားကုိ ေျပာတဲ့အခါမွာ ဘယ္ေနရာ ဘယ္အရပ္မွာပဲရွိရွိ၊ လူသားေတြရဲ႕ တန္ဖိုးဟာ အတူတူပဲျဖစ္တယ္။ လူ့ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္နုိင္ဖို႔အတြက္ အေရးၾကီးတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။
ေနာက္ တရုတ္နဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာရဲ႕ ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္း ေမးေတာ့လည္း တရုတ္နဲ႔က နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔ လုိသလုိမ်ိဳး တဖက္မွာလည္း ျမန္မာ့အေရးကို စိတ္၀င္စားတဲ့ ကူညီေထာက္ပ့ံခ်င္တဲ့ နုိင္ငံေတြနဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရးေကာင္းဖို႔ အဲ့လိုမ်ိဳး နွစ္ခုကုိ ထိန္းညိွျပီး လုပ္သြားသင့္တယ္လို႔ ေျပာသြားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။”
အဲ့မွာ ျမစ္ဆံုေရကာတာစီမံကိန္းလုိ ကမၻာက စိတ္၀င္စားတဲ့အေၾကာင္း ဒါကုိေရာ ေမးျမန္းၾကတာ ရွိပါလား။
“ညေန ဖိုရမ္မွာ ေမးမလားေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံက စြမ္းအင္၀န္ၾကီး ဦးသန္းေဌးကလည္း တက္ေရာက္ျပီးေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျပာင္းအလဲေတြ က ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာကို ဘယ္လုိအဓိပၸါယ္ေဆာင္၊ သက္ေရာက္မႈေတြရွိသလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္က်ရင္ စြမ္းအင္နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ကိစၥေတြ ေမးျမန္းမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ နွစ္ေပါင္း ၂၅ ၀န္းက်င္ အတြင္းမွာ ျမန္မာနုိင္ငံကေန
ပထမဆံုး ျပည္ပခရီး ထြက္တဲ့အခါမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ
ကမၻာ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားမွာ၊ ကမၻာ႔သတင္းေထာက္ေတြၾကားမွာ၊
ကမၻာျပည္သူေတြၾကားမွာ သူ့ရဲ့ရပ္တည္မႈ အေနအထားကို ျမင္ရတာ
ျမန္မာတေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္လုိမ်ဳိး ျမင္ရလဲ။ ဘယ္လုိ အကဲျဖတ္မိလဲ။
“ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ ျမန္မာဆိုရင္ မ်က္နွာပြင့္တဲ့ ကာလလုိ့ေတာင္ ေျပာရမလားမသိဘူး။ အားလံုးက ထုိင္းေတြေရာ နုိင္ငံျခားသားေတြျကားမွာေရာ ေတလးတစားနဲ႔ စိတ္၀င္တစား နဲ့၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္းျပဳျပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္ တေလးတစားျမင္ေတြ႔ရပါတယ္။
အားလံုးကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြအေပၚမွာ တကယ့္ကို တေလးတစားနဲ႔ တံု႕ျပန္ၾကတာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရပါတယ္။”
source by : http://burmese.dvb.no
Tags
အင္တာဗ်ဴး