မေလးရွားရွိ အိမ္ေဖာ္၊အိမ္အကူအလုပ္သမမ်ား ဥပေဒေရးရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အလွမ္းကြာေ၀းမႈ (Orn Eak’s Case)

(ယခုေရးသားလ်က္ရွိေသာ မေလးရွားရွိအိမ္ေဖာ္၊ အိမ္အကူတုိ႕၏ဘ၀ စာမ်ား၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ မေလးရွားအလုပ္ရွင္၊ အိမ္ရွင္တုိ႕၏ မတရားရက္စက္မႈမ်ားကုိ သိေစလုိျခင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕၏ ညီမ၊ အစ္မမ်ား မေလးရွားသုိ႕အိမ္ေဖာ္အျဖစ္ မလာေရာက္ၾကေစေရးအတြက္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေရးသားေဖာ္ျပေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ ဤစာကုိ မိတ္ေဆြတုိ႕ႀကဳိးပမ္းေနမႈမ်ားတြင္ သဲတစ္ပြင့္အျဖစ္ လုိအပ္ပါက ႀကဳိက္သလုိ သုံးႏုိင္သည္။)

Orn Eak’s Case (28-Years Old) Maid from Cambodia

အိမ္ေဖာ္၊ အိမ္အကူအလုပ္သမတုိ႕သည္အိမ္တစ္အိမ္တည္းတြင္ ေန႕စဥ္ရက္ဆက္၊ လုပ္ကုိင္ေနရေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ျပင္ပပတ္၀န္းက်င္ ႏွင့္ ဆက္သြယ္ခ်ိန္မရ၊ ဆက္သြယ္ခြင့္မရၾက၍လည္းေကာင္း၊ သူတုိ႕သည္ အိမ္ရွင္၏မတရားမႈကုိႀကဳံေတြ႕ခံစားရေသာ္လည္း မိမိကုိယ္ကုိ ကာကြယ္ႏုိင္ေသာ ဥပေဒအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္အလွမ္းကြာေ၀းျခင္း၊ မသိရွိျခင္း စသည္တုိ႕ျဖစ္ၾကရသည္။ ၂၀၁၀- ခုႏွစ္တြင္ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ မေလးႏုိင္ငံသား အိမ္ရွင္တုိ႕၏ မတရားၿပဳမႈမ်ားေၾကာင့္ အိမ္ေဖာ္၊အိမ္အကူအလုပ္သမမ်ားစြာ ဒုကၡေရာက္၊ ဒဏ္ရာရ (အခ်ဳိ႕မွာ ေသရာပါဒဏ္ရာ)၊ အသတ္ခံခဲ့ရေသာ္လည္း၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအခြင့္အေရးကုိကာကြယ္တုိက္ခုိက္ေပးေနေသာ WAO သုိ႕ အမႈအနည္းငယ္သာ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ (WAO Annual Report 2010)

အမႈမ်ားတြင္ လုပ္ခလစာကုိအခ်ိန္မွန္မရျခင္းႏွင့္ လေပါင္းမ်ားစြာလစာ မေပးပဲထားျခင္းတုိ႕သည္အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ႏွင့္စာရြက္ စာတမ္းမ်ား ထိန္းသိမ္းထားျခင္း (ေပးသင့္ခ်ိန္ေရာက္ေသာ္လည္း မေပးျခင္း)၊ အစာေရစာ ခ်ဳိ႕တဲ့စြာေကၽြးေမြးျခင္း စသည္တုိ႕ျဖစ္သည္ဟု WAO မွေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။ ၂၀၁၀ ႏွစ္စပုိင္းတြင္ WAO သုိ႕ ဖိလစ္ပုိင္ ႏွင့္ ဗီယက္နမ္မွ လာေရာက္လုပ္ကုိင္ေနေသာ အိမ္အကူႏွစ္ဦး ဆက္သြယ္လာခဲ့ သည္။ လစာမေပးျခင္း၊ ရုိက္ႏွက္ခံရျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျပန္ရန္ စရိတ္ႏွင့္ စာရြက္စာတမ္းမရွိ (အိမ္ရွင္မွ ထိန္းသိမ္းထား၍) ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ WAO သည္ သက္ဆုိင္ရာဌာနမ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ရာ ဖိလစ္ပုိင္သံရုံးသည္ယင္းႏုိင္ငံသူအတြက္ထိေရာက္စြာ ပူးေပါင္းကူညီမႈ ေပးသျဖင့္ လက္က်န္လစာႏွင့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ျပန္လည္ရရွိ၍ ႏုိင္ငံသုိ႕ျပန္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ဗီယက္နမ္သူေလးမွာမူ ကံဆုိးစြာပင္အဆင္မေျပျဖစ္၍ WAO ရုံးတြင္ ႏွစ္ပတ္နီးပါးေနထုိင္ခဲ့ရၿပီး၊ မည္သုိ႕မွ်အဆင္မေျပသည္႕အတြက္ ျပန္ရန္လမ္းစရိတ္အတြက္ အလုပ္သစ္လုပ္ကုိင္ရန္စီစဥ္ေပးခဲ့ရၿပီး၊ လမ္းစရိတ္ျပည္႕ေသာအခါ၊ WAO အကူညီျဖင့္စာရြက္စာတမ္းမ်ားၿပဳလုပ္ကာ ႏုိင္ငံျပန္ပုိ႕ခဲ့ရသည္။ (WAO Annual Report 2010)

ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံသူ Orn Eak (အသက္- ၂၈- ႏွစ္) သည္ ၂-ႏွစ္ေက်ာ္မေလးရွားအိမ္ရွင္၏ မတရားမႈမ်ားကုိ ခံစား၍ အိမ္အကူအလုပ္ကုိ လုပ္ခဲ့ရသည္။ သူသည္ အသက္-၅ ႏွစ္အရြယ္ကေလး Ho Bora ၏မိခင္ျဖစ္ၿပီး မိသားစုႏွင့္မိမိ ကေလးအတြက္ အိမ္အကူအလုပ္ကုိ မေလးရွားတြင္ လာေရာက္လုပ္ကုိင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သူမသည္ မၾကာခဏပင္ ရုိက္ႏွက္ခံရပီး၊ အစာမေကၽြးဘဲ အငတ္ထားခံခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ အိမ္ထဲကုိ ေၿမြတစ္ေကာင္၀င္ေရာက္ခုိေအာင္းေန၍ အိမ္ရွင္မွ အသုံးမက်ဆုိကာ ရုိက္ႏွက္ေမာင္းထုတ္ခံခဲ့ရသည္။ သူမသည္ အၿမဲအျပစ္တင္ခံခဲ့ရသည္။ အိမ္ရွင္၏မိခင္ေသဆုံးသည္ကုိပင္သူမအျပစ္ဟုဆုိကာ ရုိက္ႏွက္ၾကသည္။ သူမကုိယ္ခႏၶာတြင္အိမ္ရွင္ေၾကာင့္ ဒဏ္ရာမ်ား၊ အနာရြတ္ မ်ားစြာရွိသည္။ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ Kompong Thom ခရုိင္မွ၊ သူမသည္ ၂၀၁၀ မွစ၍ မေလးရွားတြင္ အိမ္အကူအလုပ္ကုိ လုပ္ကုိင္ခဲ့သည္။ အလုပ္ စသည္႕အခ်ိန္မွစ၍ ပိတ္ရက္မရွိ ဆက္တုိက္လုပ္ကုိင္ခဲ့ရသည္။ မၾကာခဏအရုိက္ခံရျခင္း၊ အစာငတ္ထားျခင္းစသည္တုိ႕ႀကဳံခဲ့ရသည္။

ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံတြင္ ရွိေသာသူမ၏ အေမ Ee Tha (အသက္-၅၅) ကေျပာသည္မွာ ယင္း၏သမီးသည္ မေလးရွားတြင္အိမ္အကူအလုပ္ကုိ ၂-ႏွစ္ လုပ္ကုိင္ခဲ့ေသာ္လည္း လုပ္ခလစာအေနႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္သာ ရရွိခဲ့သည္ဟုေျပာသည္။ ႏွစ္ႀကိမ္စုစုေပါင္း US$ 270 သာရခဲ့သည္။ ကန္ထရုိက္စာခ်ဳပ္ႏွင့္ လုပ္ရုိးလုပ္စဥ္အတုိင္းဆုိလွ်င္ Orn Eak ၏လစာမွ ပါမစ္ေၾကး၊ လဲဗီ (levy) ေၾကးႏႈတ္ၿပီးသည္အျပင္ က်န္သင့္သည္မွာ တစ္လ $US 180 က်န္ရပါ မည္။ သုိ႕ေသာ္ ၂-ႏွစ္ေက်ာ္လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ US$ 270 သာရခဲ့သည္။

အလုပ္ရွင္၏ ႏွိပ္စက္မႈမ်ားစြာခံခဲ့ရၿပီး၊ သူမသည္ ကေမၻာဒီးယားသုိ႕ျပန္ေရာက္ခဲ့သည္။ ေရာက္ေရာက္ျခင္းသူမသည္ အလုပ္သမားေအဂ်င္စီသုိ႕ သြား၍ သူမအေတြ႕အႀကဳံကုိတင္ျပခဲ့သည္။ အိမ္ရွင္ေယာက္်ားႏွင့္သူ႕မိတ္ေဆြ- ၅-ေယာက္ကရုိက္ႏွက္ကန္ေက်ာက္ၿပီး ေမာင္းထုတ္ၾကေၾကာင္းႏွင့္ အေသးစိတ္ ေျပာျပခဲ့သည္။ ဒဏ္ရာမ်ားကုိလည္း ျပခဲ့သည္။ မၾကာမီသူမကုိ သူမအေမက Phnom Penh သုိ႕လာေရာက္ႀကဳိခဲ့သည္။ “က်မသမီးကုိ ေတြ႕တဲ့အခါ တစ္ကုိယ္လုံးမွာ ဒဏ္ရာေတြနဲ႕ ကုတ္ရာ၊ ျခစ္ရာေတြနဲ႕က်မအလြန္ရင္နင့္ခံစားရပါတယ္။” ဟုေျပာဆုိခဲ့သည္။ သူမအေမသည္ အလုပ္သမား ေအဂ်င္စီရုံးတြင္ သမီးလုပ္ခကုိမရမျခင္းမျပန္ဟုဆုိသည္အတြက္ အလုပ္သမားေအဂ်င့္မ်ားမွ ၂-ႏွစ္ေက်ာ္အလုပ္လုပ္ခဲ့သည္ကုိ US$ 1200 ေပးခဲ့သည္။ သူမရမည္႕လစာစုစုေပါင္း သုံးပုံတစ္ပုံ မွ်ပင္မရွိပါ။

သူမကုိလူမႈကူညီေရးအဖြဲ႕မွလာေရာက္ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခဲ့သည္။ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံလူအခြင့္အေရးအဖြဲ႕မ်ား၏အဆုိအရ ၂၀၁၁-ခုႏွစ္အတြင္း၊ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံသူအိမ္အကူအလုပ္သမ ၁၁-ဦးသည္မေလးရွားအိမ္ရွင္တုိ႕၏သတ္ျဖတ္ျခင္းကုိခံခဲ့ရသည္။ (ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံသူအေရအတြက္)

မေလးရွား အတုိက္ခံပါတီ MP မွ Charles Santiago ကမေလးရွားအစုိးရႏွင့္ ရဲမ်ားကုိ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္သူမ်ား၊ တရားမွ်တမႈမရွိသူမ်ား၊ စသည္ျဖင့္ေျပာဆုိခဲ့ၿပီး၊ အိမ္ေဖာ္အိမ္အကူေသဆုံးမႈမ်ားကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားထိေရာက္စြာမလုပ္၊အေရးမယူသည္႕အတြက္ ျပစ္တင္ခဲ့သည္။

ေစာင့္ၾကည္႕ရုံသာ ေစာင့္ၾကည္႕ေသာ “လူ႕အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည္႕မႈအဖြဲ႕” (Human Rights Watch) မွေျပာသည္မွာ အိမ္အကူတုိ႕သည္တစ္ရက္ တစ္ရက္အခ်ိန္ၾကာရွည္စြာလုပ္ရျခင္း၊ နားရက္မရွိျခင္း၊ အစာခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း၊ လစာမရျခင္းစသည္တုိ႕ႀကဳံေတြ႕ေနရ၍ ၿပဳၿပင္သင့္ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။

အိမ္ေဖာ္အိမ္အကူမ်ားအေပၚ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာေစာ္ကားမႈ၊ ႏွင့္အျခားမ်ားစြာေသာအမႈမ်ားေၾကာင့္ ကေမၻာဒီးယားသည္ မေလးရွားသုိ႕အိမ္ေဖာ္ပုိ႕ျခင္း ကုိပိတ္ခဲ့သည္။ ထုိ႕သုိ႕ပိတ္သည္႕အတြက္ ကေမၻာဒီးယားအစုိးရအဖြဲ႕သည္၊ အလုပ္သမားေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္အတုိက္ခံျပႆနာမ်ားစြာတက္ခဲ့ရသည္။ သုိ႕ေသာ္သူ႕ႏုိင္ငံသူမ်ားကုိ ကာကြယ္ေသာအစုိးရႏွင့္သူ႕အဖြဲ႕သည္ေျဖရွင္းႏုိင္ခဲ့ပါသည္။

ယခုလက္ရွိ မေလးရွားသည္အိမ္ေဖာ္ရရွိေရးအတြက္ အင္ဒုိနီးရွားအစုိးရႏွင့္ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ထားၿပီး၊ မၾကာခင္အခ်ိန္အတြင္းအင္ဒုိနီးရွားမွ အိမ္ေဖာ္ႏွင့္အိမ္အကူမ်ားေရာက္လာဖြယ္ရွိပါသည္။ ထုိ္႕ေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႕ျမန္မာႏုိင္ငံသူ၊ ႏုိင္ငံသားမ်ားအေနႏွင့္ မေလးရွားသုိ႕ျမန္မာအစုိးရက မိမိ ႏုိင္ငံသူမ်ားကုိ အိမ္ေဖာ္ကၽြန္လုပ္ရန္စီစဥ္ေနမႈကုိ အျပင္းအထန္ကန္႕ကြက္ႀကပါရန္ႏွင့္ ဤကိစၥလုံး၀ပ်က္စီးသြားရန္ထိ ႀကဳိးပမ္းသြားၾကရန္ ေလးစား စြာတုိက္တြန္းလုိက္ရပါသည္။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။

Friend Ever (ႏြားေက်ာင္းသား)

Ref: WAO Annual Report 2010

Cambodia News

Phnom Penh Post