ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္း ငလ်င္နဲ႔ ဆူနာမီ သင့္ခဲ့တဲ့ ေဒသေတြနဲ႔ အခု ဖူကူရွီးမား ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို အေျခအေနေၾကာင့္ စိုးရိမ္ရတဲ့ ေဒသေတြမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြကို တ႐ုတ္အစိုးရ ကယ္ထုတ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီလို႔ ေဘက်င္းၿမိဳ႕မွာရိွတဲ့ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ ပီတာ စင္မ္စန္ (Peter Simpson) က သတင္းပို႔ထားပါတယ္။ ဖူကူရွီးမား ႏ်ဴကလီးယားစက္႐ံုမွာ ႏ်ဴကလီးယား ေလာင္စာေခ်ာင္းေတြ အရည္ေပ်ာ္ၿပီး ဓာတ္ေပါင္းဖို ပ်က္စီးႏိုင္ေျခ စိုးရိမ္ခ်က္ဟာ ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ အစီအစဥ္ေတြ တိုးခ်ဲ႕ဖို႔ လုပ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္လည္း ဆင္ျခင္ သံုးသပ္စရာ ျဖစ္လာတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ေရဒီယို ဓာတ္သတၱိ သင့္ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ရိွတဲ့ ေနရာေတြမွာ ရိွေနတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြကို အဲဒီေနရာေတြကေန ဘတ္စ္ကားေတြနဲ႔ ကယ္ထုတ္ေပးတာေတြကို တိုက်ဳိမွာရိွတဲ့ တ႐ုတ္သံ႐ံုးက ေဆာင္ရြက္ေပးေနတယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ ဂ်န္ယု (Jing Yu) က ေျပာပါတယ္။ ဂ်ပန္မွာရိွတဲ့ တ႐ုတ္သံ႐ံုးဟာ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေပးႏိုင္ေရး နည္းလမ္းေတြ မရပ္မနား ရွာေဖြ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
အဲဒီေနရာေတြ ေရာက္ေနတဲ့ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြကို အကူအညီေပးႏိုင္ဖို႔ ကယ္ဆယ္ေရး အဖဲြ႕ေတြကိုလည္း Counselor ႐ံုးကေန ေစလႊတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ Air China ေလယာဥ္ေတြကိုလည္း ေရဒီယို ဓာတ္သတၱိႂကြမႈေတြ ရိွေနၿပီဆိုတဲ့ သတင္းေနာက္ပိုင္းကစလို႔ တ႐ုတ္ကေန တိုက်ဳိကို ေျပးဆဲြေနတဲ့ ေလယာဥ္ခရီးစဥ္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ပါတယ္။
ဂ်ပန္ေရာက္ ျမန္မာေတြ အေျခအေနကလည္း အျခားဂ်ပန္ေတြလိုပါပဲ၊ ေန႔ေန႔ညည စိုးရိမ္မႈေတြနဲ႔ ေနေနၾကရပါတယ္။ ျမန္မာသံ႐ံုးကလည္း ငလ်င္ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း ကတည္းက ပိတ္ထားၿပီး မေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းကမွ ျပန္ဖြင့္ပါတယ္။ နဂိုကတည္းက ဆက္သြယ္ အကူအညီေတာင္းဖို႔ ခက္တဲ့ ျမန္မာသံ႐ံုးဟာ ဂ်ပန္မွာရိွေနတဲ့ ျမန္မာေတြကို အကူအညီေပးႏုိင္ဖို႔ အေတာ္ေလး အားနည္းေနတယ္လို႔ တိုက်ဳိၿမိဳ႕က ျမန္မာတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုဘုန္းျမင့္ထြန္းက ေျပာပါတယ္။
“မေန႔ ေန႔လယ္က သံ႐ုံးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ သြားၾကည့္တယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ သူတုိ႔ သံ႐ုံးတံခါးေတာင္ မဖြင့္ေပးဘူး။ ၿပီးေတာ့ Hot Line နံပါတ္ကုိလည္း ဆက္ၾကည့္ေတာ့ ဖုန္းကုိင္မယ့္လူ မရွိဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ သံ႐ုံးေဆာင္ရြက္မႈ အပုိင္းကုိ နည္းနည္း အားနည္းေသးတယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။”
တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဂ်ပန္မွာရွိတဲ့ သူ႔လူမ်ဳိးေတြ ေဘးဒုကၡျဖစ္လာရင္ ကယ္ထုတ္ႏုိင္ဖုိ႔ဆုိၿပီး စီစဥ္ေနပါၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ဂ်ပန္မွာရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အေျခအေန၊ အကယ္၍ ေဘးဥပါဒ္ တစုံတရာ ရွိလာမယ္ဆုိရင္ ဘာေတြလုပ္ၾကဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါလဲခင္ဗ်။
“က်ေနာ္တုိ႔ေတာ့ စုေပါင္းၿပီး အစုအဖြဲ႕ လုပ္ထားတာ ရွိတယ္ေလ။ အဲဒီကေန အနီးကပ္ဆုံး တုိင္ပင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔အတြက္ တုိင္ပင္ထားပါတယ္။ ျပန္တယ္လုိ႔ေတာ့ ၾကားေနရေပမဲ့ တိတိက်က်ေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ျပန္တယ္ဆုိတာ ေျပာလို႔မရေသးဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျပန္တယ္ဆုိရင္လည္း က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္ထက္စာလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒီႏုိင္ငံမွာက အလုပ္အကုိင္ေလး ဘာေလး ရေနေသးေတာ့ မျပန္က်တဲ့သူက ပုိမ်ားပါတယ္။ မျပန္ႏုိင္တဲ့လူေတြ ပုိမ်ားပါတယ္။”
လက္ရွိ ခန္႔မွန္းေခ်အားျဖင့္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာလူမ်ဳိး ဘယ္ေလာက္ေလာက္ ခန္႔မွန္းထားပါလဲခင္ဗ်။
“၃၀,၀၀၀ နဲ႔ ၄၀,၀၀၀ နီးပါးေလာက္ေတာ့ ရွိပါတယ္။ တုိက်ဳိမွာေတာ့ အဓိက ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။”
က်န္တဲ့သူေတြက ဘယ္ေနရာေတြမွာ မ်ားပါလဲ။
“က်န္တဲ့သူေတြက အုိဆာကာနဲ႔ နာဂိုယာဘက္မွာ ပိုမ်ားတယ္။ ေနာက္ၿပီး က်ဴ႐ွဴးဘက္မွာ ပိုမ်ားတယ္။ ေျမာက္ပုိင္းဘက္မွာ ေနတဲ့သူကေတာ့ ေတာ္ေတာ္နည္းတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ရာသီဥတုလည္း ဆုိး၀ါးတယ္။ အဲဒီေတာ့ သိပ္မေနၾကဘူး။”
အခု ဖူကူရွီးမား ႏ်ဴကလီးယား ေရဒီယို သတၱိႂကြတာေတြ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္။ အကယ္၍ အႏၲရာယ္ ႀကီးလာမယ္၊ တုိက်ဳိဘက္မွာလည္း တစုံတရာ လွန္႔လာမယ့္ အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ရင္ ဘာလုပ္ၾကဖုိ႔ အစီအစဥ္ ရွိပါလဲခင္ဗ်။
“ေသခ်ာေတာ့ သင္တန္းေတြ ေပးေနပါတယ္။ တီဗြီေတြကေနၿပီးေတာ့ ေသခ်ာရွင္းျပတယ္။ ေရဒီယို သတၱိႂကြမႈေတြက အခု ဘယ္ေလာက္ေရာက္ေနၿပီဆိုတာ ေသခ်ာရွင္းျပတယ္။ ဂ်ပန္စကား နားမလည္တဲ့ သူေတြေတာင္ နားလည္ႏုိင္ေအာင္ သူတုိ႔ ႐ုပ္ပုံေတြနဲ႔ ေသခ်ာ ရွင္းျပေနပါတယ္။ အျပင္ထြက္ရင္ တကုိယ္လုံးကုိ လုံလုံၿခဳံၿခဳံထုပ္ၿပီး သြားရမယ္။ ျပန္လာတာနဲ႔ အဲဒီ အ၀တ္အစားေတြကုိ လႊင့္ပစ္ရမယ္။ အဲဒါမ်ဳိးေတြကအစ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ မုိးရြာရင္ လုံး၀ မုိးအစုိမခံဖုိ႔အတြက္ သူတို႔ ေတာ္ေတာ္ ၫႊန္ၾကားေနပါတယ္။
“ျဖစ္လာရင္ အားလုံး စုေပါင္းၿပီးေတာ့ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းၾကမယ္ဆုိတဲ့ အေလ့အထ တခုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ရထားပါတယ္။ ႏ်ဴကလီးယား ထိတ္လန္႔မႈနဲ႔ ငလ်င္ထိတ္လန္႔မႈ ၂ ခုစလုံး ႀကဳံေနရတဲ့ အခါက်ေတာ့ တုိက်ဳိမွာရွိတဲ့ ဂ်ပန္လူမ်ဳိးေတြကေရာ၊ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြေရာ ေတာ္ေတာ္ အထိတ္ထိတ္ အလန္႔လန္႔နဲ႔ ေနေနၾကရပါတယ္။”
တိုက်ဳိမွာရိွတဲ့ တုိက်ဳိ ျမန္မာသံ႐ံုး ၀က္ဘ္ဆိုက္ဒ္မွာေတာ့ မေန႔ ၁၅ ရက္ေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းကစလို႔ ႐ုံးလုပ္ငန္းေတြ ပံုမွန္ အလုပ္လုပ္ေနၿပီလို႔ ေၾကညာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာေၾကာင့္ သံ႐ံုးပိတ္ထားခဲ့သလဲဆုိတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရပါဘူး။ ငလ်င္လႈပ္ခတ္ခ်ိန္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္သင့္တဲ့ အေျခအေနမ်ားကို ေၾကညာေပးထားၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ငလ်င္ကာလေနာက္ပိုင္း တယ္လီဖုန္းလိုင္းေတြ မေကာင္းတာေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြကုိ ကိုယ္တိုင္ ဆက္သြယ္လို႔ မရခဲ့ဘူးလို႔လည္း အဲဒီ၀က္ဘ္ဆုိက္ဒ္မွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အေရးေပၚ အကူအညီ လိုအပ္ရင္လည္း ဆက္သြယ္ႏိုင္တဲ့ ဖံုးနံပါတ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြထဲမွာ အစိုးရ အစီအစဥ္နဲ႔ တရား၀င္ လာၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြအျပင္ အလုပ္လာလုပ္ၾကသူေတြလည္း ရိွပါတယ္။ အလုပ္လုပ္သူ ဂ်ပန္ေရာက္ ျမန္မာအမ်ားစုကေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရး ခုိလံႈခြင့္နဲ႔ ေနသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။