က်ေနာ္ေက်ာင္းသားအရြယ္ကတည္းက “ပင္စင္နာ” ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို ၾကားဖူးနား၀ရွိခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ပညာသင္ ၾကားရာ စာသင္ေက်ာင္းမွာ ဆရာႀကီး ဆရာမႀကီးေတြ အသက္(၆၀) ျပည့္ပင္စင္ယူတာကို မၾကာခဏ ၾကံဳေတြ႔ခဲ့ရလုိ႔ပါ။ သူတို႔အခ်င္းခ်င္း ေျပာဆိုေနၾကတဲ့ စကားေတြထဲမွာ “ပင္စင္နာက်တယ္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ပါပါေနတတ္ေလေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နားထဲမွာ ယဥ္ပါးသလိုျဖစ္ေနတာေပါ့။
သက္ျပည့္ပင္စင္ယူသြားတဲ့ ဆရာႀကီး ဆရာမႀကီးေတြကို ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္ဆန္း တရက္ေန႔တိုင္း ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတြ စုေပါင္းၿပီး ကန္ေတာ့ေလ့ရွိတဲ့ အစဥ္အလာလည္း က်ေနာ္တို႔ေဒသမွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလိုေန႔မ်ဳိးဆိုရင္ ဆရာႀကီး ဆရာမ ႀကီးတို႔ မ်က္ႏွာေတြဟာ ခါတိုင္းနဲ႔မတူ ရႊန္းလက္၀င္းပေနတာကို ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ ေရမိုခ်ဳိး အသန္႔ရွင္းဆံုး အ၀တ္အစားေတြကို၀တ္လို႔ (တခ်ဳိ႕ဆရာႀကီးေတြဆို စာသင္တုန္းကအတိုင္း အကႌ်ျဖဴနဲ႔ ေက်ာင္းစိမ္းလံုခ်ည္ကို ၀တ္ထားလိုက္ေသးတယ္) ဆရာမႀကီးေတြဆိုလည္း မ်က္ႏွာမွာ သနပ္ခါးအေဖြးသား ေခါင္းမွာပန္းေတြနဲ႔ ေ၀ေနေအာင္ပန္ၿပီး ပု၀ါပါးပါးေလး ျခံဳလို႔ ကန္ေတာ့ခံၾကတယ္။ တပည့္ေတြ က်န္းမာခ်မ္းသာေစေၾကာင္း ဆုေတာင္း ေမတၱာပို႔သေပးတယ္။ သူတို႔အတြက္ ေျခာက္ေသြ႔အထီးက်န္လွတဲ့ ေန႔ရက္မ်ားစြာထဲမွာ ေႏြးေထြးေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ အခ်ိန္ေလးေတြပါ။
လူတေယာက္ရဲ႕ဘ၀မွာ ကာလၾကာရွည္ ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားခဲ့ရတဲ့ အေတြ႔အၾကဳံေတြဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ေမ႔ေပ်ာက္ မသြားႏိုင္တဲ့အမွတ္တရေတြ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အတိတ္မွာၾကဳံဆုံခဲ့တဲ့ အေကာင္းအဆုိး ျဖစ္ရပ္ကေလးေတြကို ျပန္ေျပာင္းတသေျပာဆုိတတ္တာ လူ႔သဘာ၀ပါ။ အထူးသျဖင့္ ၀န္ထမ္းေလာကလို အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ရတဲ့ အလုပ္မ်ဳိးေတြမွာ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္အခ်င္းခ်င္း ေနာက္ၾကေျပာင္ၾက အခန္႔မသင့္တဲ့အခါ စိက္ေကာက္လုိက္ၾကနဲ႔ အသက္အရြယ္ေတြ ႀကီးမွန္းမသိ ၾကီးလာၾကတာပါ။ ေနာက္ဆုံးသတ္မွတ္တဲ့ အသက္အရြယ္ကိုေရာက္လို႔ အလုပ္ခြင္က အနားယူ လုိက္ၾကတဲ့အခါ ပုံမွန္လည္ပတ္ေနက် ေန႔စဥ္ဘ၀ရဲ႕ ဟာမုိနီေတြ ေပ်ာက္ဆုံးေနတတ္ၿပီး လုပ္ငန္းခြင္ကိုျပန္လည္ တမ္းတ ေနမိတတ္ၾကပါတယ္။ ဘာသာေရးမွာ စိတ္၀င္စားမႈ အားနည္းသူ၊ ျပင္ပေလာကနဲ႔ အဆက္အဆံနည္းပါးခဲ့ သူေတြဟာ အထီးက်န္မႈေ၀ဒနာကို ပုိၿပီးခံစားၾကရပါတယ္။
စား၀တ္ေနေရးအတြက္ မပူပင္ မေၾကာင့္က်ရသူေတြေတာင္ ဒီလုိျဖစ္ၾကေသးတာ ၀န္ထမ္းဘ၀မွာ ရရစားစား ရပ္တည္ခဲ့ ရသူေတြအဖုိ႔ေတာ့ မစဥ္းစား၀ံ့စရာပါပဲ။ ပင္စင္နာစိတ္ေရာဂါအျပင္ ပင္စင္ဗလာဘ၀နဲ႔ မြဲျပာက်စားရမဲ့မဲ့ ေသာက္ရမဲ့မဲ့ ျဖစ္ေနသူ သက္ႀကီးရြယ္အုိေတြ၊ အနားယူခ်ိန္တန္ပါလ်က္ ကုိယ့္အသက္အရြယ္ကုိ မငဲ့ကြက္ႏိုင္ပဲ မိသားစု၀မ္းေရး အတြက္ရရာအလုပ္နဲ႔ ဆက္လက္႐ုန္းကန္ေနရွာသူ ၀န္ထမ္းေဟာင္းႀကီးေတြ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာအမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။
က်ေနာ္ ဟိုင္းႀကီးကၽြန္းကုိေရာက္ေတာ့ အသက္ (၆၀) နီးပါး စစ္သားအုိႀကီးေတြနဲ႔ စတင္ဆုံေတြ႔ရပါတယ္။ ကုန္းတြင္းပုိင္းေဒသမွာ ေနထုိင္ႀကီးျပင္းလာခဲ့တဲ့ က်ေနာ့္အဖုိ႔ ပင္လယ္ကမ္းစပ္ေဒသ ဟုိင္းႀကီးကၽြန္းရဲ႕ ရာသီဥတုနဲ႔ ႐ုတ္တရက္ က်င့္သားမရႏိုင္ေသးပါ။ ဒီၾကားထဲ တပ္သစ္တည္ေဆာက္ခါစ အခ်ိန္မုိ႔ စစ္သည္ေတြဟာ မူလတာ၀န္ထက္ တပ္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္အားေပးတာ၀န္ကုိ ပုိၿပီး လုပ္ကုိင္ၾကရပါတယ္။ မနက္ (၆) နာရီခြဲအိပ္ယာထ (၇) နာရီ တန္းစီလူစစ္၊ အလုပ္တာ ၀န္ခဲြ။ ၿပီးရင္ ေပါက္တူး ေဂၚျပား ေျမသယ္ျခင္းစတဲ့ လုပ္အားေပးလက္နက္ ကုိယ္စီကုိင္ကာ တာ၀န္က်ေနရာကုိ သြားရပါတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ အလုပ္လုပ္တဲ့ ေနရာေတြမွာ လုိက္လံဦးစီးကြပ္ကဲ ေနရသူေတြထဲ ဆရာႀကီး ေငြသိန္း (ကပ-၆၀၄၁) လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က သူ႔အသက္(၅၉) ႏွစ္ရွိေနပါၿပီ။ ေသြးတုိးေရာဂါ၊ ႏွလုံးေရာဂါအျပင္ နာတာရွည္ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေရာဂါပါ ခံစားေနရတာေၾကာင့္ သူ႔ၾကည့္ရတာ အသက္အရြက္ထက္ မ်ားစြာအုိမင္းရင့္ေရာ္ေနတဲ့ ပုံပါပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ လူငယ္ေတြ မပ်င္းရေအာင္ သူသိသမွ် ပုံတုိပတ္စေလးေတြ သူတုိ႔ငယ္စဥ္က ေရတပ္ထဲမွာ ၾကဳံေတြ႔ခဲ့ရတာေလးေတြကုိ စီကာပတ္ကုံး ဟာသေႏွာၿပီး ေျပာျပ တတ္ပါတယ္။ စကားေတြအမ်ားႀကီး ေျပာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ သူရင္ဘတ္ႀကီး နိမ့္ တုံျမင့္တုံနဲ႔ သူအသံေတြ ကတုံကရင္ ျဖစ္လာၿပီး ေခ်ာင္းတဟြတ္ဟြတ္ ဆုိးေနျပန္ေရာ။
သူ႔က်န္းမာေရး အေျခအေနအရ မဂၤလာဒုံစစ္ေဆး႐ုံမွာ သုံးလတစ္ၾကိမ္သြားၿပီး ေဆးစစ္ခံရတယ္။ ေဆး႐ုံးကဆင္းလာတုိင္း ေဆးေတြကတပုံႀကီးနဲ႔ ေဆးအဆင့္ (ဂ) သတ္မွတ္ေပးလုိက္ေပမယ့္ ဆရာႀကီးက တပ္မွာ ရံုးတက္ျမဲတက္ပါတယ္။ အိမ္မွာသက္ေတာင့္သက္သာအနားယူဖုိ႔ သူ႔ကို တုိက္တြန္းၾကည့္တဲ့အခါ “ဒီအသက္အရြယ္ေရာက္မွ ကုိယ့္သားေလာက္ ကေလးက ဆဲၿပီးခိုင္းမွာကို မခံႏိုင္ဘူး” ဆုိၿပီး တပ္ကုိ မွန္မွန္ လာပါတယ္။ အလုပ္ခ်ိန္ၿပီးမွ ျပန္ေလ့ရွိတယ္။ တခါတရံလုပ္ ငန္းခြင္မွာ ေခ်ာင္းဆုိးရင္းအေမာေဖာက္လာလုိ႔ တပ္ေဆးခန္းကို အေျပးအလႊား ပို႔ေပးရတယ္။
၁၉၉၅ ေရာက္ေတာ့ ဆရာႀကီးေငြသိန္း သက္ျပည့္ အၿငိမ္းစားယူပါတယ္။ အဲဒီအခိ်န္က်ေတာ့လည္း သူ႔ကို ဘယ္သူကမွ တပ္မွာဆက္ေနဖုိ႔ ခြင့္မျပဳေတာ့ပါဘူး။ သြားလုိရာသြား ေနလုိရာေနဆုိတဲ့သေဘာနဲ႔ ဥေပကၡာျပဳလုိက္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္မွာ (၄၂) ႏွစ္ စစ္မႈထမ္းခဲ့လို႔သူရတဲ့ လုပ္သက္ဆုေၾကးေငြက က်ပ္ငါးေသာင္း မွ်သာ။ လစဥ္အၿငိမ္းစား ပင္စင္ေငြက က်ပ္ကုိးရာေက်ာ္၊ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ေရွ႕ ခရီးဆက္ဖုိ႔ မလြယ္။ အဆုိးဆုံးကေတာ့ အျပင္မွာေနဖုိ႔ အိမ္ပိုင္မရွိတာပါပဲ။ သူတုိ႔မွာ သားေထာက ္သမီးခံလည္း ေတာင့္ေတာင့္တင္း မရွိဘူး။ သူ႔ဇနီး အေမစိန္ကေတာ့ ေမာ္လၿမိဳင္ မုပြန္ရပ္က ေဆြးမ်ဳိးေတြဆီမွာ အကူအညီ ေတာင္းၿပီးေနမယ္လုိ႔ ေျပာရွာတယ္။
ဟုိင္းႀကီးကၽြန္းက သူတုိ႔ထြက္ခြာတဲ့ေန႔မွာ က်ေနာ္တုိ႔သူငယ္ခ်င္းတစု သေဘၤာဆိပ္ကုိ လိုက္ပို႔ၾကတယ္။ တတ္ႏိုင္သမွ် စုေပါင္းၿပီး ရိကၡာ (ႏို႔ဆီ၊ ပဲ၊ သၾကား၊ ဆီ နည္းနည္းစီ) လက္ေဆာင္ေပးေတာ့ ႏွစ္ဦးသား မ်က္ရည္စုိ႔ေအာင္ ၀မ္းသာေနၾကတယ္။ သေဘၤာထြက္ခါနီးမွာ ဆရာႀကီးေငြသိန္းက က်ေနာ္တုိ႔ဖက္လွည့္ၿပီး “ေကာင္ေလးေတြတပ္ထဲမွာ ေကာင္း ေကာင္း ေနရစ္ၾက။ ျပႆနာမတက္ၾကေစနဲ႔။ ေနာက္ၿပီး တပ္ကေစာေစာ စီးစီးထြက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾက။ ငယ္တုန္းမွာ ေကာင္းတယ္ဆုိၿပီး…ေမွးမေနၾကနဲ႔။ အသက္ႀကီးသြားရင္ ႏြားအုိ တေကာင္လုိပဲ။ ငါ့အျဖစ္ကုိသာ ၾကည့္ထားၾက..” ဆုိၿပီး မ်က္ႏွာလႊဲသြားတယ္။ သူ႔စကားသံကုိ က်ေနာ့နားထဲမွာ ယေန႔ထက္တုိင္ ၾကားေယာင္ေနဆဲပါ။
ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ ဆရာႀကီးေရႊေအး (ကပ-၁၀၅၁၇)။ ရခုိင္အမ်ဳိးသား လူ႐ုိးလူေအးႀကီး တဦးပါ။ ၿပီးေတာ့ အေလးမခ်န္ပီယံ အားကစားသမားေဟာင္းႀကီး တဦးလည္းျဖစ္တယ္။ တပ္မေတာ္ (ေရ) အေလးမ အားကစားသမုိင္းမွာ ေရႊေအး တုိ႔ ေခတ္ဆိုတာ ရွိခဲ့ဖူးတယ္။ သူေျပာျပလုိ႔ သိရတာပါ။ သူတုိ႔ေခတ္က အာရွအားကစားၿပိဳင္ပဲြမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ ၿပိဳင္ဖုိ႔ အားကစားေမာင္မယ္ေတြကုိ ေအာင္ဆန္းကစားကြင္းမွာ camp သြင္းၿပီး ေလ့က်င့္တယ္။ တုိင္းရင္းေမ ခင္သန္းႏု တုိ႔လည္း ပါတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီမွာ သူမ်ားေျမႇာက္ေပးတာကုိနားေယာင္မိတဲ့ လူ႐ုိးႀကီး ဆရာေရႊေအး တေယာက္ ေဂ်ာက္က်တဲ့ကိန္း ဆုိက္ခဲ့ရတယ္။ ျဖစ္ပံုကဒီလုိ.. တစ္ညမွာ အလွမယ္ေတြ တည္းခုိတဲ့အေဆာင္နား မေယာင္မလည္ ဟန္ေရးျပေနတုန္း ႂကြက္က်င္းေပါက္ ထဲေျခေခ်ာ္က်တာ တခါတည္းေျခသပြတ္လည္သြားၿပီး ျပန္မထႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒဏ္ရာက ျပင္းထန္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသြားတဲ့ခရီးစဥ္မွာ က်န္ခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာလည္း ထာ၀ရစြမ္းရည္က် အားကစားသမားႀကီး ျဖစ္သြားခဲ့ရတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္မွာ သူဟာ အုပ္ခဲြတပ္ၾကပ္ႀကီး (ၾကည္းတပ္အေခၚCQႀကီး) ျဖစ္ေနၿပီ။ သူကေတာ့ လုပ္ကြက္မွာ ဦးစီးသူရယ္လုိ႔ အထက္စီးကေန လက္ညႇိဳးထိုး မခုိင္းတတ္ဘူး။ ရဲေဘာ္ေတြလက္ထဲက ေပါက္တူးကုိဆဲြယူၿပီး ေျမေပါက္ တယ္။ ေျမသယ္တယ္။ ျမက္ေပါက္တယ္။ မလုပ္ပါနဲ့တားလည္းမရဘူး။ “ဒီအလုပ္ေတြက အဘအတြက္မုိင္နာ (minor) ေတြပါ”တဲ့။
ဟုတ္လည္းဟုတ္ႏိုင္ပါတယ္။ သူက ဂ်ီအီးေဆာက္လုပ္ေရးမွာ အလုပ္ၾကမ္း၀င္လုပ္တယ္။ မနက္မုိးမလင္းမီကတည္းက ေပါက္တူးနဲ႔ေျမသယ္ျခင္းထမ္းလုိ႔ ဆရာႀကီးေရႊေအး တေယာက္ ဂ်ီအီးရံုးေရွ႕ကုိေရာက္ေနႏွင့္ၿပီ။ မနက္(၈) နာရီထုိးခါနီး အထိ ဂ်ီအီးမွာသူ အလုပ္လုပ္တယ္။ မိလႅာက်င္းတူးတယ္။ ေျမဖုိ႔တယ္။ သစ္ထမ္းတယ္။ (၈) နာရီ မထိုးတထုိး အခ်ိန္က်ေတာ့ တပ္ကုိ သူေရာက္လာတယ္။ သူ႔ကုိေတာ့ တပ္မွဴးက (၈) နာရီေနာက္ပုိင္းမွ အလုပ္၀င္ဖုိ႔ ခြင့္ျပဳထားတယ္။ ညေန (၃) နာရီခဲြ ရံုးခ်ိန္ေနာက္ပုိင္းမွာလည္း ဂ်ီအီးမွာအလုပ္ ျပန္၀င္ရေသးတယ္။ လသာတဲ့ညေတြမွာဆုိရင္ (၁၅) ႏွစ္အရြယ္ သူ႔သားကေလးနဲ႔အတူ ေျမႀကီးေပါက္ေနတဲ့ ဆရာႀကီးေရႊေအးကုိ ေတြ႔ ေတြ႔ေနရတယ္။
ဆရာႀကီးေရြေအးဟာ လူပ်ဳိ ဟုိင္းႀကီးျဖစ္မွ အိမ္ေထာင္က်ပုံရတယ္။ သူ႔ဇနီးကလည္း ရခိုင္အမ်ဳိးသမီး တဦးပါပဲ။ သားသမီးေတြက မူလတန္း၊ အလယ္တန္း ေက်ာင္းသားေတြပဲရွိေသးတာ။ မိဘကခါးကုန္း သားသမီးေတြ စားေကာင္းတုန္း ဆုိတဲ့အရြယ္ေတြပါ။ သူတို႔ မိသားစုလည္း တပ္ကထြက္ရင္ ေနဖို႔ထိုင္ဖုိ႔ ေသခ်ာေရရာမႈ မရွိပါ။ အဲဒီခ်ိန္က ဆရာႀကီးေရႊေအး အသက္ (၅၇) ႏွစ္ရွိေနပါၿပီ။ သူကေတာ့ ေျပာပါတယ္။ ရလာမယ့္ လုပ္သက္ဆုေၾကးေငြေလးနဲ႔ ဟုိင္းႀကီးရြာသစ္မွာ ျခံ ၀ုိင္းေလးတခု၀ယ္ၿပီး အိမ္ေဆာက္ေနမယ္။ စားေရး၀တ္ေရးအတြက္ကေတာ့ ငါဖမ္းေလွမွာ ေရလုပ္သား ၀င္ၿပီးလုပ္ဖုိ႔ စိတ္ကူး ထားပါသတဲ့။
က်ေနာ္တုိ႔ တပ္မွဴးကေတာ့ အၾကင္နာတရားရွိသူ လူပ်ဳိႀကီးတဦးပါ။ တညမွာတပ္မွဴးနဲ႔ ဆရာႀကီးေရႊေအး တုိ႔ ဌာနခ်ဳပ္ လုံျခံဳေရးတာ၀န္ အတူက်တယ္။ အဲဒီညမွာ ကုိယ္ေရးကိုယ္တာ ကိစၥေတြေျပာၾကရင္း ဆရာႀကီးမိသားစုရဲ႕ အခက္အခဲေတြကို သိရတဲ့အခါ တပ္မွဴးလည္း စိတ္မေကာင္းႏိုင္ပါဘူး။ ေနာက္တေန႔ တပ္မွဴးက ဆရာႀကီးတုိ႔မိသားစုအတြက္ ဆန္တအိတ္၊ ဆီႏွစ္ပိႆာ၊ ေငြ (၁၅၀၀) က်ပ္ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ ေထာက္ပံ့မႈပမာဏက သိပ္မမ်ားေပမယ့္ ဆရာႀကီး ခမ်ာ တပ္မွဴးကုိ ထိုင္ရွစ္ခိုးမတတ္ ေက်းဇူးတင္လုိ႔ မဆုံးေအာင္ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ေငြ(၁၅၀၀) က်ပ္ ဆုိတာကလည္း ဆရာႀကီးရတဲ့ လစာထက္ ပိုမ်ားေနတာ မဟုတ္လား။
က်ေနာ္ရန္ကုန္ကုိ ျပန္ေရာက္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပုိ္င္းမွာလည္း ႏြမ္းပါးခ်ဳိ႕တဲ့လွေသာ စစ္သားအုိႀကီးေတြရဲ႕ ဘ၀ပုံရိပ္ေတြကို ဆက္လက္ထိေတြ႔ေနရဆဲပါ။ တပ္မွာ ရိကၡာထုတ္တဲ့ရက္ဆုိရင္ အဖုိးႀကီးအခ်ဳိ႕ ဆာလာအိတ္ကေလးေတြကိုင္ၿပီး တပ္ကို ေရာက္လာတတ္ၾကတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ ရင္းႏွီးသူေတြက လက္ဖကရည္ေခၚတုိက္လုိ႔ စကားေျပာျဖစ္တဲ့အခါ သူတုိ႔ျဖတ္သန္း ေနရဆဲ ဘ၀ေတြကို သိျမင္လာရတယ္။ ပုဂၢလိက စက္ရံု အလုပ္ရံုေတြမွာ ညေစာင့္ ဒရ၀မ္၊ သန္႔ရွင္းေရးအလုပ္ေတြ ၀င္ လုပ္ၾကရတယ္။ အခ်ဳိ႕ဆုိဆုိ္က္ကားနင္းတာတုိ႔ မီးကင္းေစာင့္တာတုိ႔ လုပ္ၾကရတယ္။ သူတို႔အိမ္ျပန္တဲ့အခါ ဆန္၊ ဆီ၊ ပဲ အခ်ဳိ႕ ပါသြားတတ္ၾကတယ္။ အျပန္မွာလုိင္းကား မစီးဘဲ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ အတူဓနိေတာ ေရနံရံုးက ဖယ္ရီကား (ferry) စီးၿပီး ျပန္ၾကတာမ်ားတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ဆဲစစ္မႈထမ္းဥပေဒ (အသစ္ထုတ္ျပန္လုိက္ေသာ ျပည္သူ႔စစ္မႈထမ္း ဥပေဒနဲ႔ အသက္လိမ္ၿပီး တပ္ထဲ၀င္သူ၊ အတင္းအက်ပ္စုေဆာင္းခံရသူေတြမပါ) အရဆုိလွ်င္ အသက္ (၁၈) မွ (၂၅) ႏွစ္အတြင္း စစ္မႈထမ္းဖုိ႔ စာ ရင္းသြင္းခြင့္ရွိတာမုိ႔ သက္ျပည့္ပင္စင္ယူခ်ိန္မွာ စစ္မႈထမ္းသက္အနည္းဆုံး (၃၅) ႏွစ္ကေန အမ်ားဆုံး (၄၂) ႏွစ္ထိ ရွိပါ တယ္။ စစ္သားဆုိတာအျခား ၀န္ထမ္းနဲ႔ မတူဘဲ (၂၄) နာရီ အျပည့္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဖုိ႔ အသင့္ျဖစ္ေနရတာပါ။
ဘ၀တေလွ်ာက္လုံး ၀န္ထမ္းေလာကမွာ က်င္လည္ခဲ့ရသူ အမ်ားစုဟာ ဌာနက တရား၀င္ရတဲ့ လုပ္ခလစာနဲ႔သာ ေနထုိင္ စားေသာက္ရတာပါ။ အရင္တုန္းကေတာ့ ေအာက္တန္းစာေရးတဦးရဲ႕လစာကုိ မိသားစုသုံးဦးေလာက္ မွီခိုစားေသာက္ ႏိုင္တယ္ ၾကားဖူးတာပဲ။ ခုေနခါမွာေတာ့ ရံုးအုပ္တဦးရဲ႕ လစာက တကုိယ္ေရဖူလုံဖုိ႔ေတာင္မနည္း ၿခိဳးျခံသံုးစဲြေနရတာပါ။ ၀န္ထမ္းလုပ္ရင္း ကိုယ္ပို္င္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွိသူ ေဘးပန္း၀င္ေငြ (ေအာက္ဆုိက္) ရသူေတြက အေတာ္နည္းပါတယ္။ သက္ျပည့္ပင္စင္ယူၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေနေရးစားေရး ပူပင္ေၾကာင့္က်ေနရၿပီး ရရာအလုပ္နဲ႔ စခန္းဆက္သြားေနရတယ္ ဆုိတာ ဘယ္လုိ္မွ သဘာ၀မက်ပါဘူး။
အရြယ္ေကာင္းတုန္း အခ်ိန္မွာ လူတေယာက္ရဲ႕ ကာယဥာဏလုပ္အားကုိ ၾကံၾကိတ္စက္ထဲထည့္ညႇစ္သလို ရသေလာက္ စုပ္ယူၿပီး အရြယ္လြန္ခ်ိန္ေရာက္တဲ့အခါ ဘာတာ၀န္ယူမႈမွ ဟုတ္တိပတ္တိမရွိဘဲ မျဖစ္စေလာက္ ေငြေၾကးေလးနဲ႔ ႏွစ္သိမ့္ ၿပီး ၾကိဳးျဖည္လႊတ္ေပးတတ္တဲ့ အစုိးရတရပ္ရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ တုိင္းသူျပည္သားေတြ စစ္မႈထမ္းဖို႔ မ၀ံ့မရဲေၾကာက္ရြ႔ံ ေနတာကို ကိုယ္တုိင္ ဒုကၡၾကဳံေတြ႔ခံစားေနရတဲ့ တပ္မေတာ္သား တဦးအေနန႔ဲ ကိုယ္ခ်င္းစာနားလည္မိပါတယ္ဗ်ာ။
တပ္ၾကပ္ႀကီး-ေနမင္းသူ
source by : http://www.naytthit.net