ေဒါင္းလူငယ္ | ၁၉၆၂ ခု၊ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔သည္ ျမန္မာ့ သမိုင္း စာမ်က္ႏွာ၌ ကံဆိုး မိုးေမွာင္ က်ေသာ ေန႔တေန႔ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို နိဂံုးခ်ဳပ္၍ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရ စတင္ ေပၚထြန္း ခဲ့ေသာ ေန႔တေန႔လည္း ျဖစ္ေလသည္။ မွန္ေပသည္။ ထိုေန႔ နံနက္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္း ဦးေဆာင္ေသာ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ (၀ါ) စစ္အာဏာရွင္ တို႔သည္ သမၼတ ဦး၀င္းေမာင္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၊ ၀န္ႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ သခင္တင္၊ ေဒါက္ တာဦးဧေမာင္၊ ဦးရာရွစ္၊ ဦးဘေစာ၊ သခင္တင္ေမာင္၊ ဦးသြင္၊ စ၀္ခြန္ခ်ိဳ၊ စ၀္၀ဏၰ၊ ေဒါက္တာ ေစာလွထြန္း၊ ဦး ဇာရဲလ်န္၊ ဦးဘၿမိဳင္၊ ႏိုင္ေအာင္ထြန္း၊ တရာ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးျမင့္သိန္း၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ မန္းဘဆိုင္၊ လူမ်ိဳးစု လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ စ၀္ခြန္ၾကည္၊ ေညာင္ေ႐ႊ ေစာ္ဘြား စ၀္ေ႐ႊသိုက္၊ မိုးနဲ ေစာ္ဘြား စ၀္ျပည့္၊ လဲခ်င္းေစာ္ ဘြား စ၀္ႏြဲ၊ သာမိုင္းခမ္း ေစာ္ဘြား စ၀္ထြန္းေအး၊ က်ိဳင္းတံု ေစာ္ဘြား စ၀္ဆိုင္းလံု၊ မြန္းလြန္း ေစာ္ဘြား စ၀္ခြန္ကိုး၊ မိုင္းခြန္ေစာ္ဘြားစ၀္ၾကည္၊ ေက်းသီးမန္းစံေစာ္ဘြား စ၀္ေ႐ႊမံႈ၊ ေဘာ္ေစာ္ဘြား စ၀္ခြန္ေအာင္၊ လြိဳင္လင္ေစာ္ ဘြား စ၀္မိုးေက်ာ္၊ ပင္းတယေစာ္ဘြား စ၀္၀င္းၾကည္၊ ႐ြာငံ ေစာ္ဘြား စ၀္ခြန္ရီ၊ မိုင္းပန္ ေစာ္ဘြား စ၀္ေ႐ႊၾကည္၊ စ ကားေစာ္ဘြား စ၀္ခြန္ၫြန္႔၊ မိုင္းလံု ေစာ္ဘြား စ၀္မန္လစ္၊ စ၀္ခြန္ထီး၊ စ၀္မန္ဖ (သိႏၵီ ေျမာက္ပိုင္း အမတ္)၊ စ၀္ ေအာင္ပူး (လြိဳင္လင္ အေရွ႕ပုိင္း အမတ္)၊ ဦးစံျမတ္ (လိြဳင္လင္ အေနာက္ပိုင္း အမတ္)၊ စ၀္ေက်ာ္ေခါင္ (လြိဳင္လင္ အလယ္ပိုင္းအမတ္)၊ ဦးခ်စ္ (လြိဳင္လင္ ေတာင္ပိုင္း အမတ္)၊ ဦးရီေရာင္း (က်ိဳင္းတံု ေျမာက္ပိုင္း အမတ္)၊ ဦးခြန္ ေနာ္ (က်ိဳင္းတံု အေနာက္ပိုင္း အမတ္)၊ ဦးျဖဴ (မိုင္းပြန္အမတ္)၊ ဦးေက်ာ္စိန္ (သာမိုင္းစမ္း အမတ္)၊ ဦးလြန္း (စ ကားအမတ္)၊ ဦးအမ္ေဇာ္လ (ကြတ္ခိုင္ အမတ္)၊ ဦးစိန္ (ကယား)၊ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး)၊ ဦး ၾကာပု၊ ဦးျမတ္ ဖူး၊ ဦးစိုးေမာင္၊ ဦးခ်စ္ဦး၊ ဦးသန္းတင္၊ ဦးတင္ေအာင္တို႔ကို ဖမ္းဆီး၍ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာကို သိမ္းယူ လိုက္ေလ သည္။
သို႔ကလို စစ္တပ္မွ အာဏာ သိမ္းယူ လိုက္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မ်ားႏွင့္ အတူ ျပည္သူ တို႔အား စီတန္းလမ္း ေလွ်ာက္၍ ဆႏၵျပပြဲမ်ား မျပဳလုပ္ၾကရန္ ေမတၱာ ရပ္ခံခ်က္မ်ားကို သတင္းစာမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းေဖၚျပခဲ့သည္။ ဆႏၵျပလွ်င္ အေရးယူ မည္ဟုလည္း ေနာက္ဆက္တြဲ သတိေပးထား၏။ ေၾကညာခ်က္မ်ားကို ဖတ္႐ႈ႐ံုျဖင့္ စစ္ တပ္က အာဏာ သိမ္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ကို ဆန္႔က်င္မႈမ်ား ေပၚထြက္ လာမည္ကို ဗိုလ္ေန၀င္းႏွင့္ စစ္အာဏာ ပိုင္တို႔သည္ ေၾကာက္႐ြံ႕ေနသည္မွာ သိသာ ထင္ရွား လွေပသည္။
အိမ္ေစာင့္ အစိုးရေခတ္ (၁၉၅၈-၆၀) တြင္ ကိုကိုးကြၽန္း အက်ဥ္းေထာင္ႀကီးကို ေဆာက္လုပ္ကာ ဒီမိုကေရစီ လိုလား သူမ်ားႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ အေရာင္အေသြး ရွိသူမ်ားဟု ယူဆသူမ်ားကို ဒလၾကမ္း ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ခဲ့သည့္ သင္ခန္းစာ ရွိသျဖင့္ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္း မရွိေစကာမူ စစ္အစိုးရ အလို မရွိေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ ေသာစာမ်ား မတ္လ (၂) ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ပလူပ်ံ ေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။ လူငယ္ တပ္ဦးႏွင့္ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔ (၁၀) ဖြဲ႔၊ ရခိုင္ သံဃာ တပ္ဦး၊ ရခိုင္ ေသာတုဇန အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ စေသာအဖြဲ႔မ်ား ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ ခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ ၾကသည္။
ရဲ၀ံ့ ျပတ္သားစြာ ေၾကညာေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ေက်ာင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ တကၠသိုလ္ တပ္ဦးသစ္၊ ရန္ကုန္ ခ႐ိုင္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢတို႔က စစ္တပ္က အာဏာ သိမ္းျခင္းကို မည္သည့္ နည္းႏွင့္မွ် လက္မခံ ႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ၾကသည္။ ေၾကညာခ်က္ႏွင့္ အညီ စစ္အစိုးရအား ျပင္းထန္စြာ ဆန္႔က်င္ ၾကသျဖင့္ စစ္အာဏာပိုင္တို႔ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ၾက ရေလသည္။
ထို႔ေနာက္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီသည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၄) ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာင္း စည္းကမ္းသစ္မ်ား ကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ ခဲ့သည္။ အဆိုပါ စည္းကမ္းသစ္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေက်ာင္းသား ဆႏၵျပ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမို က်ယ္ျပန္႔ လာခဲ့သည္။ ဇူလိုင္လ (၅) ရက္ေန႔တြင္ ကမာ႐ြတ္ရဲစခန္းေရွ႕တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း ဆႏၵျပၾက သည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ရဲတို႔က ေသနတ္ႏွင့္ပစ္ခတ္ လူစုခြဲၾကသည္။ ေက်ာင္းသား တဦး ဒဏ္ရာ ရရွိသျဖင့္ ေဆး႐ံုသို႔ ပို႔ရေသာ အခါတြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမို ျပင္းထန္လာ သျဖင့္ ရန္ကုန္ ခ႐ိုင္ ရာဇ၀တ္ တရားသူႀကီးက ကမာ႐ြတ္ အ၀ိုင္းႀကီး နယ္ေျမအား ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ၿပိး၊ တကၠသိုလ္ နယ္ေျမ အတြင္း ေန၀င္ မီးၿငိမ္း အမိန္႔ ထုတ္ ျပန္ေလသည္။
ထိုေန႔၌ပင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ တကၠသိုလ္ ပရိ၀ုဏ္ တခုလံုး တံခါးမ်ားကို ေသာ့ခတ္ ပိတ္ဆို႔ၿပီး ဒီမိုကေရစီ ခံတပ္ႀကီးဟု ဆိုင္းဘုတ္မ်ား တင္ကာ ဒီမိုကေရစီ တရားပြဲမ်ားကို အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ ေဟာ ေျပာၾကသည္။ မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စစ္တပ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို အမ်ဳိးမ်ဳိးေဟာေျပာ ေနၾကရာ “ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး မ်ားသည္ သံုးေယာက္ ေပါင္းမွ (၇) တန္းသာ ေအာင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္” စသည္ျဖင့္ စိတ္တြင္းရွိသမွ် ေဟာေျပာၾကသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေဟာေျပာခ်က္ မ်ားသည္ အနာေပၚ တုတ္က်သည့္ အလား နားမခံ ႏိုင္သျဖင့္ ေဒါသ အမ်က္ ေခ်ာင္းေခ်ာင္း ထြက္ကာ စစ္တပ္မွ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ရန္ ဗိုလ္ေန၀င္းက ႀကိဳးမဲ့ အသံလႊင့္ စကားေျပာခြက္ျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ အမိန္႔ေပးခဲ့သည္။
ထိုစဥ္က တကၠသိုလ္ တ၀ိုက္တြင္ တပ္စြဲထားေသာ စစ္တပ္မ်ားကို ကြပ္ကဲေနသူ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး စိန္လြင္က တပ္သားမ်ားအား အဆင့္ဆင့္ အမိန္႔ေပးသျဖင့္ လက္နက္မပါဘဲ မိမိတို႔ အေဆာင္တြင္း၌ စု႐ံုးဆႏၵျပေနသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အစုလိုက္ ရက္စက္စြာ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ဆႏၵျပရာတြင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိ သည့္ အ ေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားမ်ား ကိုပါ ေတြ႔ရာ သခ်ႋဳင္း ဓားမဆိုင္းဘဲ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ ၾကသည္။
စစ္တပ္သည္ ဂ်ီသရီး ေမာင္းျပန္ ေသနတ္သစ္မ်ားကို ပထမဆံုး စတင္ အသံုးျပဳကာ လက္တည့္စမ္း ပစ္ခတ္ ခဲ့ၾကသည္။ ထိုေသနတ္ သစ္မ်ားမွာ အေနာက္ ဂ်ာမဏီမွ ပစၥည္း ကိရိယာမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရးစက္႐ံုတြင္ တပ္ဆင္ခဲ့သည္။ ဂ်ီသရီး ေသနတ္သစ္ မ်ားကို အာဏာ သိမ္းစဥ္က တပ္အခ်ိဳ႕သို႔ ထုတ္ေပးခဲ့ရာ၌ ခုခံမႈမရွိသျဖင့္ အသံုးမျပဳခဲ့ရေပ။ ထိုလက္နက္ သစ္မ်ားကို စမ္းသပ္ရန္ လက္ယား ေနသူ ဗိုလ္ ေန၀င္း အဖို႔ အခြင့္အေရး ရရွိသြားေတာ့သည္။ ဇူလိုင္ (၇) ရက္ေန႔ ေက်ာင္းသား အေရးအခင္း၌ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရက ေက်ာင္းသား (၁၅) ဦး ေသဆံုးၿပီး၊ (၂၇) ဦး ဒဏ္ရာရရွိသည္ဟု ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တ ကယ္ ေသဆံုးခဲ့ရသူေပါင္းမွာ (၂၀၀) နီးပါးခန္႔ရွိ၍ (၄၀၀) ခန္႔ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေလသည္။ သို႔ကလို ေက်ာင္း၀င္း အတြင္းသို႔ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ (တကသ) ၏ အေဆာက္ အဦကို စစ္တပ္က ၀ိုင္းထားျပန္၏။
တကၠသိုလ္ သမဂၢ အေဆာက္အဦႀကီးသည္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၏ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အေဆာက္အဦျဖစ္သည္ သာမက ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းတြင္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးခံတပ္ႀကီးအျဖစ္ လူထုက အမြန္အျမတ္ အသိအ မွတ္ျပဳထားသည့္ ဗိမာန္ျဖစ္သည္။ ၁၉၂၀ ခု၊ ဒီဇင္ဘာ (၅) ရက္ေန႔ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ သပိတ္မွ စတင္ကာ ႏိုးၾကားလာသည့္ ျမန္မာလူထုကို ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲ မ်ားဆီသို႔ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ (တကသ) ကို ၁၉၂၇ ခုႏွစ္က စတင္ဖြဲ႔ စည္းခဲ့သည္။ သမဂၢ၏ ႐ံုး အေဆာက္အဦကို ၀ံသာႏု ျမန္မာ သူေဌးႀကီး ဦးညိဳက တည္ေဆာက္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ အေဆာက္အဦကို ေက်ာင္းသား မ်ား၏ ပညာေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး ကိစၥမ်ားကို အသံုးျပဳရန္ ရည္႐ြယ္ ခဲ့သျဖင့္ အဂၤလိပ္ တကၠသိုလ္ အာဏာပိုင္ မ်ားကပင္ အားေပး ခဲ့ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားက စကားရည္လုပြဲ မ်ား က်င္းပေလ့ရွိရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ခြဲေရး၊ တြဲေရး ျပႆနာ ေပၚလာေသာအခါ သမဂၢ ခန္းမေဆာင္မွာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ စကားစစ္ထိုးရာ ဗိမာန္ျဖစ္လာခဲ့ေပသည္။ ဦးဘေစာ၊ ေဒါက္ တာဘေမာ္ … စေသာ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားသည္ တကသ ခန္းမမွာ ေဟာေျပာၾကရင္း စည္း႐ံုးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ၾကသည္။
ေနာက္ပိုင္း တကသ အသင္းကို ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ကိုႏု၊ ကိုေအာင္ဆန္း၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ကိုသိန္း ေဖႏွင့္ ကိုရာရွစ္တို႔ တက္လာ ခ်ိန္မွ စတင္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ တိုက္ပြဲ၊ နယ္ခ်ဲ႕ခံတပ္ အေဆာက္အဦႀကီး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၃၀၀ ျပည့္ႏွစ္ အေရးေတာ္ပံုမွ အဂၤလိပ္ တို႔အား လက္နက္ႏွင့္ တိုက္ခိုက္ ႏွင္ထုတ္မႈ အထိ အရွိန္အဟုန္ ျပင္း ထန္ခဲ့သျဖင့္ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲမ်ား၏ ေအာင္ဗိမာန္ႀကီး အျဖစ္ ျမန္မာ တမ်ိဳးသားလံုးက ဂုဏ္ယူခဲ့ၾကသည္။ ဗိုလ္ေန၀င္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရအမ်ားစုသည္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသား ဘ၀က တကသ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိခဲ့သလို၊ ျပည္သူလူထုက ကိုးစားေသာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အျမဲ မနာလို ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တကသ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားရာ ဘူမိနက္သန္ တကသ အေဆာက္အဦႀကီး ကို ၿဖိဳဖ်က္ရန္ အျမဲ ဆင္ၾကံ ၾကံ႐ြယ္လ်က္ ရွိသည္။
ထို႔ေနာက္ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔က ေက်ာင္းသားမ်ားကို ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္စဥ္က ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ား ေသဆံုးျခင္း မရွိ၊ အခ်ဳိ႕မွာ ဖမ္းဆီး၍ပင္ မမိေသးဘဲ တကသ အေဆာက္အဦ မ်က္ႏွာၾကက္တြင္ ပုန္း ေအာင္းေနသည္ဟု သတင္းကို ဗိုလ္ေန၀င္း သိရွိေသာ အခါ တကသ ေခါင္းေဆာင္ မွန္သမွ်ကို သတ္ျဖတ္ရန္ႏွင့္ တကသ အေဆာက္အဦႀကီးကိုပါ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔တြင္ အၿပီးအျပတ္ ဖ်က္ဆီးရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့ေလသည္။ သမဂၢ႐ံုးကို ၿဖိဳဖ်က္ၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ေန၀င္း ဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ေနေသာ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီက “စည္း မဲ့ကမ္းမဲ့ဘ၀ကို ျပင္ရမည့္တာ၀န္သည္ မိမိတို႔အေပၚက်ေရာက္ေနသျဖင့္ တပ္မေတာ္၏အား တစိတ္ တေဒသ ကိုသံုး၍ ေျဖရွင္း လိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္” ဟု ေၾကညာခဲ့၏။ ထိုေၾကညာခ်က္မွာ စစ္တပ္ကို အံတုလွ်င္ ယခုထက္ ႀကီးမားေသာ လက္နက္ အင္အားႏွင့္ ေျဖရွင္းမည္ဟု ရာဇသံ ေပးသည့္ သေဘာ သက္၀င္၏။
ထို႔ျပင္ တကသ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္ဆီးၿပီးေနာက္ ျပည္သူတို႔အား အသံလႊင့္ မိန္႔ခြန္း ေျပာရာတြင္ သူက သတ္ျဖတ္ လိုက္ေသာ ေက်ာင္းသားငယ္ ကေလးမ်ားသည္ လက္နက္ဟူ၍ အပ္တိုတေခ်ာင္းမွ မရွိၾကသည္ကို သိပါလ်က္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ သူပုန္ အဖြဲ႔ႀကီးကို ရင္ဆိုင္ ေနသည့္ သဖြယ္ ပံုႀကီးခ်ဲ႕၍ ‘ဓားကိုဓားခ်င္း၊ လွံကိုလံွ ခ်င္း ရင္ဆိုင္ဖို႔ အသင့္ရွိပါတယ္’ ဟု ေဒါသပုန္သံႏွင့္ အသံလႊင့္ ေျပာၾကား ခဲ့ျပန္သည္။ ဗိုလ္ေန၀င္းႏွင့္ စစ္ဗိုလ္ တစုသည္ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔က ေက်ာင္းသားမ်ားကို သတ္ျဖတ္မႈႀကီးႏွင့္ ႏိုင္ငံက အမြန္အျမတ္ ထားသည့္ တကသ အေဆာက္အဦႀကီးကို ဗံုးခြဲ ဖ်က္ဆီးမႈႀကီးတို႔ကို ေဒါသမႊန္ကာ စိတ္လိုက္ မာန္္ပါ က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္းသည္ သူ႔အဖို႔ ႀကီးေလးေသာ ရာဇ၀တ္မႈႀကီး ျဖစ္သလို၊ စစ္တပ္အဖို႔လည္း အမည္းစက္ႀကီး ျဖစ္ေနသည္ကို စဥ္းစားမိ ေလသည္။ ‘ႏွံျပည္စုတ္ ကို အေျမာက္ႏွင့္ပစ္’ သလို ရာဇ၀င္႐ိုင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို တေန႔ေန႔တြင္ လူထု၏ ဒဏ္ခတ္မည္ကို ေၾကာက္ေသြးျဖာလာၾကသည္။
မတရား က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ရာဇ၀တ္မႈႀကီး အတြက္ တစိမ့္စိမ့္ ေၾကာက္ဒူး တုန္လာၾကေသာ အခါ တရားခံသည္ မိမိ မဟုတ္ပါ။ တဦးကို တဦးက လက္ညႇိဳး ထိုး၍ အျပစ္ဖို႔ရင္း မိမိ၌ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ထုေခ်မႈမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္းႏွင့္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး တို႔သည္ တဦးကို တဦး တရားခံ ျဖစ္ေလဟန္ ေဖာ္ေကာင္ လုပ္ၾကသည္မွာ ဗမာ့ တပ္မေတာ္ႀကီး၏ ထိပ္သီး စစ္သား ရင့္မာႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း သာမန္ဓားျပလူဆိုးဂိုဏ္း တခုမွ် ေလာက္ပင္ ညီၫြတ္မႈ မရွိ။ အမွားကို ၀န္ခံရန္ သတိၱ မရွိ၊ သူရဲေဘာေၾကာင္သူမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္းေပၚလြင္ေနေပသည္။
ထိုစဥ္က ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္သူ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီးက “တကယ္ အမိန္႔ ေပးတဲ့စာ ယူလာၿပီး၊ မရမ္း ကုန္းကို ေပးလာသူက ဗိုလ္သန္းစိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ သမဂၢၿဖိဳဖို႔ ဒိုင္းနမိုက္ေတြကို အင္ဂ်င္နီယာတပ္ခြဲကို မွာယူခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီမွာမလံုေလာက္လို႔ ပင္မ စစ္ပစၥည္း သိုေလွာင္ေရးမွာ သြားယူခိုင္း သူဟာ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးပါ။ စီအုိဒီ တပ္မွဴး ဗိုလ္၀င္းကို လိုက္ရွာၿပီး၊ အင္းတိုင္ကို သြားေရာက္ ယူရတာပါ။ ခြဲဖို႔ အမိန္႔ေပးသူေတြ ကေတာ့ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုး ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ ဒိုင္းနမိုက္ေတြ ဆင္ရတဲ့ သူက အင္ဂ်င္နီယာ တပ္က ဗိုလ္မွဴး ထြန္းရီ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုး ဒိုင္းနမိုက္ေတြ ဆင္ရတာဟာ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ နံနက္လင္း အားႀကီးမွ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္မွတ္ ထိုးမည့္သူ အရာရွိ ႀကီးႀကီးမားမား မရွိလို႔ ျပႆနာ တက္ေနတုန္း လမ္း ေလွ်ာက္ရင္း ေရာက္လာ တာက ဗိုလ္မွဴးႀကီး သူရ မင္းသိန္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူက၀င္ၿပီး ခြဲဖို႔အမိန္႔ လက္မွတ္ေရး ထိုးေပးဖို႔ ဗိုလ္ထြန္းရီက ေျပာလို႔ သူက လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီး ဒိုင္းနမိုက္ ခြဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
“ကြၽန္ေတာ္ဟာ ဗိုလ္မွဴးႀကီး လွဟန္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (ေန၀င္း) အိမ္လိုက္ အသြား ပါေမာကၡ ဆရာႀကီး ဦးကာကို ဗိုလ္ လွဟန္က သမဂၢၿဖိဳဖို႔ အမိန္႔ ရတယ္လို႔ ေျပာတာ ထပ္ၾကား ရေတာ့ အရဲစြန္႔ၿပီး ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးရွိရာ အသံလႊင့္႐ံုကို တယ္လီဖုန္းဆက္ၿပီး၊ အဲဒီကိစၥကို ရပ္ထား ေပးပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာပါ့မယ္ ဆိုၿပီး၊ ဟိုေရာက္ေတာ့ လည္း ဘာမွမေျပာဘဲ မလိမ့္တပတ္နည္းနဲ႔ ထားခဲ့ပါတယ္” လို႔ ဗိုလ္မွဴး ေအာင္ႀကီးသည္ သူ၏ စာတမ္းတြင္ ေ၀့လည္ ေၾကာင္ပတ္ ေရးသား ေျဖရွင္း ထားေလသည္။
ဗိုလ္ေန၀င္း ကလည္း တဖန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထိုကိစၥကို ေျဖရွင္းျပသည္။ သူ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ လူထုက လက္မခံ ေတာ့သျဖင့္ မဆလ ဥကၠ႒ႀကီး ရာထူးမွ ထြက္ေပး ရေသာ ၁၉၈၈ ခု၊ ဇူလိုင္လ (၂၃) ရက္ အေရးေပၚ ပါတီ ညီလာ ခံတြင္ “အခု ျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အေရးအခင္းဟာ (၁၆) ရက္ေန႔က စၿပီး (၁၇) ရက္ေန႔မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိရ ပါတယ္။ (၁၇) ရက္ေန႔ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ရဲတို႔၊ ေကာင္စီ တို႔နဲ႔ပဲ ထိန္းလို႔ ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ ခဲ့တယ္။ ေစာေစာက ကြၽန္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့ ေသြးထြက္သံယိုေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဆိုတဲ့ အထဲမွာ တပ္မေတာ္ကို ဟို အေသးအဖြဲကေလးလည္းသံုး၊ ဒီအေသးအဖြဲကေလးလည္းသံုး ဆိုတာမ်ဳိးမျဖစ္ရေအာင္ တကယ္ လိုတဲ့ အခါမွာ သံုးဆိုၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္မသိဘဲနဲ႔ တပ္မေတာ္ကိုမသံုးပါနဲ႔၊ ကြၽန္ေတာ္ေျပာထားတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပည္ ၿမိဳ႕ကိစၥဟာ ေအးမသြားဘဲနဲ႔ ေရာင့္တက္လာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မေန႔ကေတာ့ ကို္င္း … စစ္တပ္၀င္ေပ ေတာ့ဆိုၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ခြင့္ျပဳ လိုက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ေစာေစာက ကြၽန္ေတာ္ ေျပာထားတာ ရွိတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ႏိုင္ငံေရးက အနား ယူေတာ့မယ္။ အနား ယူေတာ့မယ္ ဆိုေပမယ့္လို႔ ေနာင္အဖြဲ႔အစည္းေတြ တာ၀န္အ ျပည့္ ကြပ္ကဲႏိုင္တဲ့ အထိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို မပ်က္စီးရေအာင္၊ ကေသာင္း ကနင္း မျဖစ္ရေအာင္ ဆက္ ထိန္းရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီ ထိန္းတဲ့ အထဲမွာ တိုင္းျပည္ တျပည္လံုး လူထုကို ကြၽန္ေတာ္ သိေစခ်င္တယ္။ ေနာင္ကို လူစုလူေ၀းနဲ႔ ဆူဆူပူပူလုပ္လို႔ရွိရင္ေတာ့ စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္မွန္ေအာင္ပစ္တယ္၊ မိုးေပၚေထာင္ၿပီး ေျခာက္ တာ မပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေနာင္ကို ဆူဆူပူပူ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ စစ္တပ္ကို သံုးလို႔ ရွိရင္ေတာ့ အဲဒါ ဆူတဲ့ လူေတြ မသက္သာဘူးသာ မွတ္ေပေတာ့လို႔ ကြၽန္ေတာ္ ဒီကေန ေျပာပါတယ္”
လူစု လူေ၀းေရွ႕မွာ ကြၽန္ေတာ္ စကားေျပာတာ ယခု အႀကိမ္ဟာ ေနာက္ဆံုး အႀကိမ္ ျဖစ္ႏိုင္တာမို႔ ညီလာခံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္ အလက္ေတြ တင္ျပၿပီးတဲ့ ေနာက္ ေက်ာင္းသားမ်ား ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ တဖြဲ႔လံုး အေပၚ အထင္လြဲေနသည့္ အျဖစ္အပ်က္ တခုကို တင္ျပပါရေစ။
တကၠသိုလ္ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ေဖာက္ခြဲ ဖ်က္ဆီး ခဲ့သည္ကို အမ်ား သိၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ညေန ကြၽန္ေတာ္ေဆာင္ရြက္သည့္အပိုင္းကို ေဖၚျပမွ ထိုေန႔က အျဖစ္အပ်က္မ်ားအေၾကာင္း ျပည့္စံုမည္ ျဖစ္၍ ေဖာ္ျပပါမည္။ ထိုေန႔ညေန (၅) နာရီခန္႔တြင္ ေသနတ္ ပစ္သံၾကား၍ ကြၽန္ေတာ္က တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးကို အေျခအေနေမးရာ ဆရာႀကီး ဦးကာတို႔ မိသားစု အား ေဘးကင္းသည့္ ေနရာသို႔ ပို႔ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕နဲ႔ ရဲ (၈) ဦး၊ (၉) ဦးခန္႔ ဒဏ္ရာရ ေၾကာင္း ျပန္ေျပာပါတယ္။
ဆူပူသူ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို မမိေသးေၾကာင္း၊ သမဂၢ အေဆာက္အဦ အတြင္းတြင္ အခ်ဳိ႕ ရွိေၾကာင္း ေျပာသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္က ရဲမ်ား၊ တပ္မေတာ္သားမ်ား ေနာက္ထပ္ အနာတရ မရွိရေအာင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ရန္ အၾကံေပး ညႊန္ၾကားပါသည္။
(က) သမဂၢ အေဆာက္အဦ အတြင္းရွိ သူမ်ားကို အေဆာက္အဦမွ ထြက္ကာ အဖမ္းခံရန္ အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ ေျပာရန္၊ ထြက္မလာ ပါက လက္နက္ႀကီးမ်ား သံုးမည္ဆိုသည့္ အခ်က္ ထည့္ေျပာရန္။
(ခ) အသာတၾကည္ ထြက္၍ အဖမ္းမခံပါက (ရီကြိဳင္း လက္ဂန္း) ျဖင့္ ပစ္ဖမ္းရန္၊ လိုအပ္ပါက (ရီကိြဳင္းလက္ ဂန္း) သံုးရန္။ အထက္ပါ အခ်က္တို႔ကို မေမွာင္ခင္ၿပီးေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ရန္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ အေရးႀကီးတာကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာပါ့မယ္။ ထိုေဖာက္ခြဲ ဖ်က္ဆီးရန္ အတြက္ ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ ျခင္းတို႔တြင္ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္ အခ်ဳိ႕တို႔ မပါခဲ့ပါ။ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ဗံုးႀကီး ႀကီးတလံုး ေပါက္ကြဲသကဲ့သို႔ အလြန္ ျပင္းထန္ေသာ ျမည္ဟည္း သံႀကီး ၾကားသျဖင့္ စံုစမ္းေတာ့မွ သမဂၢအ ေဆာက္အဦကို ဒိုင္းနမိုက္တို႔နဲ႔ ဖ်က္ဆီးလိုက္ေၾကာင္း ကြၽန္ေတာ္ သိရပါတယ္။ အျခား ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ ၀င္ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ထိုေပါက္ကြဲသံၾကားၿပီးမွ သိၾကရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အသံလႊင့္ ႐ံုတြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္အခ်ိဳ႕တို႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၀င္အားလံုးႏွင့္ လံုျခံဳေရးတာ၀န္ယူရေသာ လံုျခံဳ ေရးေကာင္စီဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စိုး ေကာင္စီ၀င္အားလံုးႏွင့္ လံုျခံဳေရးတာ၀န္ယူရေသာ အရာထမ္းမ်ား ေရာက္ေနၾကပါတယ္။
ထိုသူမ်ားမွာ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုး၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး လွဟန္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာျမင့္ (မွဴးသ မိန္)၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘနီ၊ အရာရွိ မ်ားထဲမွ ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေမာင္လြင္၊ ရဲမင္းႀကီး ဦးဘေအး တို႔ျဖစ္ ပါတယ္။ ထိုသူတို႔အျပင္ အျခား လူ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားလည္း ရွိၾကပါတယ္။ ထိုဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ သမဂၢအ ေဆာက္အဦကို ၿဖိဳလုိက္ေၾကာင္းသိၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးကို ေခၚ၍ေမးရာ (၇) ရက္ေန႔ ညေနက ကြၽန္ေတာ္ က သမဂၢအတြင္း၀င္ေရာက္ေနသည့္ ဆူပူသူေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖမ္းဆီးရာတြင္ လိုအပ္လွ်င္ (ရီကြိဳင္း လက္ဂန္း) ကို သံုးႏိုင္သည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ကို သမဂၢ အေဆာက္အဦ အဖ်က္ခိုင္းသည္ဟု ယူဆသျဖင့္ ဖ်က္လိုက္ သည္ဟုေျဖပါတယ္။ ဒီလို ဆိုရင္လည္း စုေပါင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ က်င့္သံုးတယ္လို႔ လက္ခံထားျခင္းေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္ အေနျဖင့္ ဓားဓားခ်င္း လံွလံွခ်င္းဆိုတဲ့ စကားလံုးမ်ားပါတဲ့ ေၾကညာခ်က္ကို အသံလႊင့္ လိုက္ပါတယ္။
ေနာက္သံုး ေလးလ ၾကာၿပီးေသာ္ ကြၽန္ေတာ္က အရက္မူးမူးနဲ႔ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္ဖို႔ အမိန္႔ ေပးတယ္ ဟု ႏိုင္ငံျခား သတင္းစာ ဆရာတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ေျပာဆိုေနတာၾကားရလို႔ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးကို ကြၽန္ေတာ္အ ရက္မူးၿပီး ဖ်က္ဖို႔ အမိန္႔ ေပးတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ တေယာက္တည္းကို တရားခံ လုပ္ထားတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဇူ လိုင္လ (၇) ရက္က အျဖစ္အပ်က္ကို ေျပာျပခိုင္းပါတယ္။
အဲဒီေတာ့မွ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးက အျဖစ္အပ်က္အမွန္ကို ေျပာျပပါေတာ့မယ္။ အရင္က ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ တက္ခါစတြင္ စိတ္၀မ္းကြဲ ေနၾကတာ မေပၚေအာင္လို႔ ဖံုးဖံုးဖိဖိ ေျဖခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျဖစ္အပ်က္ အမွန္မွာ ထို (၇) ရက္ေန႔က အသံလႊင့္႐ံုရွိလူစုထဲမွ တဦး တေယာက္က ဒီသမဂၢ အေဆာက္အဦႀကီးဟာ သူပုန္ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ ေနတယ္။ ဖ်က္ပစ္လွ်င္ ေကာင္းမယ္လို႔ စေျပာရာမွ ဖ်က္သင့္၊ မဖ်က္သင့္ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (ေန၀င္း) ကို အသိေပးၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သေဘာတူလွ်င္ ဖ်က္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ ၾကပါတယ္။ ထိုစဥ္ ဗိုလ္ ေအာင္ႀကီးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထံ သူသြားၿပီးတင္ျပမယ္။ သေဘာ တူမတူ အေျဖယူခဲ့မယ္ ေျပာၿပီး၊ ကိုလွဟန္ကိုေခၚ၍ ကားျဖင့္ ထြက္သြား ပါတယ္။ ထို႔ေနာက္ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး အသံလႊင့္႐ံုသို႔ ျပန္လာၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က သေဘာတူ လိုက္ၿပီဟုေျပာသျဖင့္ အသံလႊင့္႐ံုရွိ လူသိုက္တို႔ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္ဖို႔ ပစၥည္းမ်ားစုၿပီး ဖ်က္လိုက္ပါ တယ္။ ထိုအေျဖကို ရၿပီး ေနာက္ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး မပါဘဲ က်န္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္မ်ားကို ေခၚ၍ ဗိုလ္ေအာင္ ႀကီး ကြၽန္ေတာ့္ကို မတင္ျပဘဲ အသံလႊင္႐ံုရွိ လူသိုက္ကို ကြၽန္ေတာ္ သေဘာတူ လိုက္ၿပီလုိ႔ ေျပာတဲ့ အေၾကာင္းကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ထိုအေၾကာင္းမွန္ကို သိၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီးကို ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕႐ံုးခန္းသို႔ေခၚ၍ သမဂၢအေဆာက္အဦဖ်က္ ရန္ ကြၽန္ေတာ္ သေဘာ တူတယ္လို႔ ေျပာတာကို ကုိယ္သိၿပီးၿပီ၊ အဲဒီေတာ့ ကိုယ့္လူ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ခ်င္ရင္၊ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္မယ္ ထင္ရင္ ကုိယ္ထြက္ ေပးမယ္။ ကိုယ္ထြက္ ရမလား၊ ကိုယ္လူထြက္ရမလား၊ ဆံုးျဖတ္ေပ ေတာ့ဟု ကြၽန္ေတာ္ကေျပာရာ သူထြက္ပါမယ္ဆိုၿပီး သူ႔အခန္း ျပန္သြားကာ ထြက္စာ တင္ခဲ့ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္ တင္ျပတာကို မွန္ေၾကာင္း သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား တင္ျပပါမယ္။ ပထမ အေထာက္အထား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး ၁၉၈၈ ခု၊ ေမလ (၉) ရက္ ေန႔စြဲျဖင့္ ေရးသည့္ စာတမ္း စာမ်က္ႏွာ (၂၄) ဒုတိယ စာေၾကာင္း မွစ၍ပါေသာ တရားခံျဖစ္ရတဲ့ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး ဆိုသူဟာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွဟန္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အိမ္လိုက္အသြား ပါ ေမာကၡခ်ဳပ္ ဆရာႀကီးဦးကာ ေခတၱေ႐ႊ႕ေနတဲ့ အင္းလ်ားကန္ ဟုိတယ္နားက တထပ္တိုက္ ကေလးမွာ ဆရာႀကီး ဦးကာကို ဦးလွဟန္က သမဂၢကိုလည္း ၿဖိဳဖို႔ အမိန္႔ရတယ္လို႔ ေျပာတာ ထပ္ၾကားရေတာ့ အရဲစြန္႔ၿပီး ဗိုလ္ေက်ာ္ စိုးရွိရာ အသံလြင့္႐ံုကို တယ္လီဖုန္းဆက္ၿပီး အဲဒီကိစၥကို ရပ္ထားေပးပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာပါ့မယ္ ဆိုၿပီး၊ ဟိုေရာက္ေတာ့လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဘာမွ မေျပာဘဲ မလိမ့္တပတ္ နည္းနဲ႔ ထားခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္၊ ဒါ သူ ေရးထားတဲ့ အထဲက ဒါ ပထမ အခ်က္။ သက္ေသခံ ဒုတိယ သက္ေသ အေထာက္အထားက ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ပုဂိၢဳလ္ေတြကို ေခၚၿပီး၊ သူတို႔ သိတာေတြကို အမွန္အတိုင္း ေရးၾကပါလို႔ ေျပာတဲ့အခါ က်ေတာ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွဟန္ တင္ျပတဲ့ စာတမ္းထဲမွာ အဲဒီသူ႔စာေလး ကြၽန္ေတာ့္ ဆီမွာရွိပါတယ္။ အဲ သူတင္တဲ့ စာတမ္း၊ စာမ်က္ႏွာ (၅) စာေၾကာင္းေရ (၄) မွာ ထိုအခ်ိန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးလည္း ေရာက္လာ ပါတယ္။ သ မဂၢကိစၥေျပာတဲ့အခါ ေနၾကဦး၊ ကြၽန္ေတာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဆီ သြားၿပီး တင္ျပ အမိန္႔ ေတာင္းမယ္လို႔ ေျပာၿပီး၊ ကြၽန္ ေတာ့္အားေခၚၿပီး ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ လမ္းတြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးတင္စိုး အိမ္တြင္ရွိေသာ ဆရာႀကီး ဦးကာ ထံ၀င္၍ သတင္း ေမးပါတယ္။ ေသဆံုးသူ၊ ဒဏ္ရာရသူ ေက်ာင္းသားမ်ား အေရအတြက္လည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္က ဆရာႀကီးကို သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္မယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါေသး တယ္။ ထို႔ေနာက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ဦး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးထံ ဆက္လက္ သြားပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့ အခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး က အေျခအေနမ်ား တင္ျပပါတယ္။ တင္ျပရာတြင္ သမဂၢအေဆာက္အဦကိစၥ မပါပါ။ ျပန္ရန္ကား ေပၚတက္ ပါတယ္။ ကားေပၚ ေရာက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဟိုကိစၥ မေျပာရေသးဘူးလို႔ သတိေပး ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးက ေနပါေစလို႔ ေျပာသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္လည္း ဘာမွ မေျပာဘဲ ဆိတ္ဆိတ္ ေနလိုက္ပါတယ္။ အသံလႊင့္႐ံုသို႔ ျပန္ေရာက္ေသာ အခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးက ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုးအား (အိုေက) ဟု ေျပာလိုက္ သည္ကို ၾကားရပါတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအခ်က္အလက္ေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္ ေစာေစာ ကေျပာခဲ့တဲ့ ကြၽန္ေတာ္ မသိဘဲနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ သိေလဟန္၊ ကြၽန္ေတာ္ ခိုင္းေလဟန္၊ တျခား လူေတြကို ေျပာလို႔ ကြၽန္ေတာ္ သေဘာတူၿပီ ဆိုၿပီး၊ တျခား လူေတြက ဖ်က္လိုက္တာ အဲဒီေတာ့ အထက္က အခ်က္ေတြကို ေလ့လာ ၿပီးေတာ့ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္တဲ့ ကိစၥမွာ မည္သူ တရာခံ အစစ္ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို လူထုတရပ္လံုးက မိမိတို႔ဘာသာ ဆံုးျဖတ္ ၾကပါေတာ့လို႔ တင္ျပရင္း စကားေျပာျခင္းကို အဆံုးသတ္လိုက္ ပါတယ္ဟု ဗိုလ္ေန၀င္း က တိုင္းျပည္သို႔ ရွင္းျပ ခဲ့ေလသည္။
ဗိုလ္ေန၀င္း၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ မ်က္ေျဖလကၤာစာတမ္းႀကီးမွာ ကာရန္မညီ၊ စာသားမေခ်ာ မုသာ၀ါဒလိမ္လံုးမ်ား သာျဖစ္ေလသည္။
ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ ေသြးေခ်ာင္းစီး လူသတ္ပြဲႀကီးႏွင့္ပတ္သက္၍ …
(က) ဗိုလ္ေန၀င္းက ေစာေစာကမသိ ေသနတ္သံၾကားမွသိရသည္ဟု ေျဖရွင္းျခင္းသည္ လိမ္ညာေသာ မုသား သာျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းသားတို႔ ေဟာေျပာခ်က္ကို သူ႔ထံသို႔ ႀကိဳးမဲ့အသံဖမ္းစက္ျဖင့္ လႊင့္ေပးေနေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အသံကို စိတ္ဆိုးကာ သတ္ျဖတ္ခြင့္ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့သည္မွာ ဗိုလ္ေန၀င္းကိုယ္တိုင္ပင္ျဖစ္ သည္။
(ခ) ထိုစဥ္က တပ္ဦးမွ ပစ္မိန္႔ေပးရသူ ဗိုလ္စိန္လြင္ (ေနာင္သမၼတျပဳတ္) က မိမိသည္ ဗိုလ္ေန၀င္း၏ အမိန္႔အ ရ ပစ္မိန္႔ေပးခဲ့ပါသည္ဟု မဆလပါတီပ်က္ေသာအခါတြင္ ေျဖရွင္းထုတ္ေဖၚခဲ့သည္။
(ဂ) ေက်ာင္းသားမ်ားလက္ခ်က္ႏွင့္ ရဲ (၇) ဦး၊ (၈) ဦးဒဏ္ရာရရွိသည္ဟု ဗိုလ္ေန၀င္းက ေျပာသည္မွာလည္း လိမ္ညာေသာ မုသားသာ ျဖစ္သည္။ အေဆာင္၀င္းတံခါးမွန္သမွ်ကို ေက်ာင္းသားမ်ားက ပိတ္ထားခိုက္ ျပင္ပရွိ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ခ်ိန္တြင္ တကၠသိုလ္ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ရဲတေယာက္မွ မရွိ။ ေက်ာင္းသား တို႔က ရဲ တို႔အား ရန္ျပဳရန္မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။
(ဃ) တကသ ေဆာက္အဦ မ်က္ႏွာၾကက္တြင္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ရန္ ဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ အေဆာက္အဦး ႀကီးကို ဖ်က္ေစ အမိန္႔ေပးသူမွာ ဗိုလ္ေန၀င္း ျဖစ္သည္။ မဖ်က္ရန္ ဟန္႔တားေလဟန္ေျပာေသာ ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးလည္း တာ၀န္ရွိေပသည္။
(င) တသကကို ဖ်က္ဆီးၿပီး ေနာက္တေန႔ နံနက္တြင္ ဘာေၾကာင့္ ဖ်က္ရသည္ဟု ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီသည္ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ဘ၀ကို ျပင္ရမည့္ တာ၀န္သည္ မိမိတို႔အေပၚ တြင္ က်ေရာက္ ေနသျဖင့္ တပ္မေတာ္၏ အားတစ္စိတ္ တေဒသကိုသံုး၍ ေျဖရွင္း လိုက္ရျခင္းသည္ဟု သတင္း စာတို႔မွ ေရးသား ထုတ္ျပန္ခ်က္ တို႔ကို ေလ့လာၾကည့္ပါက ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ေန၀င္းက မိမိမသိ ပါ။ မိမိပါ၀င္ျခင္းမရွိပါဟု ေျပာသည္မွာ လယ္ျပင္တြင္ ဆင္သြား သကဲ့သို႔ ထင္ရွားေနေသာ မုသားသာ ျဖစ္ပါ သည္။
(စ) ယခု ျဖစ္ပ်က္သည့္ကိစၥသည္ ေက်ာင္းသား ကိစၥ တခုတည္း မဟုတ္ဘဲ၊ ႏိုင္ငံေရး အေမွာင့္ ပေယာဂမ်ား ဖမ္းစားတယ္ ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရိပ္စား မိပါတယ္ဟု ဗိုလ္ေန၀င္း၏ သမဂၢဖ်က္ရေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္အသံလႊင့္ ခ်က္၌ ေက်ာင္းသားမ်ားေနာက္ကြယ္မွ ဗကပတို႔ ပါေလဟန္ ေျပာသည္မွာလည္း လိမ္ညာ လီဆယ္ခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က ဗိုလ္ေန၀င္းက ၿမိဳ႕ေပၚရွိ လက္နက္ခ် ဗကပမ်ားကို သိမ္းသြင္းကာ ေတာတြင္းရွိ ဗကပမ်ား အလင္း၀င္ရန္ စကားကမ္းလွမ္းေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းသားတို႔လႈပ္ရွားမႈသည္ ျပင္ပ ပေယာဂမပါသည္ကို သိပါလ်က္ သတ္ျဖတ္မႈႀကီးႏွင့္ ဖ်က္ဆီးမႈႀကီးကို လူထုကလက္ခံေအာင္ လီဆယ္ေျပာဆိုခ်က္သာျဖစ္သည္။
(ဆ) ေက်ာင္းသား မ်ားအား သတ္ျဖတ္ၿပီးေနာက္၊ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ကို အေျပာ ဘ၀မွာ နစ္မြန္းေစျခင္း အားျဖင့္ အလုပ္ ပ်က္ကြက္ေအာင္ ရည္စူးၿပီး တမင္ လုပ္ေနၾကတယ္ ဆိုလွ်င္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ေနာက္ထပ္ ဘာမွ မျပာလို ေတာ့ပါဘူး။ အနည္းဆံုး ဓားကို ဓားခ်င္း၊ လံွကို လွံခ်င္း ရင္ဆိုင္ဖို႔သာ ရွိပါေတာ့တယ္ဟု ေျပာသည္မွာ ေဒသ သံႏွင့္ တုန္ရီေနသည္ကို ၾကားရသူလူထုက သိရွိနားလည္ၾကသည္။ ဗိုလ္ေန၀င္း ရာထူးမွ ဆင္းေပးရေသာ ၈၈ ခုနစ္က “စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္ မွန္ေအာင္ ပစ္တယ္၊ မိုးေပၚေထာင္ၿပီး ေျခာက္တာ မပါဘူး၊ ေနာင္ကို ဆူဆူပူပူ လုပ္တဲ့ သူေတြေတာ့ မသက္သာဘူးလို႔သာ မွတ္ေပေတာ့” ဟု ေျပာေသာ မိန္႔ခြန္းႏွင့္ တသံတည္း ျဖစ္သည္ကို လူထုက ေနာေၾက ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
(ည) ထိုစဥ္က လက္ေတြ႔ သတ္ျဖတ္႐ံုမွ် သာမက ႏႈတ္မွလည္း စစ္ေၾကညာ ခဲ့ပါလ်က္ ေနာက္ပိုင္းမွ သူသတ္ သည္ ငါသတ္သည္၊ သူဖ်က္သည္ ငါဖ်က္သည္ဟု တဦးအေပၚ တဦးလက္ညိႇဳးထိုး၍ ေဖၚေကာင္ လုပ္ၾကေစ ကာမူ၊ ေခါင္းေရွာင္ ေစကာမူ၊ ဗိုလ္ေန၀င္းသည္ အဓိက တရားခံသာ ျဖစ္သည္ကို လူထုက ေမ့မရ ႏိုင္ေပ။
မည္သို႔ ဆိုေစ ယခု အခါ ‘ဆဲဗင္းဂ်ဴလိုင္’ ေခၚ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ ေသြးေျမ က်ခဲ့ရေသာ ေက်ာင္းသား အေရး ေတာ္ပံုႀကီးသည္ ယခုအခါ ၄၇ ႏွစ္သို႔ တိုင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း လူထု တရပ္လံုးသည္ ထိုေသြးစြန္း ခဲ့ရေသာ ဇူ လိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ကို ဦးေႏွာက္က ေမ့ေပ်ာက္ သြားသည့္တိုင္ ႏွလံုးသားက ဥဒါန္း မေက် အစဥ္ သတိရလ်က္ ရွိေနမည္မွာ မလြဲဧကန္ပင္တည္း။ ယခုအခါ၌လည္း ဗိုလ္ေန၀င္း၏ မ်ဳိးဆက္သစ္ လက္ပါးေစ စစ္အာဏာရွင္တို႔ သည္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီး ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္ တိုက္ပြဲ ေနေသာ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္း သားမ်ားပါ၀င္သည့္ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးအား နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ၿဖိဳခြင္းရန္ ဆင္ၾကံ ၾကံလ်က္ရွိရာ ေတာ္လွန္ေရး သတိ အစဥ္ရွိေစရန္ တပ္လွန္႔ ႏိႈးေဆာ္ လိုက္ရပါသည္။
ဒီမုိကေရစီ အေရးေတာ္ပံုးႀကီး လံံုး၀ (လံံုး၀) ေအာင္ရမည္။
အိမ္ေစာင့္ အစိုးရေခတ္ (၁၉၅၈-၆၀) တြင္ ကိုကိုးကြၽန္း အက်ဥ္းေထာင္ႀကီးကို ေဆာက္လုပ္ကာ ဒီမိုကေရစီ လိုလား သူမ်ားႏွင့္ ကြန္ျမဴနစ္ အေရာင္အေသြး ရွိသူမ်ားဟု ယူဆသူမ်ားကို ဒလၾကမ္း ဖမ္းဆီး ႏွိပ္စက္ခဲ့သည့္ သင္ခန္းစာ ရွိသျဖင့္ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္း မရွိေစကာမူ စစ္အစိုးရ အလို မရွိေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ ေသာစာမ်ား မတ္လ (၂) ရက္ေန႔မွ စတင္ကာ ပလူပ်ံ ေပၚထြက္ လာခဲ့သည္။ လူငယ္ တပ္ဦးႏွင့္ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔ (၁၀) ဖြဲ႔၊ ရခိုင္ သံဃာ တပ္ဦး၊ ရခိုင္ ေသာတုဇန အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ စေသာအဖြဲ႔မ်ား ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ ခ်က္မ်ား ထုတ္ျပန္ ၾကသည္။
ရဲ၀ံ့ ျပတ္သားစြာ ေၾကညာေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ေက်ာင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ တကၠသိုလ္ တပ္ဦးသစ္၊ ရန္ကုန္ ခ႐ိုင္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢတို႔က စစ္တပ္က အာဏာ သိမ္းျခင္းကို မည္သည့္ နည္းႏွင့္မွ် လက္မခံ ႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ၾကသည္။ ေၾကညာခ်က္ႏွင့္ အညီ စစ္အစိုးရအား ျပင္းထန္စြာ ဆန္႔က်င္ ၾကသျဖင့္ စစ္အာဏာပိုင္တို႔ႏွင့္ ထိပ္တိုက္ ေတြ႕ၾက ရေလသည္။
ထို႔ေနာက္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီသည္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၄) ရက္ေန႔တြင္ ေက်ာင္း စည္းကမ္းသစ္မ်ား ကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာ ခဲ့သည္။ အဆိုပါ စည္းကမ္းသစ္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေက်ာင္းသား ဆႏၵျပ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမို က်ယ္ျပန္႔ လာခဲ့သည္။ ဇူလိုင္လ (၅) ရက္ေန႔တြင္ ကမာ႐ြတ္ရဲစခန္းေရွ႕တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း ဆႏၵျပၾက သည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ရဲတို႔က ေသနတ္ႏွင့္ပစ္ခတ္ လူစုခြဲၾကသည္။ ေက်ာင္းသား တဦး ဒဏ္ရာ ရရွိသျဖင့္ ေဆး႐ံုသို႔ ပို႔ရေသာ အခါတြင္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမို ျပင္းထန္လာ သျဖင့္ ရန္ကုန္ ခ႐ိုင္ ရာဇ၀တ္ တရားသူႀကီးက ကမာ႐ြတ္ အ၀ိုင္းႀကီး နယ္ေျမအား ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ၿပိး၊ တကၠသိုလ္ နယ္ေျမ အတြင္း ေန၀င္ မီးၿငိမ္း အမိန္႔ ထုတ္ ျပန္ေလသည္။
ထိုေန႔၌ပင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ တကၠသိုလ္ ပရိ၀ုဏ္ တခုလံုး တံခါးမ်ားကို ေသာ့ခတ္ ပိတ္ဆို႔ၿပီး ဒီမိုကေရစီ ခံတပ္ႀကီးဟု ဆိုင္းဘုတ္မ်ား တင္ကာ ဒီမိုကေရစီ တရားပြဲမ်ားကို အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ ေဟာ ေျပာၾကသည္။ မေက်မနပ္ ျဖစ္ေနေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ စစ္တပ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို အမ်ဳိးမ်ဳိးေဟာေျပာ ေနၾကရာ “ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး မ်ားသည္ သံုးေယာက္ ေပါင္းမွ (၇) တန္းသာ ေအာင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္” စသည္ျဖင့္ စိတ္တြင္းရွိသမွ် ေဟာေျပာၾကသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေဟာေျပာခ်က္ မ်ားသည္ အနာေပၚ တုတ္က်သည့္ အလား နားမခံ ႏိုင္သျဖင့္ ေဒါသ အမ်က္ ေခ်ာင္းေခ်ာင္း ထြက္ကာ စစ္တပ္မွ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ရန္ ဗိုလ္ေန၀င္းက ႀကိဳးမဲ့ အသံလႊင့္ စကားေျပာခြက္ျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ အမိန္႔ေပးခဲ့သည္။
ထိုစဥ္က တကၠသိုလ္ တ၀ိုက္တြင္ တပ္စြဲထားေသာ စစ္တပ္မ်ားကို ကြပ္ကဲေနသူ ဒုတိယ ဗိုလ္မွဴးႀကီး စိန္လြင္က တပ္သားမ်ားအား အဆင့္ဆင့္ အမိန္႔ေပးသျဖင့္ လက္နက္မပါဘဲ မိမိတို႔ အေဆာင္တြင္း၌ စု႐ံုးဆႏၵျပေနသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အစုလိုက္ ရက္စက္စြာ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ဆႏၵျပရာတြင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိ သည့္ အ ေဆာင္ေန ေက်ာင္းသားမ်ား ကိုပါ ေတြ႔ရာ သခ်ႋဳင္း ဓားမဆိုင္းဘဲ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ ၾကသည္။
စစ္တပ္သည္ ဂ်ီသရီး ေမာင္းျပန္ ေသနတ္သစ္မ်ားကို ပထမဆံုး စတင္ အသံုးျပဳကာ လက္တည့္စမ္း ပစ္ခတ္ ခဲ့ၾကသည္။ ထိုေသနတ္ သစ္မ်ားမွာ အေနာက္ ဂ်ာမဏီမွ ပစၥည္း ကိရိယာမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရးစက္႐ံုတြင္ တပ္ဆင္ခဲ့သည္။ ဂ်ီသရီး ေသနတ္သစ္ မ်ားကို အာဏာ သိမ္းစဥ္က တပ္အခ်ိဳ႕သို႔ ထုတ္ေပးခဲ့ရာ၌ ခုခံမႈမရွိသျဖင့္ အသံုးမျပဳခဲ့ရေပ။ ထိုလက္နက္ သစ္မ်ားကို စမ္းသပ္ရန္ လက္ယား ေနသူ ဗိုလ္ ေန၀င္း အဖို႔ အခြင့္အေရး ရရွိသြားေတာ့သည္။ ဇူလိုင္ (၇) ရက္ေန႔ ေက်ာင္းသား အေရးအခင္း၌ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရက ေက်ာင္းသား (၁၅) ဦး ေသဆံုးၿပီး၊ (၂၇) ဦး ဒဏ္ရာရရွိသည္ဟု ေၾကညာခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တ ကယ္ ေသဆံုးခဲ့ရသူေပါင္းမွာ (၂၀၀) နီးပါးခန္႔ရွိ၍ (၄၀၀) ခန္႔ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေလသည္။ သို႔ကလို ေက်ာင္း၀င္း အတြင္းသို႔ ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ (တကသ) ၏ အေဆာက္ အဦကို စစ္တပ္က ၀ိုင္းထားျပန္၏။
တကၠသိုလ္ သမဂၢ အေဆာက္အဦႀကီးသည္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၏ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အေဆာက္အဦျဖစ္သည္ သာမက ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရး သမိုင္းတြင္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးခံတပ္ႀကီးအျဖစ္ လူထုက အမြန္အျမတ္ အသိအ မွတ္ျပဳထားသည့္ ဗိမာန္ျဖစ္သည္။ ၁၉၂၀ ခု၊ ဒီဇင္ဘာ (၅) ရက္ေန႔ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ သပိတ္မွ စတင္ကာ ႏိုးၾကားလာသည့္ ျမန္မာလူထုကို ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတိုက္ပြဲ မ်ားဆီသို႔ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ (တကသ) ကို ၁၉၂၇ ခုႏွစ္က စတင္ဖြဲ႔ စည္းခဲ့သည္။ သမဂၢ၏ ႐ံုး အေဆာက္အဦကို ၀ံသာႏု ျမန္မာ သူေဌးႀကီး ဦးညိဳက တည္ေဆာက္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ အေဆာက္အဦကို ေက်ာင္းသား မ်ား၏ ပညာေရး၊ လူမႈေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး ကိစၥမ်ားကို အသံုးျပဳရန္ ရည္႐ြယ္ ခဲ့သျဖင့္ အဂၤလိပ္ တကၠသိုလ္ အာဏာပိုင္ မ်ားကပင္ အားေပး ခဲ့ၾကသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားက စကားရည္လုပြဲ မ်ား က်င္းပေလ့ရွိရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ အိႏိၵယျပည္ႏွင့္ ခြဲေရး၊ တြဲေရး ျပႆနာ ေပၚလာေသာအခါ သမဂၢ ခန္းမေဆာင္မွာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ စကားစစ္ထိုးရာ ဗိမာန္ျဖစ္လာခဲ့ေပသည္။ ဦးဘေစာ၊ ေဒါက္ တာဘေမာ္ … စေသာ ေခါင္းေဆာင္ မ်ားသည္ တကသ ခန္းမမွာ ေဟာေျပာၾကရင္း စည္း႐ံုးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ၾကသည္။
ေနာက္ပိုင္း တကသ အသင္းကို ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ ကိုႏု၊ ကိုေအာင္ဆန္း၊ ကိုေက်ာ္ၿငိမ္း၊ ကိုသိန္း ေဖႏွင့္ ကိုရာရွစ္တို႔ တက္လာ ခ်ိန္မွ စတင္ၿပီး နယ္ခ်ဲ႕ တိုက္ပြဲ၊ နယ္ခ်ဲ႕ခံတပ္ အေဆာက္အဦႀကီး ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၃၀၀ ျပည့္ႏွစ္ အေရးေတာ္ပံုမွ အဂၤလိပ္ တို႔အား လက္နက္ႏွင့္ တိုက္ခိုက္ ႏွင္ထုတ္မႈ အထိ အရွိန္အဟုန္ ျပင္း ထန္ခဲ့သျဖင့္ လြတ္လပ္ေရး တိုက္ပြဲမ်ား၏ ေအာင္ဗိမာန္ႀကီး အျဖစ္ ျမန္မာ တမ်ိဳးသားလံုးက ဂုဏ္ယူခဲ့ၾကသည္။ ဗိုလ္ေန၀င္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရအမ်ားစုသည္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသား ဘ၀က တကသ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ျခင္းမရွိခဲ့သလို၊ ျပည္သူလူထုက ကိုးစားေသာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အျမဲ မနာလို ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တကသ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားရာ ဘူမိနက္သန္ တကသ အေဆာက္အဦႀကီး ကို ၿဖိဳဖ်က္ရန္ အျမဲ ဆင္ၾကံ ၾကံ႐ြယ္လ်က္ ရွိသည္။
ထို႔ေနာက္ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔က ေက်ာင္းသားမ်ားကို ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္စဥ္က ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ား ေသဆံုးျခင္း မရွိ၊ အခ်ဳိ႕မွာ ဖမ္းဆီး၍ပင္ မမိေသးဘဲ တကသ အေဆာက္အဦ မ်က္ႏွာၾကက္တြင္ ပုန္း ေအာင္းေနသည္ဟု သတင္းကို ဗိုလ္ေန၀င္း သိရွိေသာ အခါ တကသ ေခါင္းေဆာင္ မွန္သမွ်ကို သတ္ျဖတ္ရန္ႏွင့္ တကသ အေဆာက္အဦႀကီးကိုပါ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔တြင္ အၿပီးအျပတ္ ဖ်က္ဆီးရန္ အမိန္႔ေပးခဲ့ေလသည္။ သမဂၢ႐ံုးကို ၿဖိဳဖ်က္ၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ေန၀င္း ဥကၠ႒ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ေနေသာ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီက “စည္း မဲ့ကမ္းမဲ့ဘ၀ကို ျပင္ရမည့္တာ၀န္သည္ မိမိတို႔အေပၚက်ေရာက္ေနသျဖင့္ တပ္မေတာ္၏အား တစိတ္ တေဒသ ကိုသံုး၍ ေျဖရွင္း လိုက္ရျခင္း ျဖစ္သည္” ဟု ေၾကညာခဲ့၏။ ထိုေၾကညာခ်က္မွာ စစ္တပ္ကို အံတုလွ်င္ ယခုထက္ ႀကီးမားေသာ လက္နက္ အင္အားႏွင့္ ေျဖရွင္းမည္ဟု ရာဇသံ ေပးသည့္ သေဘာ သက္၀င္၏။
ထို႔ျပင္ တကသ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္ဆီးၿပီးေနာက္ ျပည္သူတို႔အား အသံလႊင့္ မိန္႔ခြန္း ေျပာရာတြင္ သူက သတ္ျဖတ္ လိုက္ေသာ ေက်ာင္းသားငယ္ ကေလးမ်ားသည္ လက္နက္ဟူ၍ အပ္တိုတေခ်ာင္းမွ မရွိၾကသည္ကို သိပါလ်က္ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ သူပုန္ အဖြဲ႔ႀကီးကို ရင္ဆိုင္ ေနသည့္ သဖြယ္ ပံုႀကီးခ်ဲ႕၍ ‘ဓားကိုဓားခ်င္း၊ လွံကိုလံွ ခ်င္း ရင္ဆိုင္ဖို႔ အသင့္ရွိပါတယ္’ ဟု ေဒါသပုန္သံႏွင့္ အသံလႊင့္ ေျပာၾကား ခဲ့ျပန္သည္။ ဗိုလ္ေန၀င္းႏွင့္ စစ္ဗိုလ္ တစုသည္ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔က ေက်ာင္းသားမ်ားကို သတ္ျဖတ္မႈႀကီးႏွင့္ ႏိုင္ငံက အမြန္အျမတ္ ထားသည့္ တကသ အေဆာက္အဦႀကီးကို ဗံုးခြဲ ဖ်က္ဆီးမႈႀကီးတို႔ကို ေဒါသမႊန္ကာ စိတ္လိုက္ မာန္္ပါ က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္းသည္ သူ႔အဖို႔ ႀကီးေလးေသာ ရာဇ၀တ္မႈႀကီး ျဖစ္သလို၊ စစ္တပ္အဖို႔လည္း အမည္းစက္ႀကီး ျဖစ္ေနသည္ကို စဥ္းစားမိ ေလသည္။ ‘ႏွံျပည္စုတ္ ကို အေျမာက္ႏွင့္ပစ္’ သလို ရာဇ၀င္႐ိုင္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို တေန႔ေန႔တြင္ လူထု၏ ဒဏ္ခတ္မည္ကို ေၾကာက္ေသြးျဖာလာၾကသည္။
မတရား က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ရာဇ၀တ္မႈႀကီး အတြက္ တစိမ့္စိမ့္ ေၾကာက္ဒူး တုန္လာၾကေသာ အခါ တရားခံသည္ မိမိ မဟုတ္ပါ။ တဦးကို တဦးက လက္ညႇိဳး ထိုး၍ အျပစ္ဖို႔ရင္း မိမိ၌ အျပစ္မရွိေၾကာင္း ထုေခ်မႈမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေန၀င္းႏွင့္ ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး တို႔သည္ တဦးကို တဦး တရားခံ ျဖစ္ေလဟန္ ေဖာ္ေကာင္ လုပ္ၾကသည္မွာ ဗမာ့ တပ္မေတာ္ႀကီး၏ ထိပ္သီး စစ္သား ရင့္မာႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း သာမန္ဓားျပလူဆိုးဂိုဏ္း တခုမွ် ေလာက္ပင္ ညီၫြတ္မႈ မရွိ။ အမွားကို ၀န္ခံရန္ သတိၱ မရွိ၊ သူရဲေဘာေၾကာင္သူမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္းေပၚလြင္ေနေပသည္။
ထိုစဥ္က ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္သူ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီးက “တကယ္ အမိန္႔ ေပးတဲ့စာ ယူလာၿပီး၊ မရမ္း ကုန္းကို ေပးလာသူက ဗိုလ္သန္းစိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ သမဂၢၿဖိဳဖို႔ ဒိုင္းနမိုက္ေတြကို အင္ဂ်င္နီယာတပ္ခြဲကို မွာယူခဲ့ပါ တယ္။ အဲဒီမွာမလံုေလာက္လို႔ ပင္မ စစ္ပစၥည္း သိုေလွာင္ေရးမွာ သြားယူခိုင္း သူဟာ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးပါ။ စီအုိဒီ တပ္မွဴး ဗိုလ္၀င္းကို လိုက္ရွာၿပီး၊ အင္းတိုင္ကို သြားေရာက္ ယူရတာပါ။ ခြဲဖို႔ အမိန္႔ေပးသူေတြ ကေတာ့ ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးနဲ႔ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုး ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ ဒိုင္းနမိုက္ေတြ ဆင္ရတဲ့ သူက အင္ဂ်င္နီယာ တပ္က ဗိုလ္မွဴး ထြန္းရီ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုး ဒိုင္းနမိုက္ေတြ ဆင္ရတာဟာ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ နံနက္လင္း အားႀကီးမွ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္မွတ္ ထိုးမည့္သူ အရာရွိ ႀကီးႀကီးမားမား မရွိလို႔ ျပႆနာ တက္ေနတုန္း လမ္း ေလွ်ာက္ရင္း ေရာက္လာ တာက ဗိုလ္မွဴးႀကီး သူရ မင္းသိန္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူက၀င္ၿပီး ခြဲဖို႔အမိန္႔ လက္မွတ္ေရး ထိုးေပးဖို႔ ဗိုလ္ထြန္းရီက ေျပာလို႔ သူက လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီး ဒိုင္းနမိုက္ ခြဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
“ကြၽန္ေတာ္ဟာ ဗိုလ္မွဴးႀကီး လွဟန္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (ေန၀င္း) အိမ္လိုက္ အသြား ပါေမာကၡ ဆရာႀကီး ဦးကာကို ဗိုလ္ လွဟန္က သမဂၢၿဖိဳဖို႔ အမိန္႔ ရတယ္လို႔ ေျပာတာ ထပ္ၾကား ရေတာ့ အရဲစြန္႔ၿပီး ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးရွိရာ အသံလႊင့္႐ံုကို တယ္လီဖုန္းဆက္ၿပီး၊ အဲဒီကိစၥကို ရပ္ထား ေပးပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာပါ့မယ္ ဆိုၿပီး၊ ဟိုေရာက္ေတာ့ လည္း ဘာမွမေျပာဘဲ မလိမ့္တပတ္နည္းနဲ႔ ထားခဲ့ပါတယ္” လို႔ ဗိုလ္မွဴး ေအာင္ႀကီးသည္ သူ၏ စာတမ္းတြင္ ေ၀့လည္ ေၾကာင္ပတ္ ေရးသား ေျဖရွင္း ထားေလသည္။
ဗိုလ္ေန၀င္း ကလည္း တဖန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ထိုကိစၥကို ေျဖရွင္းျပသည္။ သူ၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ လူထုက လက္မခံ ေတာ့သျဖင့္ မဆလ ဥကၠ႒ႀကီး ရာထူးမွ ထြက္ေပး ရေသာ ၁၉၈၈ ခု၊ ဇူလိုင္လ (၂၃) ရက္ အေရးေပၚ ပါတီ ညီလာ ခံတြင္ “အခု ျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အေရးအခင္းဟာ (၁၆) ရက္ေန႔က စၿပီး (၁၇) ရက္ေန႔မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိရ ပါတယ္။ (၁၇) ရက္ေန႔ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ရဲတို႔၊ ေကာင္စီ တို႔နဲ႔ပဲ ထိန္းလို႔ ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ ခဲ့တယ္။ ေစာေစာက ကြၽန္ေတာ္ေျပာခဲ့တဲ့ ေသြးထြက္သံယိုေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဆိုတဲ့ အထဲမွာ တပ္မေတာ္ကို ဟို အေသးအဖြဲကေလးလည္းသံုး၊ ဒီအေသးအဖြဲကေလးလည္းသံုး ဆိုတာမ်ဳိးမျဖစ္ရေအာင္ တကယ္ လိုတဲ့ အခါမွာ သံုးဆိုၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္မသိဘဲနဲ႔ တပ္မေတာ္ကိုမသံုးပါနဲ႔၊ ကြၽန္ေတာ္ေျပာထားတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပည္ ၿမိဳ႕ကိစၥဟာ ေအးမသြားဘဲနဲ႔ ေရာင့္တက္လာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မေန႔ကေတာ့ ကို္င္း … စစ္တပ္၀င္ေပ ေတာ့ဆိုၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ခြင့္ျပဳ လိုက္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ေစာေစာက ကြၽန္ေတာ္ ေျပာထားတာ ရွိတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ ႏိုင္ငံေရးက အနား ယူေတာ့မယ္။ အနား ယူေတာ့မယ္ ဆိုေပမယ့္လို႔ ေနာင္အဖြဲ႔အစည္းေတြ တာ၀န္အ ျပည့္ ကြပ္ကဲႏိုင္တဲ့ အထိေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို မပ်က္စီးရေအာင္၊ ကေသာင္း ကနင္း မျဖစ္ရေအာင္ ဆက္ ထိန္းရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီ ထိန္းတဲ့ အထဲမွာ တိုင္းျပည္ တျပည္လံုး လူထုကို ကြၽန္ေတာ္ သိေစခ်င္တယ္။ ေနာင္ကို လူစုလူေ၀းနဲ႔ ဆူဆူပူပူလုပ္လို႔ရွိရင္ေတာ့ စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္မွန္ေအာင္ပစ္တယ္၊ မိုးေပၚေထာင္ၿပီး ေျခာက္ တာ မပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေနာင္ကို ဆူဆူပူပူ လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ စစ္တပ္ကို သံုးလို႔ ရွိရင္ေတာ့ အဲဒါ ဆူတဲ့ လူေတြ မသက္သာဘူးသာ မွတ္ေပေတာ့လို႔ ကြၽန္ေတာ္ ဒီကေန ေျပာပါတယ္”
လူစု လူေ၀းေရွ႕မွာ ကြၽန္ေတာ္ စကားေျပာတာ ယခု အႀကိမ္ဟာ ေနာက္ဆံုး အႀကိမ္ ျဖစ္ႏိုင္တာမို႔ ညီလာခံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္ အလက္ေတြ တင္ျပၿပီးတဲ့ ေနာက္ ေက်ာင္းသားမ်ား ကြၽန္ေတာ္ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ တဖြဲ႔လံုး အေပၚ အထင္လြဲေနသည့္ အျဖစ္အပ်က္ တခုကို တင္ျပပါရေစ။
တကၠသိုလ္ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ေဖာက္ခြဲ ဖ်က္ဆီး ခဲ့သည္ကို အမ်ား သိၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ညေန ကြၽန္ေတာ္ေဆာင္ရြက္သည့္အပိုင္းကို ေဖၚျပမွ ထိုေန႔က အျဖစ္အပ်က္မ်ားအေၾကာင္း ျပည့္စံုမည္ ျဖစ္၍ ေဖာ္ျပပါမည္။ ထိုေန႔ညေန (၅) နာရီခန္႔တြင္ ေသနတ္ ပစ္သံၾကား၍ ကြၽန္ေတာ္က တယ္လီဖုန္းျဖင့္ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးကို အေျခအေနေမးရာ ဆရာႀကီး ဦးကာတို႔ မိသားစု အား ေဘးကင္းသည့္ ေနရာသို႔ ပို႔ထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားအခ်ဳိ႕နဲ႔ ရဲ (၈) ဦး၊ (၉) ဦးခန္႔ ဒဏ္ရာရ ေၾကာင္း ျပန္ေျပာပါတယ္။
ဆူပူသူ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ားကို မမိေသးေၾကာင္း၊ သမဂၢ အေဆာက္အဦ အတြင္းတြင္ အခ်ဳိ႕ ရွိေၾကာင္း ေျပာသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္က ရဲမ်ား၊ တပ္မေတာ္သားမ်ား ေနာက္ထပ္ အနာတရ မရွိရေအာင္ ေအာက္ပါ အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ရန္ အၾကံေပး ညႊန္ၾကားပါသည္။
(က) သမဂၢ အေဆာက္အဦ အတြင္းရွိ သူမ်ားကို အေဆာက္အဦမွ ထြက္ကာ အဖမ္းခံရန္ အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ ေျပာရန္၊ ထြက္မလာ ပါက လက္နက္ႀကီးမ်ား သံုးမည္ဆိုသည့္ အခ်က္ ထည့္ေျပာရန္။
(ခ) အသာတၾကည္ ထြက္၍ အဖမ္းမခံပါက (ရီကြိဳင္း လက္ဂန္း) ျဖင့္ ပစ္ဖမ္းရန္၊ လိုအပ္ပါက (ရီကိြဳင္းလက္ ဂန္း) သံုးရန္။ အထက္ပါ အခ်က္တို႔ကို မေမွာင္ခင္ၿပီးေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ရန္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ အေရးႀကီးတာကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာပါ့မယ္။ ထိုေဖာက္ခြဲ ဖ်က္ဆီးရန္ အတြက္ ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ ျခင္းတို႔တြင္ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္ အခ်ဳိ႕တို႔ မပါခဲ့ပါ။ ဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ဗံုးႀကီး ႀကီးတလံုး ေပါက္ကြဲသကဲ့သို႔ အလြန္ ျပင္းထန္ေသာ ျမည္ဟည္း သံႀကီး ၾကားသျဖင့္ စံုစမ္းေတာ့မွ သမဂၢအ ေဆာက္အဦကို ဒိုင္းနမိုက္တို႔နဲ႔ ဖ်က္ဆီးလိုက္ေၾကာင္း ကြၽန္ေတာ္ သိရပါတယ္။ အျခား ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ ၀င္ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ထိုေပါက္ကြဲသံၾကားၿပီးမွ သိၾကရပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အသံလႊင့္ ႐ံုတြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္အခ်ိဳ႕တို႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၀င္အားလံုးႏွင့္ လံုျခံဳေရးတာ၀န္ယူရေသာ လံုျခံဳ ေရးေကာင္စီဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စိုး ေကာင္စီ၀င္အားလံုးႏွင့္ လံုျခံဳေရးတာ၀န္ယူရေသာ အရာထမ္းမ်ား ေရာက္ေနၾကပါတယ္။
ထိုသူမ်ားမွာ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုး၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး လွဟန္၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာျမင့္ (မွဴးသ မိန္)၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဘနီ၊ အရာရွိ မ်ားထဲမွ ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေမာင္လြင္၊ ရဲမင္းႀကီး ဦးဘေအး တို႔ျဖစ္ ပါတယ္။ ထိုသူတို႔အျပင္ အျခား လူ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားလည္း ရွိၾကပါတယ္။ ထိုဇူလိုင္လ (၈) ရက္ေန႔ သမဂၢအ ေဆာက္အဦကို ၿဖိဳလုိက္ေၾကာင္းသိၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးကို ေခၚ၍ေမးရာ (၇) ရက္ေန႔ ညေနက ကြၽန္ေတာ္ က သမဂၢအတြင္း၀င္ေရာက္ေနသည့္ ဆူပူသူေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖမ္းဆီးရာတြင္ လိုအပ္လွ်င္ (ရီကြိဳင္း လက္ဂန္း) ကို သံုးႏိုင္သည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ကို သမဂၢ အေဆာက္အဦ အဖ်က္ခိုင္းသည္ဟု ယူဆသျဖင့္ ဖ်က္လိုက္ သည္ဟုေျဖပါတယ္။ ဒီလို ဆိုရင္လည္း စုေပါင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ က်င့္သံုးတယ္လို႔ လက္ခံထားျခင္းေၾကာင့္ ေတာ္လွန္ေရး ေခါင္းေဆာင္ အေနျဖင့္ ဓားဓားခ်င္း လံွလံွခ်င္းဆိုတဲ့ စကားလံုးမ်ားပါတဲ့ ေၾကညာခ်က္ကို အသံလႊင့္ လိုက္ပါတယ္။
ေနာက္သံုး ေလးလ ၾကာၿပီးေသာ္ ကြၽန္ေတာ္က အရက္မူးမူးနဲ႔ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္ဖို႔ အမိန္႔ ေပးတယ္ ဟု ႏိုင္ငံျခား သတင္းစာ ဆရာတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ေျပာဆိုေနတာၾကားရလို႔ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးကို ကြၽန္ေတာ္အ ရက္မူးၿပီး ဖ်က္ဖို႔ အမိန္႔ ေပးတယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ တေယာက္တည္းကို တရားခံ လုပ္ထားတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဇူ လိုင္လ (၇) ရက္က အျဖစ္အပ်က္ကို ေျပာျပခိုင္းပါတယ္။
အဲဒီေတာ့မွ ဗိုလ္ေက်ာ္စိုးက အျဖစ္အပ်က္အမွန္ကို ေျပာျပပါေတာ့မယ္။ အရင္က ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ တက္ခါစတြင္ စိတ္၀မ္းကြဲ ေနၾကတာ မေပၚေအာင္လို႔ ဖံုးဖံုးဖိဖိ ေျဖခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျဖစ္အပ်က္ အမွန္မွာ ထို (၇) ရက္ေန႔က အသံလႊင့္႐ံုရွိလူစုထဲမွ တဦး တေယာက္က ဒီသမဂၢ အေဆာက္အဦႀကီးဟာ သူပုန္ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္ ေနတယ္။ ဖ်က္ပစ္လွ်င္ ေကာင္းမယ္လို႔ စေျပာရာမွ ဖ်က္သင့္၊ မဖ်က္သင့္ ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (ေန၀င္း) ကို အသိေပးၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ သေဘာတူလွ်င္ ဖ်က္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ ၾကပါတယ္။ ထိုစဥ္ ဗိုလ္ ေအာင္ႀကီးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထံ သူသြားၿပီးတင္ျပမယ္။ သေဘာ တူမတူ အေျဖယူခဲ့မယ္ ေျပာၿပီး၊ ကိုလွဟန္ကိုေခၚ၍ ကားျဖင့္ ထြက္သြား ပါတယ္။ ထို႔ေနာက္ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး အသံလႊင့္႐ံုသို႔ ျပန္လာၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က သေဘာတူ လိုက္ၿပီဟုေျပာသျဖင့္ အသံလႊင့္႐ံုရွိ လူသိုက္တို႔ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္ဖို႔ ပစၥည္းမ်ားစုၿပီး ဖ်က္လိုက္ပါ တယ္။ ထိုအေျဖကို ရၿပီး ေနာက္ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး မပါဘဲ က်န္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၀င္မ်ားကို ေခၚ၍ ဗိုလ္ေအာင္ ႀကီး ကြၽန္ေတာ့္ကို မတင္ျပဘဲ အသံလႊင္႐ံုရွိ လူသိုက္ကို ကြၽန္ေတာ္ သေဘာတူ လိုက္ၿပီလုိ႔ ေျပာတဲ့ အေၾကာင္းကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ထိုအေၾကာင္းမွန္ကို သိၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီးကို ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕႐ံုးခန္းသို႔ေခၚ၍ သမဂၢအေဆာက္အဦဖ်က္ ရန္ ကြၽန္ေတာ္ သေဘာ တူတယ္လို႔ ေျပာတာကို ကုိယ္သိၿပီးၿပီ၊ အဲဒီေတာ့ ကိုယ့္လူ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ခ်င္ရင္၊ ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္မယ္ ထင္ရင္ ကုိယ္ထြက္ ေပးမယ္။ ကိုယ္ထြက္ ရမလား၊ ကိုယ္လူထြက္ရမလား၊ ဆံုးျဖတ္ေပ ေတာ့ဟု ကြၽန္ေတာ္ကေျပာရာ သူထြက္ပါမယ္ဆိုၿပီး သူ႔အခန္း ျပန္သြားကာ ထြက္စာ တင္ခဲ့ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္ တင္ျပတာကို မွန္ေၾကာင္း သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား တင္ျပပါမယ္။ ပထမ အေထာက္အထား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး ၁၉၈၈ ခု၊ ေမလ (၉) ရက္ ေန႔စြဲျဖင့္ ေရးသည့္ စာတမ္း စာမ်က္ႏွာ (၂၄) ဒုတိယ စာေၾကာင္း မွစ၍ပါေသာ တရားခံျဖစ္ရတဲ့ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီး ဆိုသူဟာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွဟန္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အိမ္လိုက္အသြား ပါ ေမာကၡခ်ဳပ္ ဆရာႀကီးဦးကာ ေခတၱေ႐ႊ႕ေနတဲ့ အင္းလ်ားကန္ ဟုိတယ္နားက တထပ္တိုက္ ကေလးမွာ ဆရာႀကီး ဦးကာကို ဦးလွဟန္က သမဂၢကိုလည္း ၿဖိဳဖို႔ အမိန္႔ရတယ္လို႔ ေျပာတာ ထပ္ၾကားရေတာ့ အရဲစြန္႔ၿပီး ဗိုလ္ေက်ာ္ စိုးရွိရာ အသံလြင့္႐ံုကို တယ္လီဖုန္းဆက္ၿပီး အဲဒီကိစၥကို ရပ္ထားေပးပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ကြၽန္ေတာ္ ေျပာပါ့မယ္ ဆိုၿပီး၊ ဟိုေရာက္ေတာ့လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ဘာမွ မေျပာဘဲ မလိမ့္တပတ္ နည္းနဲ႔ ထားခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္၊ ဒါ သူ ေရးထားတဲ့ အထဲက ဒါ ပထမ အခ်က္။ သက္ေသခံ ဒုတိယ သက္ေသ အေထာက္အထားက ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ပုဂိၢဳလ္ေတြကို ေခၚၿပီး၊ သူတို႔ သိတာေတြကို အမွန္အတိုင္း ေရးၾကပါလို႔ ေျပာတဲ့အခါ က်ေတာ့ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွဟန္ တင္ျပတဲ့ စာတမ္းထဲမွာ အဲဒီသူ႔စာေလး ကြၽန္ေတာ့္ ဆီမွာရွိပါတယ္။ အဲ သူတင္တဲ့ စာတမ္း၊ စာမ်က္ႏွာ (၅) စာေၾကာင္းေရ (၄) မွာ ထိုအခ်ိန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးလည္း ေရာက္လာ ပါတယ္။ သ မဂၢကိစၥေျပာတဲ့အခါ ေနၾကဦး၊ ကြၽန္ေတာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဆီ သြားၿပီး တင္ျပ အမိန္႔ ေတာင္းမယ္လို႔ ေျပာၿပီး၊ ကြၽန္ ေတာ့္အားေခၚၿပီး ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ လမ္းတြင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးတင္စိုး အိမ္တြင္ရွိေသာ ဆရာႀကီး ဦးကာ ထံ၀င္၍ သတင္း ေမးပါတယ္။ ေသဆံုးသူ၊ ဒဏ္ရာရသူ ေက်ာင္းသားမ်ား အေရအတြက္လည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္က ဆရာႀကီးကို သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္မယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါေသး တယ္။ ထို႔ေနာက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ဦး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးထံ ဆက္လက္ သြားပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့ အခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး က အေျခအေနမ်ား တင္ျပပါတယ္။ တင္ျပရာတြင္ သမဂၢအေဆာက္အဦကိစၥ မပါပါ။ ျပန္ရန္ကား ေပၚတက္ ပါတယ္။ ကားေပၚ ေရာက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဟိုကိစၥ မေျပာရေသးဘူးလို႔ သတိေပး ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးက ေနပါေစလို႔ ေျပာသျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္လည္း ဘာမွ မေျပာဘဲ ဆိတ္ဆိတ္ ေနလိုက္ပါတယ္။ အသံလႊင့္႐ံုသို႔ ျပန္ေရာက္ေသာ အခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးက ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေက်ာ္စိုးအား (အိုေက) ဟု ေျပာလိုက္ သည္ကို ၾကားရပါတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအခ်က္အလက္ေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္ ေစာေစာ ကေျပာခဲ့တဲ့ ကြၽန္ေတာ္ မသိဘဲနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ သိေလဟန္၊ ကြၽန္ေတာ္ ခိုင္းေလဟန္၊ တျခား လူေတြကို ေျပာလို႔ ကြၽန္ေတာ္ သေဘာတူၿပီ ဆိုၿပီး၊ တျခား လူေတြက ဖ်က္လိုက္တာ အဲဒီေတာ့ အထက္က အခ်က္ေတြကို ေလ့လာ ၿပီးေတာ့ သမဂၢ အေဆာက္အဦကို ဖ်က္တဲ့ ကိစၥမွာ မည္သူ တရာခံ အစစ္ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကို လူထုတရပ္လံုးက မိမိတို႔ဘာသာ ဆံုးျဖတ္ ၾကပါေတာ့လို႔ တင္ျပရင္း စကားေျပာျခင္းကို အဆံုးသတ္လိုက္ ပါတယ္ဟု ဗိုလ္ေန၀င္း က တိုင္းျပည္သို႔ ရွင္းျပ ခဲ့ေလသည္။
ဗိုလ္ေန၀င္း၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ မ်က္ေျဖလကၤာစာတမ္းႀကီးမွာ ကာရန္မညီ၊ စာသားမေခ်ာ မုသာ၀ါဒလိမ္လံုးမ်ား သာျဖစ္ေလသည္။
ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ ေသြးေခ်ာင္းစီး လူသတ္ပြဲႀကီးႏွင့္ပတ္သက္၍ …
(က) ဗိုလ္ေန၀င္းက ေစာေစာကမသိ ေသနတ္သံၾကားမွသိရသည္ဟု ေျဖရွင္းျခင္းသည္ လိမ္ညာေသာ မုသား သာျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းသားတို႔ ေဟာေျပာခ်က္ကို သူ႔ထံသို႔ ႀကိဳးမဲ့အသံဖမ္းစက္ျဖင့္ လႊင့္ေပးေနေသာေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အသံကို စိတ္ဆိုးကာ သတ္ျဖတ္ခြင့္ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့သည္မွာ ဗိုလ္ေန၀င္းကိုယ္တိုင္ပင္ျဖစ္ သည္။
(ခ) ထိုစဥ္က တပ္ဦးမွ ပစ္မိန္႔ေပးရသူ ဗိုလ္စိန္လြင္ (ေနာင္သမၼတျပဳတ္) က မိမိသည္ ဗိုလ္ေန၀င္း၏ အမိန္႔အ ရ ပစ္မိန္႔ေပးခဲ့ပါသည္ဟု မဆလပါတီပ်က္ေသာအခါတြင္ ေျဖရွင္းထုတ္ေဖၚခဲ့သည္။
(ဂ) ေက်ာင္းသားမ်ားလက္ခ်က္ႏွင့္ ရဲ (၇) ဦး၊ (၈) ဦးဒဏ္ရာရရွိသည္ဟု ဗိုလ္ေန၀င္းက ေျပာသည္မွာလည္း လိမ္ညာေသာ မုသားသာ ျဖစ္သည္။ အေဆာင္၀င္းတံခါးမွန္သမွ်ကို ေက်ာင္းသားမ်ားက ပိတ္ထားခိုက္ ျပင္ပရွိ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ခ်ိန္တြင္ တကၠသိုလ္ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ရဲတေယာက္မွ မရွိ။ ေက်ာင္းသား တို႔က ရဲ တို႔အား ရန္ျပဳရန္မျဖစ္ႏိုင္ေခ်။
(ဃ) တကသ ေဆာက္အဦ မ်က္ႏွာၾကက္တြင္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို သတ္ျဖတ္ရန္ ဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ အေဆာက္အဦး ႀကီးကို ဖ်က္ေစ အမိန္႔ေပးသူမွာ ဗိုလ္ေန၀င္း ျဖစ္သည္။ မဖ်က္ရန္ ဟန္႔တားေလဟန္ေျပာေသာ ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီးလည္း တာ၀န္ရွိေပသည္။
(င) တသကကို ဖ်က္ဆီးၿပီး ေနာက္တေန႔ နံနက္တြင္ ဘာေၾကာင့္ ဖ်က္ရသည္ဟု ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ၏ ေၾကညာခ်က္တြင္ ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီသည္ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ဘ၀ကို ျပင္ရမည့္ တာ၀န္သည္ မိမိတို႔အေပၚ တြင္ က်ေရာက္ ေနသျဖင့္ တပ္မေတာ္၏ အားတစ္စိတ္ တေဒသကိုသံုး၍ ေျဖရွင္း လိုက္ရျခင္းသည္ဟု သတင္း စာတို႔မွ ေရးသား ထုတ္ျပန္ခ်က္ တို႔ကို ေလ့လာၾကည့္ပါက ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ေန၀င္းက မိမိမသိ ပါ။ မိမိပါ၀င္ျခင္းမရွိပါဟု ေျပာသည္မွာ လယ္ျပင္တြင္ ဆင္သြား သကဲ့သို႔ ထင္ရွားေနေသာ မုသားသာ ျဖစ္ပါ သည္။
(စ) ယခု ျဖစ္ပ်က္သည့္ကိစၥသည္ ေက်ာင္းသား ကိစၥ တခုတည္း မဟုတ္ဘဲ၊ ႏိုင္ငံေရး အေမွာင့္ ပေယာဂမ်ား ဖမ္းစားတယ္ ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ရိပ္စား မိပါတယ္ဟု ဗိုလ္ေန၀င္း၏ သမဂၢဖ်က္ရေၾကာင္း ကိုယ္တိုင္အသံလႊင့္ ခ်က္၌ ေက်ာင္းသားမ်ားေနာက္ကြယ္မွ ဗကပတို႔ ပါေလဟန္ ေျပာသည္မွာလည္း လိမ္ညာ လီဆယ္ခ်က္ပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္က ဗိုလ္ေန၀င္းက ၿမိဳ႕ေပၚရွိ လက္နက္ခ် ဗကပမ်ားကို သိမ္းသြင္းကာ ေတာတြင္းရွိ ဗကပမ်ား အလင္း၀င္ရန္ စကားကမ္းလွမ္းေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းသားတို႔လႈပ္ရွားမႈသည္ ျပင္ပ ပေယာဂမပါသည္ကို သိပါလ်က္ သတ္ျဖတ္မႈႀကီးႏွင့္ ဖ်က္ဆီးမႈႀကီးကို လူထုကလက္ခံေအာင္ လီဆယ္ေျပာဆိုခ်က္သာျဖစ္သည္။
(ဆ) ေက်ာင္းသား မ်ားအား သတ္ျဖတ္ၿပီးေနာက္၊ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ကို အေျပာ ဘ၀မွာ နစ္မြန္းေစျခင္း အားျဖင့္ အလုပ္ ပ်က္ကြက္ေအာင္ ရည္စူးၿပီး တမင္ လုပ္ေနၾကတယ္ ဆိုလွ်င္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ေနာက္ထပ္ ဘာမွ မျပာလို ေတာ့ပါဘူး။ အနည္းဆံုး ဓားကို ဓားခ်င္း၊ လံွကို လွံခ်င္း ရင္ဆိုင္ဖို႔သာ ရွိပါေတာ့တယ္ဟု ေျပာသည္မွာ ေဒသ သံႏွင့္ တုန္ရီေနသည္ကို ၾကားရသူလူထုက သိရွိနားလည္ၾကသည္။ ဗိုလ္ေန၀င္း ရာထူးမွ ဆင္းေပးရေသာ ၈၈ ခုနစ္က “စစ္တပ္ဆိုတာ ပစ္ရင္ မွန္ေအာင္ ပစ္တယ္၊ မိုးေပၚေထာင္ၿပီး ေျခာက္တာ မပါဘူး၊ ေနာင္ကို ဆူဆူပူပူ လုပ္တဲ့ သူေတြေတာ့ မသက္သာဘူးလို႔သာ မွတ္ေပေတာ့” ဟု ေျပာေသာ မိန္႔ခြန္းႏွင့္ တသံတည္း ျဖစ္သည္ကို လူထုက ေနာေၾက ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
(ည) ထိုစဥ္က လက္ေတြ႔ သတ္ျဖတ္႐ံုမွ် သာမက ႏႈတ္မွလည္း စစ္ေၾကညာ ခဲ့ပါလ်က္ ေနာက္ပိုင္းမွ သူသတ္ သည္ ငါသတ္သည္၊ သူဖ်က္သည္ ငါဖ်က္သည္ဟု တဦးအေပၚ တဦးလက္ညိႇဳးထိုး၍ ေဖၚေကာင္ လုပ္ၾကေစ ကာမူ၊ ေခါင္းေရွာင္ ေစကာမူ၊ ဗိုလ္ေန၀င္းသည္ အဓိက တရားခံသာ ျဖစ္သည္ကို လူထုက ေမ့မရ ႏိုင္ေပ။
မည္သို႔ ဆိုေစ ယခု အခါ ‘ဆဲဗင္းဂ်ဴလိုင္’ ေခၚ ဇူလိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ ေသြးေျမ က်ခဲ့ရေသာ ေက်ာင္းသား အေရး ေတာ္ပံုႀကီးသည္ ယခုအခါ ၄၇ ႏွစ္သို႔ တိုင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း လူထု တရပ္လံုးသည္ ထိုေသြးစြန္း ခဲ့ရေသာ ဇူ လိုင္လ (၇) ရက္ေန႔ကို ဦးေႏွာက္က ေမ့ေပ်ာက္ သြားသည့္တိုင္ ႏွလံုးသားက ဥဒါန္း မေက် အစဥ္ သတိရလ်က္ ရွိေနမည္မွာ မလြဲဧကန္ပင္တည္း။ ယခုအခါ၌လည္း ဗိုလ္ေန၀င္း၏ မ်ဳိးဆက္သစ္ လက္ပါးေစ စစ္အာဏာရွင္တို႔ သည္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုႀကီး ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္ တိုက္ပြဲ ေနေသာ ရဟန္းရွင္လူ၊ ေက်ာင္း သားမ်ားပါ၀င္သည့္ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးအား နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ၿဖိဳခြင္းရန္ ဆင္ၾကံ ၾကံလ်က္ရွိရာ ေတာ္လွန္ေရး သတိ အစဥ္ရွိေစရန္ တပ္လွန္႔ ႏိႈးေဆာ္ လိုက္ရပါသည္။
ဒီမုိကေရစီ အေရးေတာ္ပံုးႀကီး လံံုး၀ (လံံုး၀) ေအာင္ရမည္။