မင္းမွာ သစၥာ လူမွာကတိတဲ့။ လူတိုင္းၾကားဖူးတဲ့ စကားပါ။ ခက္တာက အႏွစ္ ေလးငါးဆယ္ေက်ာ္ မင္းစိုးရာဇာဆိုတဲ့ ဗမာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ ေဖာက္ျပန္တဲ့ အစိုးရ အဆက္ ဆက္က သစၥာလည္း မတည္ ကတိလည္း ဘယ္တုန္းကမွ မၿမဲေလေတာ့ ဒီေန႔ေခတ္လူ အမ်ားက ဒီစကားဟာ ဘုရားေဟာ ဘုတ္အုပ္ႀကီး ေတြထဲက ဟာေတြ လို႔ပဲ ေပါ့ေပါ့ သေဘာထားၾကေတာ့တယ္။ အဲဒီလို အဆက္ဆက္ေသာ အုပ္စိုးသူ ေဖာက္ျပန္ေရး သမားေတြရဲ႕ ေဖာက္ျပန္ သစၥာေဖာက္ သမွ်ေတြထဲမွာ ေအာက္တန္း အက်တကာ့ အက်ဆုံး၊ အယုတ္တကာ့ အယုတ္ဆုံး စံခ်ိန္သစ္ကို ၿပိတၱာသန္းေရႊ႔နဲ႔ စစ္မိစၦာေတြက မတ္လ (၈) ရက္ ေန႔က ခ်ဳိးလုိက္ပါၿပီ။ စိတ္ႀကိဳက္ကုလားဖန္ထိုး စိတ္ႀကိဳက္ခ်ဳိးၿပီး ကိုယ့္ဖဲကိုယ္ေ၀ခဲ့တဲ့ (၉၀) ခု ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာကို ပယ္ဖ်က္လိုက္ၿပီဆိုပါလား။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ လုပ္ခဲ့ၿပီး ရလာဒ္ကို ေလးစားပါမယ္၊ အႏိုင္ရပါတီကို အာဏာလြဲေပးပါမယ္ဆိုတဲ့ ကတိကို ေဖာက္ဖ်က္တာပါ။ တကယ္ဆို ဒီလို ႀကီးက်ယ္တဲ့ ကိစၥရပ္ကို သီးျခား အမိန္႔စာနဲ႔ ေၾကျငာရမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ အခုေတာ့ ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္နဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေတြထဲမွာ လုံးခ်ထည့္လိုက္တယ္။ ေယာက္်ား ရင့္မႀကီး စစ္ဗိုလ္စစ္သားလုပ္ၿပီး သူရဲေဘာနည္းတာ၊ သစၥာေဖာက္ တာပါ။လြယ္လိုက္တာ။ ႏုိင္ငံ့အေရး ကိစၥကို လုပ္ခ်လုိက္ပုံက ဘုရားႀကိဳ ဘုရားၾကားကေန ကေလးကုလား ေခြးစကား ေျပာ ဆိုသလိုပါပဲ။ ေၾကာင္လိုက္တဲ့ သူရဲေဘာ၊ သတၱိဆိုတာ ဒီ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ ဆီမွာ မုန္ညင္းေစ့ တေစ့စာေတာင္ မရွိဘူးဆိုတဲ့သေဘာပဲ။ က်လိုက္တဲ့ ဗမာ့သိကၡာ ကုန္းေကာက္ခ်င္ ငရဲျပည္ထိ လိုက္ရမည့္ကိန္း။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၇ သံဃာ့အေရးအခင္းတုန္း ကလည္း ကိုယ္ကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရား ေက်ာင္းကန္ေတြ ဖ်က္ သံဃာေတြသတ္ၿပီး အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာ့ဂုဏ္ကို သူမတူေအာင္ ေစာ္ကား ႏွိမ့္ခ်ႏိုင္ခဲ့သလို ၂၀၀၈ နာဂစ္ မုန္တိုင္းေဘးမွာ လည္း ဒုကၡသည္ေတြကိုဒုကၡထပ္ေပး၊ ႏွိပ္စက္၊ အလွဴပစၥည္းေတြကို ခိုး၀ွက္ၿပီး ကမၻာ့ အလယ္မွာ ဗမာ့ဂုဏ္ သိကၡာကို အစြမ္းကုန္ ခ်ျပႏုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ မဟာဗာလနံ လူမိုက္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြပါ။ ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ က်ဆုံးရဲေဘာ္ သူရဲေကာင္းေတြ၊ ေဒၚစုတို႔၊ ဦး၀င္းတင္တို႔၊ မင္းကိုႏိုင္တို႔နဲ႔ တျခား အက်ဥ္းစံ သူရဲေကာင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္တို႔ ရွိေနလို႔သာ ေတာ္ ေတာ္ေတာ့ ေသးတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ဇြဲ သတၱိ၊ အာဇာနည္ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ကမၻာ့အလယ္မွာ ဗမာ့ဂုဏ္ သိကၡာကို ဖာေထးေနရတယ္။ ႏိုင္ငံ့ ေခါင္းေဆာင္ ဆိုတဲ့ ဒီဗာလနံ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြလိုသာဆို ဗမာ့ဂုဏ္သိကၡာဟာ ကမၻာ့အလယ္မွာ ေခါင္းေဖာ္ရဲ စရာေတာင္မရွိဘူး။
သူရဲေဘာေၾကာင္ေသာ၊ သစၥာမဲ့ေသာ၊ ယုတ္မာေသာ၊ ေကာက္က်စ္ေသာ၊ စဥ္းလဲ ေသာ၊ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအေပၚ ေက်းဇူးမဲ့ေသာ၊ အရွက္သိကၡာ ကင္းမဲ့ေသာ၊ မိုက္မဲေသာ၊ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ၊ အတၱႀကီးေသာ၊ တရားမဲ့ေသာ၊ ေသာတေထာင္ျပည့္ေအာင္ေရ အဲဒီ့ မေကာင္းမႈ ဂုဏ္ပုဒ္ အားလုံးနဲ႔ ျပည္စုံေနတဲ့ ၿပိတၱာသန္းေရႊနဲ႔ မိစၦာစစ္အုပ္စုရဲ႕ ေအာက္တန္း က်တဲ့ ဘ၀နဲ႔ ဗီဇကို ဒီမတရားဥပေဒေတြက ထုတ္ေဖာ္ ျပလိုက္တာပဲ။ အစိုးရမင္း အမည္ခံၿပီး ကိုယ္လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္၊ ကိုယ္ျပဳခဲ့တဲ့ ကတိကို ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္နဲ႔ ဖ်က္တယ္ဆိုတာ ကိုယ္ေဂြးကို ကိုယ္ျပန္မ်ဳိသလိုပါပဲ၊ ဒီဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ သူရဲေဘာေၾကာင္ပုံကေတာ့ လိုအပ္ရင္ အဲဒီ ေပ်ာ့စိစိႀကီး မာလာရင္လည္း မ်ဳိအုံးမယ္ ဆိုတဲ့ ပုံစံေတြပဲ။
အပုပ္နံ႔ တေထာင္းေထာင္း ထေနတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ ဥပေဒဆိုတဲ့ မိလႅာက်င္းအဖုံးကို ဖြင့္ျပပါ ဦးမယ္။ သီးခံၾကပါေတာ့။ ဥပေဒေတြက ေဒၚစုနဲ႔ NLD အတြက္ တိုင္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အတိုင္းပဲ။ ကြက္တိ။ အက်ဥ္းက်ခံေနသူေတြ ပါတီ၀င္မျဖစ္ရဘူး ( ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒ- ၁၀/ င) ပါတီေခါင္းေဆာင္မျဖစ္ရဘူး ( နပမ ဥ- ၄/င) ေရြးေကာက္ ခံခြင့္မရွိဘူး ( ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ- ၁၀/ က ) ၿပီးေတာ့ ပါတီေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ရပ္တည္ခြင့္ဆိုတာကို သူတို႔ လက္ခုတ္ထဲက ေရျဖစ္ေအာင္လုပ္ထားတယ္။ (နပမ ဥ- ၂၀၊ ၂၄)။ ဒါေတာင္ စစ္ကြ်န္ဖြဲ႕စည္းပုံထဲမွာ ေဒၚစု မပါႏုိင္ေအာင္၊ အတိုက္အခံ လုပ္မယ့္သူေတြ မလႈပ္ႏုိင္ေအာင္ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိၿပီးသား။ တခါ သူတို႔ ဖြဲ႕လိုက္တဲ့ ၾကက္တူေရြး ေကာ္မရွင္က ဘယ္လို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေရးနည္းဥပေဒေတြ လုပ္လာဦးမယ္မသိေသးဘူး။ ယုတ္မာမႈေတြ သူရဲေဘာေၾကာင္မႈေတြ ဆက္ရန္ရွိေသးတယ္။
အိႏၵိယျပည္ဆိုတာ ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ၊ လူဦးေရ သန္း (၁၁၀၀) ရွိတယ္။ မွတ္ပုံတင္စာရင္းအရ လူမ်ဳိးေပါင္း (၁၆၀၀) ေက်ာ္နဲ႔ ျပည္နယ္/ နယ္ေျမ (၄၀) ေက်ာ္ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း အမ်ားႀကီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွာ မွတ္ပုံတင္ထား တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပါတီက (၆၇၀) ေက်ာ္ေတာင္ရွိတယ္။ မွတ္ပုံမတင္ဘဲ ႏုိင္ငံေရး စည္း႐ုံးေရး လုပ္ေနတဲ့ ပါတီေတြကလည္း ရာေက်ာ္ရွိတယ္။ မွတ္ပုံမတင္လည္း သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္က ေရြးေကာက္ပြဲ အရာရွိဆီမွာ စာရင္းသြင္းၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ႏိုင္တယ္။ ေရြးေကာက္နည္း ဥပေဒေတြကို ေလးစားလိုက္နာရင္ ၿပီးတာပဲ။ မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ ပါတီေတြကလည္း ေရြး ေကာက္ပြဲကို ၀င္ခ်င္၀င္တယ္၊ မ၀င္ခ်င္မ၀င္ဘူး။ ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခြင့္ရွိတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ကို၀င္ရမယ္လို႔ စစ္အုပ္စုရဲ႕ ဥပေဒလို အၾကပ္ ကိုင္ထားတာ မရွိဘူး၊ အဓမၼပုဒ္မေတြ မရွိဘူး။
ဗဟိုအဆင့္ ပါတီ ( National) ေဒသပါတီ (State/ Regional) ဆိုတာကို ေကာ္မရွင္က ဆုံးျဖတ္တာမဟုတ္ဘူး။ နည္းဥပေဒအရ ေကာ္မရွင္က အတည္ျပဳ သတ္မွတ္ ေပးရတာသာ ျဖစ္တယ္။ ဗဟိုအဆင့္ ပါတီျဖစ္ဖုိ႔ အတြက္ ျပည္နယ္ အနည္းဆုံး (၁၅)ခုကေန တျပည္လုံး ဆႏၵမဲရဲ႕ ( ၅) ရာခုိင္ႏႈန္း ရဖို႔လိုတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ လႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္နယ္ ငါးခုကို ကိုယ္စား ျပဳတဲ့ လႊတ္ေတာ္ရွိ အမတ္ ဦးေရရဲ႕ (၃) ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိဖုိ႔လိုတယ္။ အဲဒီ အခ်က္ေတြနဲ႔ ျပည့္စုံရင္ အလိုလို ဗဟိုအဆင့္ ပါတီျဖစ္တယ္။ ေကာ္မရွင္က လက္ခံ အသိအမွတ္ ျပဳေပးယုံပဲ။ လူထုသေဘာ ဆႏၵကိုပဲ အေျခခံတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဟိုလူကို မစည္း႐ုံးရ၊ ပါတီ၀င္ မျဖစ္ေစရ၊ ေခါင္းေဆာင္ မလုပ္ေစရ ဆိုတာမ်ဳိး ေဖာက္ျပန္တဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြမရွိဘူး။
ဒီေန႔ အိႏၵိယမွာ အာဏာ ရေနတဲ့ အိႏၵိယ အမ်ဳိးသား ကြန္ဂရက္ ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ဟာ ကြယ္လြန္သူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မစၥတာ ရာဂ်စ္ဂႏၵီရဲ႕ ဇနီး အီတလီ ႏြယ္ဖြား ဆုိနီယာ ဂႏၵီျဖစ္တယ္။ သူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လုပ္ခ်င္ရင္ အခ်ိန္မေရြးလုပ္ႏုိင္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားသား သုိ႔မဟုတ္ တိုင္းျခားႏြယ္ဖြား ဆိုၿပီး ခြဲျခား ကန္႔သတ္ထားတာမရွိဘူး။ ဘာစည္းကမ္းကမွ ပိတ္ပင္ထားတာ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေန အရ သူမလုပ္ဘူး။ ေလာဘနည္းၿပီး စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္ သေဘာထားႀကီးသူေတြရဲ႕ ျပယုဂ္ပါပဲ။
ေနာက္ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတာက ျပစ္ဒဏ္က် အက်ဥ္းသားေတြလည္း ေရြးေကာက္ခံ ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္။ သာဓက က ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ အင္ဒီရာဂႏၵီက တိုင္းျပည္အ၀ွန္း အေရးေပၚအေျခအေန ေက်ညာတယ္။ လူထု လြတ္လပ္ခြင့္ တခ်ဳိ႕ကို ယာယီ႐ုတ္သိမ္းတယ္။ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမား အေျမာက္အမ်ားကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ထားတယ္။ အင္ဒီရာဂႏၵီရဲ႕ အေရးေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျပည္သူ ေတြက အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က အလုပ္သမ်ားေခါင္းေဆာင္ အိႏၵိယ မီးရထား အလုပ္သမား သမဂၢ ဥကၠ႒ မစၥတာ ေဂ်ာ့ဖာနန္ဒက္ (Mr George Fernandes) လည္း တဦးအပါအ၀င္ျဖစ္တယ္။ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္ဆိုတာ ဗမာျပည္သူ ေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲကို အျပည့္အ၀ အားတက္သေရာ ေထာက္ခံအားေပးေနသူျဖစ္တယ္။ အိႏၵိယ မီးရထား ႒ာနဟာ ကမၻာမွာ အႀကီးဆုံး ေကာ္ပို ေရးရွင္းႀကီးျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမား သန္း (၂၀) ေက်ာ္ရွိတယ္။ အိႏၵိယရဲ႕ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး က႑ရဲ႕ အဓိက မ႑ဳိင္ ျဖစ္တယ္၊ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္တယ္။ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္က မီးရထား သပိတ္ေမွာက္ၿပီး အေရးေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ကန္႔ကြက္ တိုက္ပြဲ ဆင္တယ္။ အိႏၵိယတျပည္လုံး ကေမာက္ကမ ျဖစ္ကုန္တယ္။ သူဟာ တျခားတဖက္မွာလည္း လွ်ဳိ႕၀ွက္ သံလႊင့္႒ာနတခု ထူေထာင္ၿပီး လူထုကို စည္း႐ုံးတယ္။ မီးရထား သံလမ္းမ်ားနဲ႔ အစိုးရ အေဆာက္အဦေတြကို ေဖာက္ခြဲတုိက္ခိုက္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္လို႔ဆိုတယ္။
ဒီအေျခအေန ေတြေၾကာင့္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာ အင္ဒီရာဂႏၵီရဲ႕ ဖိတ္ေခၚခ်က္နဲ႔ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္က ပုန္းေအာင္းရာကေန ေဆြးေႏြးဖို႔ ထြက္လာတယ္။ ဒီေတာ့မွ အင္ဒီရာဂႏၵီက ဖမ္းဆီးၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ပုန္ကန္မႈနဲ႔ တရားစြဲတယ္။ အစိုးရ႐ုံးမ်ားကို ေဖာက္ခြဲတိုက္ခိုက္ရန္ အားထုတ္မႈနဲ႔ ႐ုံးတင္တယ္။ ဘာ႐ိုးဒါး ဒိုင္းနမိုက္ အမႈအခင္း ( Baroda Dynamite Case) လို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ လူသိမ်ားတယ္။ ေနာက္ဆုံး တျပည္လုံး အုံၾကြ ဆန္႔က်င္ၾကလို႔ အင္ဒီရာဂႏၵီက အေရးေပၚအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ႐ုတ္သိမ္းေပးလိုက္ရတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသစ္ လုပ္ေပးဖုိ႔ ကတိျပဳခဲ့ ရတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ၁၉၇၇ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ လုပ္ေတာ့ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္က ေထာင္ထဲ ကေန ၀င္ၿပိဳင္တယ္။ အႏိုင္ရတယ္။ သူ႔ပါတီ ( Janata Party) လည္း အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရၿပီး အစိုးရဖြဲ႕ႏိုင္ခဲ့တယ္။ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္လည္း ေထာင္ထဲကထြက္တာနဲ႔ တခါတည္း အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ၀န္ႀကီး ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစလို႔ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္ဟာ အက်မရွိ ေတာ့ဘဲ အမတ္ႏိုင္ငံေရးသမား၊ အိႏၵိယရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
အိႏၵိယလို လူမ်ဳိးစုံ၊ ဘာသာစုံနဲ႔ ၀ါဒေသာင္းေျခာက္ေထာင္ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံမွာေတာင္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒထုံးနည္းေတြဟာ တင္းၾကပ္မထားဘဲ လူထုရဲ႕ သေဘာဆႏၵကို အေလးေပး အေျခခံထားတယ္။ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ လူထုဆႏၵကို အထူး အေရးေပး စဥ္းစားေဆာင္ရြက္တယ္။ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အဓမၼဥပေဒေတြ ကေတာ့ မႏႈိင္းယွဥ္သာေအာင္ ေအာက္တန္းက်လွတယ္။ ႏႈိင္းယွဥ္စရာ တကြက္ေတာင္ မျမင္မိပါဘူး။ နံ႔သာဆီနဲ႔ အီး၊ သမုဒၵရာနဲ႔ က်င္ငယ္ေရလို ကြာျခားတယ္။ သူတို႔ အဓမၼဥပေဒေတြက ေပးေယာင္ပဲ ျပထားၿပီး၊ လူထုအခြင့္အေရးကမရွိ၊ မရ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ ဆႏၵက ပဓာန ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အဆုိးဆုံး အယုတ္ဆုံးနဲ႔ တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ ဂုဏ္သိကၡာကို ေစာ္ကား ထားတာ ကေတာ့ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ အပုိဒ္ (၃၃) ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အပိုဒ္မွာ လႊတ္ေတာ္ကို ေခြးတိုးေပါက္က၀င္လာတဲ့ စစ္ဓားျပ အမတ္ေတြကို စစ္ဦးစီး ခ်ဳပ္က ျဖဳတ္ႏိုင္တယ္၊
အစားထိုးခန္႔ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ တိုင္းျပည္/လူမ်ဳိးတခုရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာဟာ ျပည့္သူလႊတ္ေတာ္ ပါလိီမန္ပဲ။ လူထုက ေရြးေကာက္ ခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံသား တဦးဟာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ဆီမွာ က်မ္းက်ိန္ၿပီးတာနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အစိတ္အပုိင္း အဖြဲ႕၀င္ သို႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ ဒီအမတ္ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ျပယုဂ္သေကၤတပဲ။ ဒီအမတ္ကို တရား႐ုံး တခုခုက တရားမမႈနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္ စီရင္ခ်က္ ခ်ၿပီးမွသာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒က နည္းဥပေဒမ်ားနဲ႔ အညီ လႊတ္ေတာ္ အမတ္အျဖစ္က ရပ္စဲႏုိင္တယ္။
ေနာက္တနည္းက သူ႔ကို ေရြးေကာက္ တင္ေျမာက္ လိုက္တဲ့ မဲဆႏၵနယ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ မဲဆႏၵရွင္ အေရ အတြက္က လက္မွတ္ ထုိးထားတဲ့ ႐ုတ္သိမ္းစာ ( Re-Call ) ကို လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ဆီ ပို႔ရတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က နည္းလမ္းတက် အေရးယူတယ္။ ဒါပဲ။ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ကို ဘယ္သူ တဦးတေယာက္ ကမွ ျဖဳတ္ခ်တာ ႐ုပ္သိမ္းတာ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ စြဲဆုိခံထားရတဲ့ အမတ္ကိုေတာင္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ရဲ႕ သေဘာတူညီမႈ မပါဘဲ စစ္ေဆးခြင့္၊ အေရးယူ အျပစ္ေပးခြင့္၊ ဖမ္းဆီးခြင့္ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအပိုဒ္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းတဦးသာျဖစ္တဲ့၊ ျပည္သူ႔ရိကၡာကို စားေနတဲ့ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ႏိုင္ငံ/ ျပည္သူရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ လႊတ္ေတာ္ကို ခြထိုင္ ေစာ္ကားထားတာျဖစ္တယ္။ ဘာေတြ ဘယ္လိုျဖစ္ျဖစ္ အႏွစ္သာရကေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္လို႔ ေျပာထားတာျဖစ္တယ္။
ဥပေဒဆုိတာ တရား (ဓမၼ) ဆိုတဲ့ စကားလုံးနဲ႔ အစဥ္ဒြန္တြဲေနတယ္။ တရားဥပေဒ လို႔ပဲရွိတယ္။ တရားမွ်တမႈ ရွိရတယ္။ သဘာ၀ ဓမၼက်ရတယ္။ ဒါမွသာ လူအမ်ားေလးစား ၾကည္ညဳိလိုက္နာတယ္။ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တယ္။ မတရားတဲ့ဥပေဒကို ေလးစား လိုက္နာသူမရွိဘူး။ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ အသုံးခ်သူသာ ရွိတယ္။ အခု စစ္အုပ္စုရဲ႕ ဥပေဒဆိုတာေတြက ေတာတြင္း ဥပေဒလို အဓမၼ လိုက္နာခိုင္းတဲ့ အမိန္႔ ( Diktat ) ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ ဆန္းေတာ့မဆန္းပါဘူး။ အာဏာကို ဓားျပတိုက္ယူထားတဲ့ အဓမၼ၀ါဒီေတြ ထုတ္ထားတာ ဆုိေတာ့ တရားဥပေဒ ဘယ္ျဖစ္ႏုိင္ပါေတာ့မလဲ။
အဲဒီအထဲကဘဲ ဒီမုိကေရစီ ရလိမ့္ႏိုး၊ ရေအာင္လုပ္လို႔ ရေလႏိုးနဲ႔ ဆင့္ဟိုဒင္း ေခြးေမွ်ာ္ ဆိုသလို ႏိုး ဆရာႀကီးေတြက ရွိေသးတယ္။ စစ္အုပ္စု ဖြင့္ေပးတဲ့ ပုံစံထဲကေန ရသေလာက္ လုပ္ေနၿပီး တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာင္းယူမယ္ ဆိုၾကတယ္။ ဒီပုံစံ ဒီဥပေဒ ဒီေဘာင္ေတြ ထဲကေန ဒီမတရားဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႔ ဥပေဒကို ျပင္ဘို႔ဆိုတာ ႏြားသိုးခ်ဳိကို ႏို႔ညစ္ဖုိ႔ အားထုတ္သလိုပါပဲ။ မွတ္ထား သင္းကြပ္နဲ႔ အၿမဳံညားလို႔ ဘာမွ ေပါက္ဖြား မလာဘူး။ ဒီမိုကေရစီတရားဆိုတဲ့ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ သင္းကြပ္ ထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အၿမဳံစစ္ကြ်န္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ဥပေဒေတြ ကေန ဒီမိုကေရစီ ရလိမ့္ႏုိး ထင္စားေနသူေတြဟာ လမင္းကို ဒိန္ခဲထင္ စာရႏိုးနဲ႔ အူေနတဲ့ ေျမေခြးထက္ မိိုက္မဲတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ မလုံေလာက္ေသးဘူး။
ဒီမတရား ဥပေဒေတြကို ဖ်က္ဖုိ႔ဆိုတာ နည္းလမ္း တခုပဲရွိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ လူထု အားပဲ ျဖစ္တယ္။ ဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ ေျပာေနတဲ့ လူထုကို မ်က္ႏွာမူဖို႔ဆိုတာ ဒါကို ရည္ရြယ္ရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ တခါခါ နည္းနာ ပရိယာယ္ေတြဟာ အေရးပါတာ မွန္ေပမဲ့ အခါခပ္သိမ္း နည္းနာေတြ ေနာက္ကိုပဲ လိုက္ေနရင္း ေက်ာ႐ိုးေပ်ာက္ၿပီး လမ္းမွား ေရာက္ လူထုနဲ႔ ကင္းကြာ ေခ်ာက္က်တတ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ရင္ဆိုင္ ေနရတာက စစ္အုပ္စုရဲ႕ စစ္ကြ်န္ဖြဲ႕စည္းပုံကို လက္ခံမလား လက္မခံဘူးလားဆိုတဲ့ ေက်ာ႐ိုးက်တဲ့ အေျခခံမူ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံမူ ကိစၥရပ္ေတြကို ပရိယာယ္နည္းနာနဲ႔ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္ ေဖာက္ျပန္ေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္သြား တတ္ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလုံး ကာလက မဆလ အေစခံ လႊတ္ေတာ္ ညႊန္ခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ခင္တင့္က သူ႔ညီ ဒီမုိကေရစီ ဘက္သား ေအာင္ခင္ဆင့္ ကို ေျပာတဲ့စကားအတိုင္း ေျပာရရင္ " ႏွမေပးခ်င္ ေပးလို႔ရတယ္၊ အေမေတာ့ ေပးလို႔ မရဘူး"။ အေျခခံမူနဲ႔ နည္းပရိယာယ္ ျခားနားခ်က္ကိုေျပာတာပါ။
ဒီေန႔ စစ္အာဏာရွင္ ေတြရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံတို႔ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ ဆိုတာ ဘက္ေပါင္းစုံက ဖိအား အၾကပ္အတည္း ေတြေၾကာင့္ ေပၚလာတာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ စိတ္ေကာင္း ေစတနာ ေကာင္းရွိလို႔ ေပၚလာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရာစုတ၀က္ေက်ာ္ သူတို႔ ဓားျပတိုက္ အပိုင္စီးထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာ၊ ႏိုင္ငံေရးအ၀န္းအ၀ိုင္း တံခါးကို အရပ္သား ႏုိုင္ငံသားေတြအတြက္ ဖြင့္ေပးတာေတာင္ မ႐ိုးမသား ကလိမ္ကက်စ္နဲ႔ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ေတြနဲ႔ ဖြင့္ေပးတာပါ။ မြန္ပညာရွိ အမတ္ အမတ္ဒိန္ မဏိရြတ္လို တခါးတဖက္ ပိတ္ၿပီး တဖက္ပဲ ဖြင့္္ေပးထား တာေတာင္ မဟုတ္ဘူး။ မတရားဥပေဒေတြနဲ႔ ခ်ည္တုပ္ျပင္ဆင္ၿပီး ေခြးတိုးေပါက္ ေလာက္ပဲ ဖြင့္ေပး ထားတာပါ။ ဒီလို ေခြးတိုးေပါက္က ၀င္ဘို႔ဆိုတာ " ေခၚရင္သြား၊ ခိုင္းတာလုပ္၊ ခံမေျပာနဲ႔၊ ခိုးစား" ဆိုတဲ့ "ခ" ေလးလုံးသမားေတြေလာက္သာ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ စစ္ကြ်န္ဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႔ မတရား ဥပေဒေတြဟာ အမ်ဳိးသားဇာတိမာန္နဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို သားေၾကာျဖတ္တဲ့ ဓားေတြ ယႏၱယားေတြပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတာက လည္း ဒီသားေၾကာျဖတ္ဓားကို အသက္ေသြးတဲ့ ပြဲပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္က ဘာလဲဟဲ့ လူ႔ငရဲဆိုတဲ့ သူ႔စာအုပ္မွာ "စစ္အစိုးရဟာ ဘီလူး႐ုပ္ကို ဖုံးဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါၿပီး၊ လူေယာင္ ေဆာင္ဘို႔ စိုင္းျပင္း ေနပါၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတာ အဲဒီ လူေယာင္ ေဆာင္ရာမွာ လိမ္းခ်ယ္မဲ့ သနပ္ခါး ျဖစ္ပါတယ္။ သနပ္ခါး ဘယ္လိုလိမ္းလိမ္း ဘီလူးကေတာ့ ဘီလူး အစြယ္နဲ႔ ျပဴးျပဴးပဲေနမွာပါ။……. ႏုိင္ငံေရးအင္အားစု အားလုံး၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအားလုံး၊ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ အားလုံးရဲ႕ အဓိကတာ၀န္က ဘီလူးကို အစြယ္ခ်ဳိးဖုိ႔၊ အစြယ္ႏုတ္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ဘီလူးရဲ႕ လူေယာင္ေဆာင္ ပြဲႀကီးမွာ ႏိုင္ငံေရးနားမေယာင္ၾကဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္" လို႔ ေရးထားပါတယ္။
ဒါက အႏွစ္ (၂၀) ေလာက္ စစ္ဘီလူးေတြရဲ႕ ငရဲခန္းမွာ ေနခဲ့ရၿပီး အခုထိလည္း အခ်ိန္မေရြးအဲဒီငရဲခန္းကို ျပန္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အႏၱရယ္ၾကားက မူအေပၚမွာ ႀကံ႕ခိုင္သူ တေယာက္ရဲ႕ အမွာစကားပါ။ ႏိုင္ငံေရးမွာ လုပ္ဟန္ ေပ်ာ့ေျပာင္းဖို႔ လိုတာမွန္ပါတယ္။ လုပ္ဟန္ ေပ်ာ့ေျပာင္းျခင္း ဆိုတာ မူကို ေစ်းဆစ္ခံဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေလးစားတန္ဘိုးထားတဲ့ လူတေယာက္ အတြက္ေတာ့ မူဟာ အသက္ ျဖစ္ပါတယ္။
အဓိပၸါယ္က " ဆင္ျဖဴေတာ္ ဆိုတာ ေခြးတိုး ေပါက္က မ၀င္ဘူး" ။
ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း
Kyaw_than2004@yahoo.com
သူရဲေဘာေၾကာင္ေသာ၊ သစၥာမဲ့ေသာ၊ ယုတ္မာေသာ၊ ေကာက္က်စ္ေသာ၊ စဥ္းလဲ ေသာ၊ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအေပၚ ေက်းဇူးမဲ့ေသာ၊ အရွက္သိကၡာ ကင္းမဲ့ေသာ၊ မိုက္မဲေသာ၊ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ၊ အတၱႀကီးေသာ၊ တရားမဲ့ေသာ၊ ေသာတေထာင္ျပည့္ေအာင္ေရ အဲဒီ့ မေကာင္းမႈ ဂုဏ္ပုဒ္ အားလုံးနဲ႔ ျပည္စုံေနတဲ့ ၿပိတၱာသန္းေရႊနဲ႔ မိစၦာစစ္အုပ္စုရဲ႕ ေအာက္တန္း က်တဲ့ ဘ၀နဲ႔ ဗီဇကို ဒီမတရားဥပေဒေတြက ထုတ္ေဖာ္ ျပလိုက္တာပဲ။ အစိုးရမင္း အမည္ခံၿပီး ကိုယ္လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္၊ ကိုယ္ျပဳခဲ့တဲ့ ကတိကို ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္နဲ႔ ဖ်က္တယ္ဆိုတာ ကိုယ္ေဂြးကို ကိုယ္ျပန္မ်ဳိသလိုပါပဲ၊ ဒီဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ သူရဲေဘာေၾကာင္ပုံကေတာ့ လိုအပ္ရင္ အဲဒီ ေပ်ာ့စိစိႀကီး မာလာရင္လည္း မ်ဳိအုံးမယ္ ဆိုတဲ့ ပုံစံေတြပဲ။
အပုပ္နံ႔ တေထာင္းေထာင္း ထေနတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ ဥပေဒဆိုတဲ့ မိလႅာက်င္းအဖုံးကို ဖြင့္ျပပါ ဦးမယ္။ သီးခံၾကပါေတာ့။ ဥပေဒေတြက ေဒၚစုနဲ႔ NLD အတြက္ တိုင္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အတိုင္းပဲ။ ကြက္တိ။ အက်ဥ္းက်ခံေနသူေတြ ပါတီ၀င္မျဖစ္ရဘူး ( ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပုံတင္ျခင္း ဥပေဒ- ၁၀/ င) ပါတီေခါင္းေဆာင္မျဖစ္ရဘူး ( နပမ ဥ- ၄/င) ေရြးေကာက္ ခံခြင့္မရွိဘူး ( ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ- ၁၀/ က ) ၿပီးေတာ့ ပါတီေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ရပ္တည္ခြင့္ဆိုတာကို သူတို႔ လက္ခုတ္ထဲက ေရျဖစ္ေအာင္လုပ္ထားတယ္။ (နပမ ဥ- ၂၀၊ ၂၄)။ ဒါေတာင္ စစ္ကြ်န္ဖြဲ႕စည္းပုံထဲမွာ ေဒၚစု မပါႏုိင္ေအာင္၊ အတိုက္အခံ လုပ္မယ့္သူေတြ မလႈပ္ႏုိင္ေအာင္ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိၿပီးသား။ တခါ သူတို႔ ဖြဲ႕လိုက္တဲ့ ၾကက္တူေရြး ေကာ္မရွင္က ဘယ္လို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေရးနည္းဥပေဒေတြ လုပ္လာဦးမယ္မသိေသးဘူး။ ယုတ္မာမႈေတြ သူရဲေဘာေၾကာင္မႈေတြ ဆက္ရန္ရွိေသးတယ္။
အိႏၵိယျပည္ဆိုတာ ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ၊ လူဦးေရ သန္း (၁၁၀၀) ရွိတယ္။ မွတ္ပုံတင္စာရင္းအရ လူမ်ဳိးေပါင္း (၁၆၀၀) ေက်ာ္နဲ႔ ျပည္နယ္/ နယ္ေျမ (၄၀) ေက်ာ္ရွိတယ္။ ဒီေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း အမ်ားႀကီး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွာ မွတ္ပုံတင္ထား တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပါတီက (၆၇၀) ေက်ာ္ေတာင္ရွိတယ္။ မွတ္ပုံမတင္ဘဲ ႏုိင္ငံေရး စည္း႐ုံးေရး လုပ္ေနတဲ့ ပါတီေတြကလည္း ရာေက်ာ္ရွိတယ္။ မွတ္ပုံမတင္လည္း သက္ဆိုင္ရာ မဲဆႏၵနယ္က ေရြးေကာက္ပြဲ အရာရွိဆီမွာ စာရင္းသြင္းၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ႏိုင္တယ္။ ေရြးေကာက္နည္း ဥပေဒေတြကို ေလးစားလိုက္နာရင္ ၿပီးတာပဲ။ မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ ပါတီေတြကလည္း ေရြး ေကာက္ပြဲကို ၀င္ခ်င္၀င္တယ္၊ မ၀င္ခ်င္မ၀င္ဘူး။ ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခြင့္ရွိတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ကို၀င္ရမယ္လို႔ စစ္အုပ္စုရဲ႕ ဥပေဒလို အၾကပ္ ကိုင္ထားတာ မရွိဘူး၊ အဓမၼပုဒ္မေတြ မရွိဘူး။
ဗဟိုအဆင့္ ပါတီ ( National) ေဒသပါတီ (State/ Regional) ဆိုတာကို ေကာ္မရွင္က ဆုံးျဖတ္တာမဟုတ္ဘူး။ နည္းဥပေဒအရ ေကာ္မရွင္က အတည္ျပဳ သတ္မွတ္ ေပးရတာသာ ျဖစ္တယ္။ ဗဟိုအဆင့္ ပါတီျဖစ္ဖုိ႔ အတြက္ ျပည္နယ္ အနည္းဆုံး (၁၅)ခုကေန တျပည္လုံး ဆႏၵမဲရဲ႕ ( ၅) ရာခုိင္ႏႈန္း ရဖို႔လိုတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ လႊတ္ေတာ္မွာ ျပည္နယ္ ငါးခုကို ကိုယ္စား ျပဳတဲ့ လႊတ္ေတာ္ရွိ အမတ္ ဦးေရရဲ႕ (၃) ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိဖုိ႔လိုတယ္။ အဲဒီ အခ်က္ေတြနဲ႔ ျပည့္စုံရင္ အလိုလို ဗဟိုအဆင့္ ပါတီျဖစ္တယ္။ ေကာ္မရွင္က လက္ခံ အသိအမွတ္ ျပဳေပးယုံပဲ။ လူထုသေဘာ ဆႏၵကိုပဲ အေျခခံတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဟိုလူကို မစည္း႐ုံးရ၊ ပါတီ၀င္ မျဖစ္ေစရ၊ ေခါင္းေဆာင္ မလုပ္ေစရ ဆိုတာမ်ဳိး ေဖာက္ျပန္တဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြမရွိဘူး။
ဒီေန႔ အိႏၵိယမွာ အာဏာ ရေနတဲ့ အိႏၵိယ အမ်ဳိးသား ကြန္ဂရက္ ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ဟာ ကြယ္လြန္သူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မစၥတာ ရာဂ်စ္ဂႏၵီရဲ႕ ဇနီး အီတလီ ႏြယ္ဖြား ဆုိနီယာ ဂႏၵီျဖစ္တယ္။ သူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လုပ္ခ်င္ရင္ အခ်ိန္မေရြးလုပ္ႏုိင္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားသား သုိ႔မဟုတ္ တိုင္းျခားႏြယ္ဖြား ဆိုၿပီး ခြဲျခား ကန္႔သတ္ထားတာမရွိဘူး။ ဘာစည္းကမ္းကမွ ပိတ္ပင္ထားတာ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေန အရ သူမလုပ္ဘူး။ ေလာဘနည္းၿပီး စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္ သေဘာထားႀကီးသူေတြရဲ႕ ျပယုဂ္ပါပဲ။
ေနာက္ပိုၿပီး စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတာက ျပစ္ဒဏ္က် အက်ဥ္းသားေတြလည္း ေရြးေကာက္ခံ ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္။ သာဓက က ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ အင္ဒီရာဂႏၵီက တိုင္းျပည္အ၀ွန္း အေရးေပၚအေျခအေန ေက်ညာတယ္။ လူထု လြတ္လပ္ခြင့္ တခ်ဳိ႕ကို ယာယီ႐ုတ္သိမ္းတယ္။ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမား အေျမာက္အမ်ားကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ထားတယ္။ အင္ဒီရာဂႏၵီရဲ႕ အေရးေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ျပည္သူ ေတြက အျပင္းအထန္ ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က အလုပ္သမ်ားေခါင္းေဆာင္ အိႏၵိယ မီးရထား အလုပ္သမား သမဂၢ ဥကၠ႒ မစၥတာ ေဂ်ာ့ဖာနန္ဒက္ (Mr George Fernandes) လည္း တဦးအပါအ၀င္ျဖစ္တယ္။ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္ဆိုတာ ဗမာျပည္သူ ေတြရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ တိုက္ပြဲကို အျပည့္အ၀ အားတက္သေရာ ေထာက္ခံအားေပးေနသူျဖစ္တယ္။ အိႏၵိယ မီးရထား ႒ာနဟာ ကမၻာမွာ အႀကီးဆုံး ေကာ္ပို ေရးရွင္းႀကီးျဖစ္ၿပီး အလုပ္သမား သန္း (၂၀) ေက်ာ္ရွိတယ္။ အိႏၵိယရဲ႕ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး က႑ရဲ႕ အဓိက မ႑ဳိင္ ျဖစ္တယ္၊ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္တယ္။ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္က မီးရထား သပိတ္ေမွာက္ၿပီး အေရးေပၚ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ကန္႔ကြက္ တိုက္ပြဲ ဆင္တယ္။ အိႏၵိယတျပည္လုံး ကေမာက္ကမ ျဖစ္ကုန္တယ္။ သူဟာ တျခားတဖက္မွာလည္း လွ်ဳိ႕၀ွက္ သံလႊင့္႒ာနတခု ထူေထာင္ၿပီး လူထုကို စည္း႐ုံးတယ္။ မီးရထား သံလမ္းမ်ားနဲ႔ အစိုးရ အေဆာက္အဦေတြကို ေဖာက္ခြဲတုိက္ခိုက္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္လို႔ဆိုတယ္။
ဒီအေျခအေန ေတြေၾကာင့္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာ အင္ဒီရာဂႏၵီရဲ႕ ဖိတ္ေခၚခ်က္နဲ႔ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္က ပုန္းေအာင္းရာကေန ေဆြးေႏြးဖို႔ ထြက္လာတယ္။ ဒီေတာ့မွ အင္ဒီရာဂႏၵီက ဖမ္းဆီးၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ ပုန္ကန္မႈနဲ႔ တရားစြဲတယ္။ အစိုးရ႐ုံးမ်ားကို ေဖာက္ခြဲတိုက္ခိုက္ရန္ အားထုတ္မႈနဲ႔ ႐ုံးတင္တယ္။ ဘာ႐ိုးဒါး ဒိုင္းနမိုက္ အမႈအခင္း ( Baroda Dynamite Case) လို႔ ႏိုင္ငံေရးအရ လူသိမ်ားတယ္။ ေနာက္ဆုံး တျပည္လုံး အုံၾကြ ဆန္႔က်င္ၾကလို႔ အင္ဒီရာဂႏၵီက အေရးေပၚအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ႐ုတ္သိမ္းေပးလိုက္ရတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲသစ္ လုပ္ေပးဖုိ႔ ကတိျပဳခဲ့ ရတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ၁၉၇၇ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ လုပ္ေတာ့ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္က ေထာင္ထဲ ကေန ၀င္ၿပိဳင္တယ္။ အႏိုင္ရတယ္။ သူ႔ပါတီ ( Janata Party) လည္း အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရၿပီး အစိုးရဖြဲ႕ႏိုင္ခဲ့တယ္။ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္လည္း ေထာင္ထဲကထြက္တာနဲ႔ တခါတည္း အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ ၀န္ႀကီး ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစလို႔ မစၥတာ ဖာနန္ဒက္ဟာ အက်မရွိ ေတာ့ဘဲ အမတ္ႏိုင္ငံေရးသမား၊ အိႏၵိယရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
အိႏၵိယလို လူမ်ဳိးစုံ၊ ဘာသာစုံနဲ႔ ၀ါဒေသာင္းေျခာက္ေထာင္ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံမွာေတာင္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒထုံးနည္းေတြဟာ တင္းၾကပ္မထားဘဲ လူထုရဲ႕ သေဘာဆႏၵကို အေလးေပး အေျခခံထားတယ္။ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ လူထုဆႏၵကို အထူး အေရးေပး စဥ္းစားေဆာင္ရြက္တယ္။ စစ္အုပ္စုရဲ႕ အဓမၼဥပေဒေတြ ကေတာ့ မႏႈိင္းယွဥ္သာေအာင္ ေအာက္တန္းက်လွတယ္။ ႏႈိင္းယွဥ္စရာ တကြက္ေတာင္ မျမင္မိပါဘူး။ နံ႔သာဆီနဲ႔ အီး၊ သမုဒၵရာနဲ႔ က်င္ငယ္ေရလို ကြာျခားတယ္။ သူတို႔ အဓမၼဥပေဒေတြက ေပးေယာင္ပဲ ျပထားၿပီး၊ လူထုအခြင့္အေရးကမရွိ၊ မရ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ ဆႏၵက ပဓာန ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီထဲမွာ အဆုိးဆုံး အယုတ္ဆုံးနဲ႔ တမ်ဳိးသားလုံးရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ ဂုဏ္သိကၡာကို ေစာ္ကား ထားတာ ကေတာ့ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ အပုိဒ္ (၃၃) ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အပိုဒ္မွာ လႊတ္ေတာ္ကို ေခြးတိုးေပါက္က၀င္လာတဲ့ စစ္ဓားျပ အမတ္ေတြကို စစ္ဦးစီး ခ်ဳပ္က ျဖဳတ္ႏိုင္တယ္၊
အစားထိုးခန္႔ႏိုင္တယ္လို႔ ဆိုထားတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ တိုင္းျပည္/လူမ်ဳိးတခုရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာဟာ ျပည့္သူလႊတ္ေတာ္ ပါလိီမန္ပဲ။ လူထုက ေရြးေကာက္ ခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံသား တဦးဟာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ဆီမွာ က်မ္းက်ိန္ၿပီးတာနဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕အစိတ္အပုိင္း အဖြဲ႕၀င္ သို႔မဟုတ္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ ဒီအမတ္ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ ျပယုဂ္သေကၤတပဲ။ ဒီအမတ္ကို တရား႐ုံး တခုခုက တရားမမႈနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္ စီရင္ခ်က္ ခ်ၿပီးမွသာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒က နည္းဥပေဒမ်ားနဲ႔ အညီ လႊတ္ေတာ္ အမတ္အျဖစ္က ရပ္စဲႏုိင္တယ္။
ေနာက္တနည္းက သူ႔ကို ေရြးေကာက္ တင္ေျမာက္ လိုက္တဲ့ မဲဆႏၵနယ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ မဲဆႏၵရွင္ အေရ အတြက္က လက္မွတ္ ထုိးထားတဲ့ ႐ုတ္သိမ္းစာ ( Re-Call ) ကို လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ဆီ ပို႔ရတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒က နည္းလမ္းတက် အေရးယူတယ္။ ဒါပဲ။ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ကို ဘယ္သူ တဦးတေယာက္ ကမွ ျဖဳတ္ခ်တာ ႐ုပ္သိမ္းတာ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ စြဲဆုိခံထားရတဲ့ အမတ္ကိုေတာင္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ရဲ႕ သေဘာတူညီမႈ မပါဘဲ စစ္ေဆးခြင့္၊ အေရးယူ အျပစ္ေပးခြင့္၊ ဖမ္းဆီးခြင့္ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအပိုဒ္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ဟာ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းတဦးသာျဖစ္တဲ့၊ ျပည္သူ႔ရိကၡာကို စားေနတဲ့ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ႏိုင္ငံ/ ျပည္သူရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ လႊတ္ေတာ္ကို ခြထိုင္ ေစာ္ကားထားတာျဖစ္တယ္။ ဘာေတြ ဘယ္လိုျဖစ္ျဖစ္ အႏွစ္သာရကေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္လို႔ ေျပာထားတာျဖစ္တယ္။
ဥပေဒဆုိတာ တရား (ဓမၼ) ဆိုတဲ့ စကားလုံးနဲ႔ အစဥ္ဒြန္တြဲေနတယ္။ တရားဥပေဒ လို႔ပဲရွိတယ္။ တရားမွ်တမႈ ရွိရတယ္။ သဘာ၀ ဓမၼက်ရတယ္။ ဒါမွသာ လူအမ်ားေလးစား ၾကည္ညဳိလိုက္နာတယ္။ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တယ္။ မတရားတဲ့ဥပေဒကို ေလးစား လိုက္နာသူမရွိဘူး။ ကိုယ္က်ဳိးအတြက္ အသုံးခ်သူသာ ရွိတယ္။ အခု စစ္အုပ္စုရဲ႕ ဥပေဒဆိုတာေတြက ေတာတြင္း ဥပေဒလို အဓမၼ လိုက္နာခိုင္းတဲ့ အမိန္႔ ( Diktat ) ေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ ဆန္းေတာ့မဆန္းပါဘူး။ အာဏာကို ဓားျပတိုက္ယူထားတဲ့ အဓမၼ၀ါဒီေတြ ထုတ္ထားတာ ဆုိေတာ့ တရားဥပေဒ ဘယ္ျဖစ္ႏုိင္ပါေတာ့မလဲ။
အဲဒီအထဲကဘဲ ဒီမုိကေရစီ ရလိမ့္ႏိုး၊ ရေအာင္လုပ္လို႔ ရေလႏိုးနဲ႔ ဆင့္ဟိုဒင္း ေခြးေမွ်ာ္ ဆိုသလို ႏိုး ဆရာႀကီးေတြက ရွိေသးတယ္။ စစ္အုပ္စု ဖြင့္ေပးတဲ့ ပုံစံထဲကေန ရသေလာက္ လုပ္ေနၿပီး တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာင္းယူမယ္ ဆိုၾကတယ္။ ဒီပုံစံ ဒီဥပေဒ ဒီေဘာင္ေတြ ထဲကေန ဒီမတရားဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႔ ဥပေဒကို ျပင္ဘို႔ဆိုတာ ႏြားသိုးခ်ဳိကို ႏို႔ညစ္ဖုိ႔ အားထုတ္သလိုပါပဲ။ မွတ္ထား သင္းကြပ္နဲ႔ အၿမဳံညားလို႔ ဘာမွ ေပါက္ဖြား မလာဘူး။ ဒီမိုကေရစီတရားဆိုတဲ့ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈ သင္းကြပ္ ထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အၿမဳံစစ္ကြ်န္ ဖြဲ႕စည္းပုံ ဥပေဒေတြ ကေန ဒီမိုကေရစီ ရလိမ့္ႏုိး ထင္စားေနသူေတြဟာ လမင္းကို ဒိန္ခဲထင္ စာရႏိုးနဲ႔ အူေနတဲ့ ေျမေခြးထက္ မိိုက္မဲတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ မလုံေလာက္ေသးဘူး။
ဒီမတရား ဥပေဒေတြကို ဖ်က္ဖုိ႔ဆိုတာ နည္းလမ္း တခုပဲရွိတယ္။ အဲဒါကေတာ့ လူထု အားပဲ ျဖစ္တယ္။ ဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္ ေျပာေနတဲ့ လူထုကို မ်က္ႏွာမူဖို႔ဆိုတာ ဒါကို ရည္ရြယ္ရင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမွာ တခါခါ နည္းနာ ပရိယာယ္ေတြဟာ အေရးပါတာ မွန္ေပမဲ့ အခါခပ္သိမ္း နည္းနာေတြ ေနာက္ကိုပဲ လိုက္ေနရင္း ေက်ာ႐ိုးေပ်ာက္ၿပီး လမ္းမွား ေရာက္ လူထုနဲ႔ ကင္းကြာ ေခ်ာက္က်တတ္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ရင္ဆိုင္ ေနရတာက စစ္အုပ္စုရဲ႕ စစ္ကြ်န္ဖြဲ႕စည္းပုံကို လက္ခံမလား လက္မခံဘူးလားဆိုတဲ့ ေက်ာ႐ိုးက်တဲ့ အေျခခံမူ ျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံမူ ကိစၥရပ္ေတြကို ပရိယာယ္နည္းနာနဲ႔ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားရင္ ေဖာက္ျပန္ေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္သြား တတ္ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလုံး ကာလက မဆလ အေစခံ လႊတ္ေတာ္ ညႊန္ခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ခင္တင့္က သူ႔ညီ ဒီမုိကေရစီ ဘက္သား ေအာင္ခင္ဆင့္ ကို ေျပာတဲ့စကားအတိုင္း ေျပာရရင္ " ႏွမေပးခ်င္ ေပးလို႔ရတယ္၊ အေမေတာ့ ေပးလို႔ မရဘူး"။ အေျခခံမူနဲ႔ နည္းပရိယာယ္ ျခားနားခ်က္ကိုေျပာတာပါ။
ဒီေန႔ စစ္အာဏာရွင္ ေတြရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံတို႔ ေရြးေကာက္ပြဲတို႔ ဆိုတာ ဘက္ေပါင္းစုံက ဖိအား အၾကပ္အတည္း ေတြေၾကာင့္ ေပၚလာတာပါ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ႕ စိတ္ေကာင္း ေစတနာ ေကာင္းရွိလို႔ ေပၚလာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရာစုတ၀က္ေက်ာ္ သူတို႔ ဓားျပတိုက္ အပိုင္စီးထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာ၊ ႏိုင္ငံေရးအ၀န္းအ၀ိုင္း တံခါးကို အရပ္သား ႏုိုင္ငံသားေတြအတြက္ ဖြင့္ေပးတာေတာင္ မ႐ိုးမသား ကလိမ္ကက်စ္နဲ႔ အခ်ဳပ္အေႏွာင္ေတြနဲ႔ ဖြင့္ေပးတာပါ။ မြန္ပညာရွိ အမတ္ အမတ္ဒိန္ မဏိရြတ္လို တခါးတဖက္ ပိတ္ၿပီး တဖက္ပဲ ဖြင့္္ေပးထား တာေတာင္ မဟုတ္ဘူး။ မတရားဥပေဒေတြနဲ႔ ခ်ည္တုပ္ျပင္ဆင္ၿပီး ေခြးတိုးေပါက္ ေလာက္ပဲ ဖြင့္ေပး ထားတာပါ။ ဒီလို ေခြးတိုးေပါက္က ၀င္ဘို႔ဆိုတာ " ေခၚရင္သြား၊ ခိုင္းတာလုပ္၊ ခံမေျပာနဲ႔၊ ခိုးစား" ဆိုတဲ့ "ခ" ေလးလုံးသမားေတြေလာက္သာ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ စစ္ကြ်န္ဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႔ မတရား ဥပေဒေတြဟာ အမ်ဳိးသားဇာတိမာန္နဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို သားေၾကာျဖတ္တဲ့ ဓားေတြ ယႏၱယားေတြပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတာက လည္း ဒီသားေၾကာျဖတ္ဓားကို အသက္ေသြးတဲ့ ပြဲပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္က ဘာလဲဟဲ့ လူ႔ငရဲဆိုတဲ့ သူ႔စာအုပ္မွာ "စစ္အစိုးရဟာ ဘီလူး႐ုပ္ကို ဖုံးဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါၿပီး၊ လူေယာင္ ေဆာင္ဘို႔ စိုင္းျပင္း ေနပါၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုတာ အဲဒီ လူေယာင္ ေဆာင္ရာမွာ လိမ္းခ်ယ္မဲ့ သနပ္ခါး ျဖစ္ပါတယ္။ သနပ္ခါး ဘယ္လိုလိမ္းလိမ္း ဘီလူးကေတာ့ ဘီလူး အစြယ္နဲ႔ ျပဴးျပဴးပဲေနမွာပါ။……. ႏုိင္ငံေရးအင္အားစု အားလုံး၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအားလုံး၊ ႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ အားလုံးရဲ႕ အဓိကတာ၀န္က ဘီလူးကို အစြယ္ခ်ဳိးဖုိ႔၊ အစြယ္ႏုတ္ဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ဘီလူးရဲ႕ လူေယာင္ေဆာင္ ပြဲႀကီးမွာ ႏိုင္ငံေရးနားမေယာင္ၾကဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္" လို႔ ေရးထားပါတယ္။
ဒါက အႏွစ္ (၂၀) ေလာက္ စစ္ဘီလူးေတြရဲ႕ ငရဲခန္းမွာ ေနခဲ့ရၿပီး အခုထိလည္း အခ်ိန္မေရြးအဲဒီငရဲခန္းကို ျပန္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အႏၱရယ္ၾကားက မူအေပၚမွာ ႀကံ႕ခိုင္သူ တေယာက္ရဲ႕ အမွာစကားပါ။ ႏိုင္ငံေရးမွာ လုပ္ဟန္ ေပ်ာ့ေျပာင္းဖို႔ လိုတာမွန္ပါတယ္။ လုပ္ဟန္ ေပ်ာ့ေျပာင္းျခင္း ဆိုတာ မူကို ေစ်းဆစ္ခံဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ေလးစားတန္ဘိုးထားတဲ့ လူတေယာက္ အတြက္ေတာ့ မူဟာ အသက္ ျဖစ္ပါတယ္။
အဓိပၸါယ္က " ဆင္ျဖဴေတာ္ ဆိုတာ ေခြးတိုး ေပါက္က မ၀င္ဘူး" ။
ရဲေဘာ္ေက်ာ္သန္း
Kyaw_than2004@yahoo.com