ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ ့စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္သူ ့ဆႏၵခံယူူပြဲက်င္းပျပီး ေထာက္ခံခိုင္းမယ့္ နအဖဟာ အစဥ္အဆက္ကတည္းက ရိုးသားမွဳ လုံး၀မရွိခဲ့ပါ။
၁။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ အေျခအေနအရ အာဏာသိမ္းခဲ့ရသည္ဟု ေၾကညာၿပီး အာဏာသိမ္းခဲ့သည္။
၂။ ၁၉၉၀တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရပါတီကို အာဏာလႊဲေပးၿပီး စစ္တပ္အားလံုး စစ္တန္းလ်ားျပန္မည္ဟု ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္က တရား၀င္ ႏႈတ္မွထုတ္ေျပာခဲ့ေသာ္လည္း အခုထိ ျဖစ္မလာပါ။
၃။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အန္အယ္ဒီႏိုင္ေသာအခါ၊ အေျခခံဥပေဒဆြဲပါ အေျခခံဥပေဒၿပီးမွသာ အာဏာလႊဲေပးႏိုင္မည္ဟု ေျပာင္းေျပာခဲ့သည္။ (ယခုအခါတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဴပ္ခ်ထားဆဲျဖစ္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ခြင့္မရွိဟု ေျပာဆိုေနသည္)။
၄။ ၁၉၉၃ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရပါတီအပါအ၀င္ အမ်ဳိးသားညီလာခံကို က်င္းပခဲ့သည္။ က်င္းပရာတြင္ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးသူမ်ား လြတ္လပ္စြာေဆြးေႏြးေရးဆြဲခြင့္ကို မေပးဘဲ၊ အေျခခံရမည့္မူမ်ားကို သတ္မွတ္ေပးၿပီး ၄င္းမူမ်ားကိုသာ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းေစသည္။
၅။ ၁၉၉၅ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရပါတီမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တခ်ဳိ႕ကို ဖမ္းဆီးမႈမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီမွ အစည္းအေ၀းလုပ္ၿပီး ပါတီေခါင္းေဆာင္အမိန္႕ျဖင့္ ညီလာခံမွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့သည္။ ညီလာခံကို ၁၉၉၆ခုႏွစ္တြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။
၆။ ၾကားထဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးမတည္မၿငိမ္မႈမ်ား ႏွစ္ႀကိမ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၆ႏွင့္ ၁၉၉၈ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား စုေ၀းလွည့္လည္မႈမ်ားျဖစ္သည္။
၇။ ၂၀၀၃ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရပါတီေခါင္းေဆာင္ကို လုပ္ၾကံရန္ ႀကိဳးစားခဲ့မႈတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ လုပ္ၾကံရန္ႀကိဳးစားသူမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း၊ အေရးယူျခင္း အာဏာပိုင္မ်ားမွ တစ္စံုတစ္ရာမလုပ္ခဲ့ပါ။ ဒီပဲယင္းလူသတ္ပြဲဟု လူသိမ်ားသည္။
၈။ ဒီပဲယင္းမွ အာရံုေျပာင္းေစရန္ ၂၀၀၄ခုႏွစ္တြင္ အမ်ဳိးသားညီလာခံကို ျပန္က်င္းပခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီကို ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီမွ မူလခ်မွတ္ထားေသာ အေျခခံရမည့္မူမ်ားကို ျပင္ဆင္ခြင့္ရလွ်င္ တက္မည္ဟု တံု႕ျပန္ခဲ့ရာ၊ မူလခ်က္မွတ္ထားေသာ အေျခခံရမည့္မူမ်ားကို ျပင္မေပးႏိုင္ဟု သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွ ထုတ္ေျပာခဲ့ၿပီး၊ ညီလာခံကို စတင္ခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီမွ ညီလာခံမတက္ဘဲ ဆက္ေနခဲ့သည္။
၉။ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာတြင္ မည္သူမွ် ထင္မထားေသာ သံဃာအေရးအခင္းတစ္ခု စတင္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတကာမွ ဖိအားမ်ား ပိုလာခဲ့သည္။ ယင္းအတြက္ အမ်ဳိးသားညီလာခံ ရုတ္တရက္ၿပီးသြားသည္။ ရုတ္တရက္ဆိုတာ တကယ္ကို ရုတ္တရက္ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံပိတ္ပြဲတုန္းက ေနာက္တစ္ႀကိမ္သည္ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္သည္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းစိန္က မေျပာခဲ့ဘဲ ယခုတစ္ႀကိမ္ ဖြင့္ပြဲမွာ ဒါဟာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ျပဳလုပ္ေသာ ညီလာခံျဖစ္သည္ဟု ရုတ္တရက္ ေၾကညာလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ရုတ္တရက္ၿပီးသြားသည္ဟု ေျပာႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။
၁၀။ ညီလာခံၿပီးသည္ႏွင့္ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို အဖြဲ႕ ဖြဲ ့ကာ ေရးဆြဲသည္။ စကားအသံုးအႏႈန္း၊ အထားအသိုႏွင့္ သတ္ပံုသတ္ညြန္းမ်ားကိုသာ ျပင္ဆင္ပါသည္ဟု ေရးဆြဲေသာ အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္တိုးမွ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းအတြက္ ဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲေရးအဖြဲ႕တြင္ မည္မွ် ဂုဏ္သေရရွိ ပညာတတ္မ်ား ပါရဂူမ်ား ပါ၀င္ပါေစ၊ မည္သည့္ျပင္ဆင္မႈကိုမွ် ျပဳလုပ္ခြင့္မရခဲ့ၾကပါဟု တရား၀င္ ၀န္ခံရာေရာက္သည္။
၁၁။ ေရးဆြဲၿပီးေသာ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို လူထုဆႏၵခံယူမည္ဟု ၁/၂၀၀၈ျဖင့္ ေၾကညာသည္။ ၂/၂၀၀၈ျဖင့္ ၂၀၁၀တြင္ ၄င္းအေျခခံဥပေဒျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲထပ္လုပ္မည္ဟု ေၾကညာသည္။ ၃/၂၀၀၈ျဖင့္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းသည္။ ဥပေဒထုတ္ၿပီး ၄င္းပြဲကို ေႏွာက္ယွက္လွ်င္ အေရးယူမည္ဟု ေၾကညာသည္။
၁၂။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို တရား၀င္ ဖ်က္သိမ္းျခင္းမျပဳဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္ကို ၂၀၁၀တြင္ က်င္းပမည္ဟုေၾကညာျခင္း၊ အာဆီယံအစည္းအေ၀းတြင္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဥာဏ္၀င္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္မရွိဟု ေျပာဆိုျခင္း၊ ေရးဆြဲၿပီးေသာအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္သူက မေထာက္ခံလွ်င္ ဘာဆက္လုပ္မည္ဟု တရား၀င္မေၾကညာျခင္း၊ ၄င္းေရးဆြဲၿပီးေသာ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္သူအမ်ား
အလြယ္တကူေလ့လာႏိုင္ေစရန္ သတင္းစာတြင္ ထည့္သြင္းေပးျခင္းမျပဳသလို၊ စာအုပ္စာတမ္းအလြယ္တကူမထုတ္ေ၀ျခင္း၊ အတိုက္အခံျပဳေနသူအားလံုးကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ဆက္ဖမ္းေနျခင္းတို႕ကို ၾကည့္လွ်င္ အေျခအေနတစ္ခုကို သံုးသပ္ႏိုင္သည္ဟု ျမင္ပါသည္။
အထက္ပါ ၁၂ခ်က္ကို ေသခ်ာစြာဖတ္ၾကည့္ပါက အေျခခံဥပေဒကို ေထာက္ခံျခင္း၊ မေထာက္ခံျခင္းထက္၊ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲခဲ့သူမ်ား၏ ရိုးသားမႈကို ယံုၾကည္သင့္၊ မယံုၾကည္သင့္ကို မိမိတို႕ ကိုယ္ပုိင္ဥာဏ္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။
(ေရးသားသူ - Ash33)။
ကိုနစ္ေနးမန္း ဘေလာ့ဂ္ မွ ကူးယူတင္ျပပါသည္။
၁။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ အေျခအေနအရ အာဏာသိမ္းခဲ့ရသည္ဟု ေၾကညာၿပီး အာဏာသိမ္းခဲ့သည္။
၂။ ၁၉၉၀တြင္ ေရြးေကာက္ပြဲျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရပါတီကို အာဏာလႊဲေပးၿပီး စစ္တပ္အားလံုး စစ္တန္းလ်ားျပန္မည္ဟု ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္က တရား၀င္ ႏႈတ္မွထုတ္ေျပာခဲ့ေသာ္လည္း အခုထိ ျဖစ္မလာပါ။
၃။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အန္အယ္ဒီႏိုင္ေသာအခါ၊ အေျခခံဥပေဒဆြဲပါ အေျခခံဥပေဒၿပီးမွသာ အာဏာလႊဲေပးႏိုင္မည္ဟု ေျပာင္းေျပာခဲ့သည္။ (ယခုအခါတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဴပ္ခ်ထားဆဲျဖစ္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ခြင့္မရွိဟု ေျပာဆိုေနသည္)။
၄။ ၁၉၉၃ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရပါတီအပါအ၀င္ အမ်ဳိးသားညီလာခံကို က်င္းပခဲ့သည္။ က်င္းပရာတြင္ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးသူမ်ား လြတ္လပ္စြာေဆြးေႏြးေရးဆြဲခြင့္ကို မေပးဘဲ၊ အေျခခံရမည့္မူမ်ားကို သတ္မွတ္ေပးၿပီး ၄င္းမူမ်ားကိုသာ ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းေစသည္။
၅။ ၁၉၉၅ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရပါတီမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တခ်ဳိ႕ကို ဖမ္းဆီးမႈမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီမွ အစည္းအေ၀းလုပ္ၿပီး ပါတီေခါင္းေဆာင္အမိန္႕ျဖင့္ ညီလာခံမွ ႏႈတ္ထြက္ခဲ့သည္။ ညီလာခံကို ၁၉၉၆ခုႏွစ္တြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ့သည္။
၆။ ၾကားထဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးမတည္မၿငိမ္မႈမ်ား ႏွစ္ႀကိမ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၆ႏွင့္ ၁၉၉၈ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား စုေ၀းလွည့္လည္မႈမ်ားျဖစ္သည္။
၇။ ၂၀၀၃ခုႏွစ္တြင္ အႏိုင္ရပါတီေခါင္းေဆာင္ကို လုပ္ၾကံရန္ ႀကိဳးစားခဲ့မႈတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့သည္။ လုပ္ၾကံရန္ႀကိဳးစားသူမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း၊ အေရးယူျခင္း အာဏာပိုင္မ်ားမွ တစ္စံုတစ္ရာမလုပ္ခဲ့ပါ။ ဒီပဲယင္းလူသတ္ပြဲဟု လူသိမ်ားသည္။
၈။ ဒီပဲယင္းမွ အာရံုေျပာင္းေစရန္ ၂၀၀၄ခုႏွစ္တြင္ အမ်ဳိးသားညီလာခံကို ျပန္က်င္းပခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီကို ဖိတ္ေခၚခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီမွ မူလခ်မွတ္ထားေသာ အေျခခံရမည့္မူမ်ားကို ျပင္ဆင္ခြင့္ရလွ်င္ တက္မည္ဟု တံု႕ျပန္ခဲ့ရာ၊ မူလခ်က္မွတ္ထားေသာ အေျခခံရမည့္မူမ်ားကို ျပင္မေပးႏိုင္ဟု သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွ ထုတ္ေျပာခဲ့ၿပီး၊ ညီလာခံကို စတင္ခဲ့သည္။ အႏိုင္ရပါတီမွ ညီလာခံမတက္ဘဲ ဆက္ေနခဲ့သည္။
၉။ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာတြင္ မည္သူမွ် ထင္မထားေသာ သံဃာအေရးအခင္းတစ္ခု စတင္ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံတကာမွ ဖိအားမ်ား ပိုလာခဲ့သည္။ ယင္းအတြက္ အမ်ဳိးသားညီလာခံ ရုတ္တရက္ၿပီးသြားသည္။ ရုတ္တရက္ဆိုတာ တကယ္ကို ရုတ္တရက္ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားညီလာခံပိတ္ပြဲတုန္းက ေနာက္တစ္ႀကိမ္သည္ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္သည္ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္သိန္းစိန္က မေျပာခဲ့ဘဲ ယခုတစ္ႀကိမ္ ဖြင့္ပြဲမွာ ဒါဟာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ျပဳလုပ္ေသာ ညီလာခံျဖစ္သည္ဟု ရုတ္တရက္ ေၾကညာလိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ရုတ္တရက္ၿပီးသြားသည္ဟု ေျပာႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။
၁၀။ ညီလာခံၿပီးသည္ႏွင့္ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို အဖြဲ႕ ဖြဲ ့ကာ ေရးဆြဲသည္။ စကားအသံုးအႏႈန္း၊ အထားအသိုႏွင့္ သတ္ပံုသတ္ညြန္းမ်ားကိုသာ ျပင္ဆင္ပါသည္ဟု ေရးဆြဲေသာ အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေအာင္တိုးမွ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းအတြက္ ဥပေဒမူၾကမ္းေရးဆြဲေရးအဖြဲ႕တြင္ မည္မွ် ဂုဏ္သေရရွိ ပညာတတ္မ်ား ပါရဂူမ်ား ပါ၀င္ပါေစ၊ မည္သည့္ျပင္ဆင္မႈကိုမွ် ျပဳလုပ္ခြင့္မရခဲ့ၾကပါဟု တရား၀င္ ၀န္ခံရာေရာက္သည္။
၁၁။ ေရးဆြဲၿပီးေသာ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို လူထုဆႏၵခံယူမည္ဟု ၁/၂၀၀၈ျဖင့္ ေၾကညာသည္။ ၂/၂၀၀၈ျဖင့္ ၂၀၁၀တြင္ ၄င္းအေျခခံဥပေဒျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲထပ္လုပ္မည္ဟု ေၾကညာသည္။ ၃/၂၀၀၈ျဖင့္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲက်င္းပေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းသည္။ ဥပေဒထုတ္ၿပီး ၄င္းပြဲကို ေႏွာက္ယွက္လွ်င္ အေရးယူမည္ဟု ေၾကညာသည္။
၁၂။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို တရား၀င္ ဖ်က္သိမ္းျခင္းမျပဳဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္ကို ၂၀၁၀တြင္ က်င္းပမည္ဟုေၾကညာျခင္း၊ အာဆီယံအစည္းအေ၀းတြင္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဥာဏ္၀င္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ခြင့္မရွိဟု ေျပာဆိုျခင္း၊ ေရးဆြဲၿပီးေသာအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္သူက မေထာက္ခံလွ်င္ ဘာဆက္လုပ္မည္ဟု တရား၀င္မေၾကညာျခင္း၊ ၄င္းေရးဆြဲၿပီးေသာ အေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္သူအမ်ား
အလြယ္တကူေလ့လာႏိုင္ေစရန္ သတင္းစာတြင္ ထည့္သြင္းေပးျခင္းမျပဳသလို၊ စာအုပ္စာတမ္းအလြယ္တကူမထုတ္ေ၀ျခင္း၊ အတိုက္အခံျပဳေနသူအားလံုးကို စဥ္ဆက္မျပတ္ ဆက္ဖမ္းေနျခင္းတို႕ကို ၾကည့္လွ်င္ အေျခအေနတစ္ခုကို သံုးသပ္ႏိုင္သည္ဟု ျမင္ပါသည္။
အထက္ပါ ၁၂ခ်က္ကို ေသခ်ာစြာဖတ္ၾကည့္ပါက အေျခခံဥပေဒကို ေထာက္ခံျခင္း၊ မေထာက္ခံျခင္းထက္၊ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲခဲ့သူမ်ား၏ ရိုးသားမႈကို ယံုၾကည္သင့္၊ မယံုၾကည္သင့္ကို မိမိတို႕ ကိုယ္ပုိင္ဥာဏ္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။
(ေရးသားသူ - Ash33)။
ကိုနစ္ေနးမန္း ဘေလာ့ဂ္ မွ ကူးယူတင္ျပပါသည္။
Tags
ေၾကျငာခ်က္